Cildin yüksek ısıya maruz kalması soncunda ortaya çıkan
yanıklar, acı verici yaralardır. Bu yanıklar seviyelerine göre 1, 2 ve 3.
derece yanıklar olarak sınıflandırılır. Cildin alt kısmına kadar zarar gördüğü
ciddi yanık vakalarına 2. derece yanıklar denir. Peki, 2. derece yanık tedavisi
evde nasıl yapılır? Yanıklara karşı ilkyardım nasıl yapılmalıdır? Hastaneye
gitmeden önce yanık ilkyardımı nasıl yapılır? İşte yanık vakaları için
bilinmesi gereken ilkyardım bilgileri.
İKİNCİ DERECE YANIK NEDİR?
Birinci derece yanıklarda, yani vücudun maruz kaldığı
sıcaklıktan dolayı aşırı kızarması durumunda, kızaran bölgeye temiz bir bez
içine konan buzla soğuk baskı yapılmalıdır. Böylece vücut fazla tahriş olmadan
yanık etkisi giderilebilir. 1. derece yanıkların etkisini hızla gidermekte bu
yöntem oldukça etkilidir.
Burada unutulmaması gereken bir husus var: Şayet yanık
vakası geçiren bir çocuk ise, yaşadığı korku ve panik sebebiyle buz tedavisi
reddedebilir. Bu durumda çocuğu olabildiğince sakinleştirmek de önemlidir.
Buzlu tedavi, çocuk tarafından ısrarla reddedilirse kızaran bölge, ortalama
5-10 dakika soğuk suya tutulabilir.
İkinci derece yanıklar genellikle sıcak su veya kızgın yağ
gibi sıvıların vücuda temas etmesiyle meydana gelir. Derinin üstünde içi su
dolu kabarcıklar oluşur ve acı verici bir durum ortaya çıkar.
2. DERECE YANIK TEDAVİSİ EVDE NASIL YAPILIR?
Yanıkları tedavi etmek, yanığın ortaya çıkış sebebine göre farklılık
gösterir. Fakat temel yanık tedavisinde kullanılabilecek yöntemler genel
anlamda benzerdir. Yanık vakalarında yapılacak ilk iş, yanık olayının oluştuğu
ilk anda yapılan müdahale ile başlar. Bu tür vakalarda ilk müdahale, yanan
bölgenin temiz bir su ile soğutulmasıdır. Bu sayede yanan bölgenin hızla normal
vücut ısısı seviyesine düşürülmesi amaçlanmaktadır.
Birinci ve ikinci derece yanıkların tedavisi evde
yapılabilir fakat yanık bölgesinin çapı 7 santimden fazlaysa bir sağlık
kuruluşuna başvurulmalıdır. İkinci derece yanıklarda yapılacak ilk müdahale,
yanığın boyutuna ve hissedilen acıya bağlı olarak ortalama 5-10 dakikalık soğuk
su uygulamasıdır. Evde yapılan tedavi esnasında temiz bir bezin soğuk suyla
ıslatılarak yanığın oluştuğu bölgede soğuk kompres yapılması şişme ve acıyı
hafifletir.
Hafif şekilde görülen ikinci derece yanıklarda, vücutta kabarcık
ve kızarıklıklar gözlemlenir. Bu yanıklarda genellikle cilt hala düzgün bir
şekildedir. Bu tür yanıklarda şu yöntemler uygulanabilir:
1. Yanık oluşan
bölgeyi soğuk su altında tutmak,
2. Acıyı
azaltmak için ağrı kesici ilaç kullanmak,
3. Yanık
bölgesine, ağrı kesici merhem veya krem sürmek.
Şiddetli görülen ikinci derece yanıklarda ise kabarcıkların
yanı sıra cildin üst tabakası da soyulmuş veya dökülmüş olabilir. Bu durumda
yukarıdaki üç yöntemi uyguladıktan sonra bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Yanık bölgesine herhangi bandaj yapıştırmayın. Bu,
kabarcıkların patlamasına neden olur ve acıyı arttırır. Yanık bölgesini
güneşten koruyun. Güneş yanığı, iyileşmeyi zorlaştırabilir. Bol sıvı tüketin.
Bu, vücudunuza enfeksiyonla savaşmasına yardımcı olacaktır.
2. derece yanıklar genellikle birkaç hafta içinde iyileşir.
Ancak, yaranın tamamen iyileşmesi birkaç ay sürebilir.
EVDEKİ MALZEMELERLE YANIK TEDAVİSİ
İkinci derece yanık tedavisi yapmak için;
Ø
Antioksidan oranı yüksek olan besinlerin düzenli
şekilde tüketilmesi yanığın iyileşme sürecini hızlandırmaya yardımcı olacaktır.
Domates, biber, kabak, kiraz ve yaban mersini gibi besinler, bu bakımdan
sıklıkla tüketilebilir.
Ø
Zerdeçal, iltihap önleyici özelliği ile yanığın
daha çabuk iyileşmesini sağlar. Aynı zamanda ağrı kesici özelliğiyle de
ağrıları hafifletir. Yanık bölgesi temizlendikten sonra zerdeçal tozuyla
karıştırılmış su, bir pamuk veya temiz bez yardımıyla yanık bölgesine
uygulanır. Ilık süt içine toz halinde eklenerek tüketilirse ağrıyı keser.
Ø
Yanıkların üzerine bal sürerek de iyileşme
sürecini hızlandırabilirsiniz. Bu sayede bal, enfeksiyonlara karşı koruyucu
etki yaratacaktır.
Ø
Nergis otu ciltteki yanıkların üzerine konularak
cildin yenilenmesine ve daha çabuk iyileşmesine yardımcı olabilir.
Ø
Aloeveranın içinde yer alan sıvının yanık
bölgesinin üzerine sürülmesi, doku iyileştirici özelliği ile yanık derinin
iyileşmesi için etkili olmaktadır.
Ø
İkinci derece yanıklarda uygulanabilecek bir
diğer tedavi yöntemi ise baldır. Antibakteriyel özelliklere sahip olan bal,
aynı zamanda yatıştırıcı ve ağrı kesici bir etkiye de sahiptir. Yanık bölgesi
temizlendikten sonra bal doğrudan sürülerek ya da bir bezle kaplanarak
uygulanabilir.
Ø
Lavanta yağı da ikinci derece yanıkların
tedavisi için doğal bir ilaç özelliği gösterir. Lavanta yağı, iltihap önleyici
ve yatıştırıcı özelliklere sahip bir üründür.
SU TOPLAYAN YANIĞA NE İYİ GELİR
Su toplayan yanık için şu önlemler alınabilir:
Ø
Öncelikle su toplamış yanık bölgesindeki
kabarmanın patlatılmamasına dikkat edilmelidir. Kabarcık patlatıldığı durumda
bölgede iz kalacaktır.
Ø
Yanık olduğu andan itibaren vücutta su toplama
oluştuğundan vakit geçirmeden ilgili bölge soğuk suyun altına tutulmalıdır.
Ø
Bölgeye daha sonra buz torbası ile soğuk pres
uygulanması gerekir. Bu sayede su toplamasının önüne geçilecektir.
Ø
Doktorun tavsiyesi ile yanık kremi kullanmak da gerekecektir.
2. DERECE YANIKLARDA KULLANILABİLECEK KREMLER
Evinizdeki ilkyardım dolabında Anestol,
Pomad, Silverdin, Fucidin ve Krem/Pomad isimli kremler varsa, bu kremler yanık
tedavisinde gerekli ilkyardım müdahalelerinden sonra uygulanabilir.
EDİTÖR: MUSTAFA KAYNAK
0 yorum