Eskiden zorba ve ceberrut
ağaların her birisinin ‘eşkıyası’ olurdu. Aleni yapamadığı bütün kirli işlerini
bu eşkıyalar üzerinden yaptırırdı. Böylece ismi kirlenmemiş, birçok işini de
masrafsız, külfetsiz bir şekilde halletmiş olurdu.
Eşkıya, çizgiyi geçer,
kontrolden çıkar ya da artık halk eşkıya üzerinden ağaya düşman olmaya ve
isyana yönelmişse, işler değişirdi. Var olan eşkıya başka bir eşkıya tarafından
ortadan kaldırılırdı. Böylece ‘ağa’ temize çıkar, ağalığını tekrar güvenceye
almış olurdu.
Bazen de Eşkıya’yı başka ağa
daha fazla para alarak satın alır... Eşkıya, ağaya başkaldırır ve kendince
hesap sorar…
Bu sistemin aynısı günümüzün
emperyalistleri tarafından devam ettirilmektedir.
Devletin, resmi kurumlarının,
istihbarat örgütlerinin yapamayacağı kirli işler paramiliter (kiralık katil ve
paralı askerler) güçlere yaptırmaktadırlar. Esasında bunların sahibinin kim
olduğu, esas tetikçinin kim olduğu bellidir. Ama güçlünün haklı olduğu dünyada
yaşıyor olduğumuzdan hukuk ve uluslararası arenada, ‘bana bağlı değil,
ilişkimiz yok’ diyerek sorumluluktan kaçınırlar.
Dünyada en tanınan
paramiliter güçler ABD’nin Blackwater, Rusya’nın Wagner şirketleridir.
Wagner’in sahibi, 250000 kişilik Rusya Ordusuna meydan okuyarak iki gün önce
isyan çıkarttı.
Wagner’in sahibi ve kurucusu
Yevgeny Prigozhin’ın askeri geçmişi yok. SSCB yıkılmadan önce soygun ve
sahtecilik suçlamasıyla hapiste kalmış, Rusya kurulduktan sonra restoran işine
girerek epey bir para kazanmış. Lokanta müşterileri arasında Putin de vardı.
Putin lokantalara gelir ve sahibiyle arkadaş olur. Prizgohin, ‘Putin’in Şefi’
olarak tanınır ve ardından Putin’e sosyal medya trolleriyle destek vermeye
başlar.
Bu ilişkilerin bir karşılığı
olarak Rus ordusunda temizlik, gıda ve inşaat ihaleleri almaya başlayan
Prigozhin, burada kazandığı paralarla Wagner’i kuruyor.
Wagner, Ukrayna’daki
ayaklanmaları bastırmak, Kırım’ın bağımsızlığı ve ilhak edilmesi döneminde
Rusya adına önemli görevler ifa etti.
Ardından Libya’da Hafter
saflarında, Suriye’de Esad’e destek verir. Bu destek savaşmayla birlikte
eğitim, silah sevkiyatı, istihbarat, önemli şahsiyet ve mekânları koruma
alanında faaliyet yürütür. Suriye’de mazlum halka karşı yapılan birçok saldırı
ve katliamın arkasında Wagner vardı. Buradaki petrol ve gaz yataklarını koruma
karşılığında gelirden pay alarak zenginleşirler.
Hatta Deyr ez-Zor kentinde
Amerika Özel kuvvetlerine saldırırlar. Rusya, kendileriyle temasa geçen ABD’ye
Wagner’in kendileriyle bir ilişkisi olmadığını ifade eder. Amerika’da hava
saldırısıyla 200 tanesini öldürür.
Wagner, Rusya’da resmi
statüde ve yasal olarak kayıtlı bir şirket olmamasından dolayı yaptıklarının
sorumluluğunu da kabul etmedi.
Öldürülen Wagner askerlerinin
aileleri Rusya yönetimini suçlamayacak, kayıplardan dolayı Rusya kamuoyu ve
basını da ses çıkarmamış olacaktı.
Artı Wagner’in kaç askeri
var, kimlerden oluşuyor, kayıpları ne kadar, hangi ülkelerde faaliyet
yürütüyor… Bütün bunlar bilinmiyor.
Zamanla anlaşıldı ki Rusya’da
cinayet, soygun ve gasptan dolayı hapiste olan mahkûmlar, Wagner saflarında
savaşma sözüyle cezaevinden çıkartılıyor ve 6 ay savaşma karşılığında cezaları
siliniyor.
Her askere 1700 dolar aylık
maaş veriliyor ve öldürülmeleri durumunda ailelerine 80 bin dolar tazminat
veriliyor.
Söylentiler, sadece
Ukrayna’da 40 bini hapisten çıkarılan mahkûm, toplam 50 bin Wagner’in askeri
olduğu yönünde. On binlerce askeri olduğu tahmin edilen Wagner için bu büyük
bir külfet ama Rusya için külfetsiz bir savaş yürütme yolu.
Prigozjin’in Rus mahkûmlara
seslenen bir videosu medyaya sızdı. Üzerinde Wagner üniforması olan bir askere
Putin’in medya önünde madalya vermesi, bu askerin 2019 yılında gasptan dolayı
cezaevinde olan bir mahkûm olduğu ortaya çıkmasına rağmen Rusya, her seferinde
Wagner'in devletle bağlantısını daima reddetti. Rus yasalarında paralı askerlik
karşılığında cezaların affedilmesine de izin verilmiyor.