İnsanlık tarihi, dinler tarihi, kültür tarihi, şehir tarihi ve direniş tarihi…

Filistin ve Kudüs, bu tarihlerin hepsini içine alan bir coğrafyadır.

Filistin ve Kudüs, bir coğrafyadan daha öte bir bağlamdır. Bu bağlam, çağlar öncesi ve sonrasını buluşturma noktası, farklı dinlerin buluşma merkezi, zıt güçlerin mücadele alanı, farklı kültürlerin zenginlik kaynağı ve medeniyetin doruk noktası olarak değerlendirilebilir.

Filistin ve Kudüs, ilk insandan bugüne kendi değerine paralel ve değerini anlamlı kılan şahsiyetler ve direniş öncüleriyle bilinir. Roma, Hristiyan, Yahudi ve Müslüman hâkimiyetinde kalan kutsal coğrafya peygamberlerden azizlere, yöneticilerden direnişçilere nice insana şahitlik etmiş bu coğrafyanın tarihsel dramatik ve olağanüstü bir hikâyesi vardır.

1948 Arap-israil Savaşı’na kadar hep tek parçalı yönetimle idare edilen Filistin ve Kutsal kent Kudüs, o günden bu güne biri gasıp diğeri hak sahibi iki gücün mücadele ve çatışma merkezi olmuştur. Bu mücadeleyi bazen basın ve yayından, bazen diplomatik kriz ve ilişkilerden, bazen tanıkların anlatılarından, bazen kitapların sayfalarından, bazen de öncülerin hayatlarından duyuyor, okuyor, izliyor ve öğreniyoruz.

Amir Şemmah; Filistin, Kudüs ve Gazze’yi kitap sayfalarından ve Filistin mücadelesinin son yarım yüzyıla damgasını vurmuş iki öncü/liderin hayatından bizlere aktaran bir yazardır. Şeyh Ahmet Yasin ve Abdulaziz Rantisi, bu velud yazarın çabalarıyla iki farklı kitapta okur karşısına çıkarılmış. Bu iki kitapta, bir yandan işgalci israilin soykırıma varan vahşeti bir yandan toprakları gasp edilmiş Filistin’in gittikçe ivme kazanan direnişi ve intifadası; ikisinin de hayatı şehadetle noktalanmış Şeyh Ahmet Yasin ve Abdulaziz Rantisi’nin hayatı ve yaşadıkları üzerinden ele alınmıştır.

Derleme, bilgi ve belgelere ulaşma, görüşme ve dinleme metotlarıyla hazırlanan iki kitaptan ilki Şeyh Ahmet Yasin’in hayatını anlatan Ümmeti Uyandıran Şehit, ikincisi Abdulaziz Rantisi’nin hayatını anlatan Hatıralar’dır.   

Siyonizme karşı yürütülen birer direniş durağı sayabileceğimiz bu iki kitap, Filistin halkının intifadasının bir tarihçesidir. İki kitap da biyografi tarzında kaleme alınmış olup 20. yüzyılı içine alan ve 21. yüzyılın ilk çeyreğinde de hala devam eden Filistin direnişinin ve Filistin halkının yaşadığı trajediyi içermektedir. İki öncü liderin hayatı, direnişi ve şehadeti ekseninde farklı olaylar, kişiler, tavırlar ve mekânlar da kitapta Filistin’i ve Filistin halkının direnişini anlama bilgisi ve içermeleri olarak ele alınmıştır.

Filistin halkının yirminci yüzyılın başlarında başlayan trajedisi, İngiliz işgali, İzzeddin el-Kassam’ın mücadelesi, 1948’de israilin işgali ve varlık iddiası, israil-Arap Savaşı, Arap milliyetçiliği ekseninde gelişen pasif sol direniş, Nekbe/Büyük Felaket, İslami bilinçlenme ve İntifada iki kitabın sayfalarında okuyucuya sunulan birer Filistin tarihçesi gibi durmaktadır.

Bu yazıda iki kitaptan ana başlıklar ve bazı tespitlerden hareketle Filistin direnişi ve bu direnişte öncü birer rol üstlenen Şeyh Ahmet Yasin ve Abdülaziz Rantisi mücadeleleri ile dikkatlere sunulacaktır…