Dünyaya bakan yönüyle insanın
en büyük sorumluluğu idarecilik yönüdür. Bu yükümlülük, öneminden dolayı Hz.
Adem’in yaratılışından önce Kur’an’da zikre bahis olmuştur. Bundan hareketle
her insan, dünyayı idare edebilme meziyet ve kabiliyeti haiz yaratılmış. Her
insanın fıtratında böyle bir muhayyile vardır. İnsana bunu sahiplenme yönüyle
bir sorumluluk yüklemiştir.
Tüm peygamberlerin bu bağlamda bir siyasal sorumluluğu olmuştur. Hz. Yunus
(aleyhisselam) bir anlık bu siyasal sorumluluğu terk ettiğinde, Yüce Allah onu
balığa yutturmuştur. O da hemen bundan pişmanlık duymuştur. Aksi takdirde
“yevme yub’asun” diriliş gününe kadar orada bırakılacağını Rabbimiz beyan
etmiştir.
Hz. Yunus’un (aleyhisselam)
zihin dünyamızda bıraktığı en can alıcı yönü, bu siyasi boyutu olmalı.
Siyasal bilinç,
peygamberlerin davetinin ortak noktasıdır. Her Müslümanın tahayyülünde siyasal
bir bilincin olması ilahi vahyin en önemli öğretilerindendir. Yatay kulluğun
omurgasını toplumsal yönetim oluşturur. “Kullukum Ra’in” meşhur hadisinde de
İslam toplumunda her ferde düşen siyasal mesuliyet tasavvuru ve bilincini
içerdiğini görüyoruz.
Mümin bir toplumun kendi
yönetimini din düşmanlarına bırakmasını caiz gören bir tek alimi bilmiyorum.
Her insanın ya seçme ya da seçilme iradesini doğru yerde kullanma yükümlülüğü
vardır. Seçimde iyiler arasında bile en emin ve en adil birileri varken bu
vasıfları taşımayanlara yönetimi teslim etmek doğru değildir. İslam dışı
meliklerin yönetiminde de göreve talip olup ben bu işi yapabilirim, demesi
gerekir. Bu görev talebi, peygamberler ve onlara tabi olanların hem görevi hem
de ahlakı olmalıdır.
Yönetimde tevhid, ehliyet,
sadakat, emanet ve adalet şarttır. HÜDA PAR’ın şehir yönetimlerine talip olma
durumunu da bu manada değerlendirmeliyiz. Bu ölçüler içinde her bir adayımız
“inni hefizun alim” demeli. Bu her bir Müminin siyasal hakkı ve
sorumluluğudur.
Hz. Yusuf’un, peygamber
olmadan önce sarayda olduğu halde görev talep etmemesi ve Melik’in verdiği
görevi ret edip kendi teklifiyle görevi talep etmesini çok manidar buluyorum.
Kıssanın bu yanını anlayabilmemiz için kişide siyasal akli melekelerin
gelişmesi gerekir. Hz. Yusuf’un Hazine Bakanlığı’nı istemesi bir vahiy emridir.
Evet, bugün her muvahhid
Müslümanın yönetim talebi, peygamberlerin ortak sünnetidir. Buradaki itici
gücün vahiy olduğunu görüyoruz. Siyasal görevin sorumluluğu iki yönlüdür: Seçen
ve seçilenin durumu. Seçilenin adil ve güvenilir olması, seçenin adalet ve
güvenden yana tercihte bulunması.
Rabbimizin bu emri, hem
seçmen hem de seçilen açısından önem arz eder. Bu hususta yapılacak bir hata,
bir toplumsal hak ihlali olduğunun bilinmesi gerekir.
Mesela; biz bugün evimizin
anahtarını güvenmediğimize teslim etmeyiz. Halbuki bir şehrin anahtarı evimizin
anahtarından çok daha önemlidir. Emaneti ehline vermek Kur’an’ın emridir. Eğer
oturduğumuz şehrin anahtarını teslim ettiğimiz insanın güvensiz olduğunu
bildiğimiz halde tercih edersek, peşinen yanlışı kabul etmiş oluruz. Kişi
kazanmasa bile tercihimiz vebal getirir. Güvenilir birisini desteklediğimizde
de tercihimiz sebebiyle hakkın yanında durmuş olduğumuz için o kazanmasa bile
tercih sebebiyle sorumluluğumuzu yerine getirmiş oluyoruz.
Şehrin geliri, maksadı dışında sarf edilirse o şehirde ikamet edenlerin tümünün hukukuna girilmiş olur. Bunun da sorumluluğu çok büyüktür.
