"Mart kapıdan baktırır, kazma kürek yaktırır" atasözü, Mart ayının hava koşullarının çok değişken ve aldatıcı olabileceğini ifade eder.
Açıklaması şöyledir:
· "Mart kapıdan baktırır": Mart ayının başlangıcında havalar genellikle bahar havasına bürünür, güneş açar ve insanlar kışın bittiğini düşünerek dışarı çıkmaya heveslenirler. Bu ifade, Mart'ın ilk günlerinde havanın dışarı bakacak kadar iyi görünmesini anlatır.
· "Kazma kürek yaktırır": Ancak Mart ayının ilerleyen günlerinde veya aniden, hava tekrar soğuyabilir, kar yağabilir veya dondurucu soğuklar geri gelebilir. Bu beklenmedik soğuklar o kadar şiddetli olabilir ki, insanlar ısınmak için odun, kömür gibi yakacak bulamadıklarında, çaresizlikten bahçe aletleri olan kazma ve küreği bile yakmak zorunda kalabilirler. Bu abartılı ifade, soğuğun şiddetini ve çaresizliği vurgular.
Atasözünün özeti: Mart ayının başında gelen ılımlı havalara aldanmamak gerektiğini, çünkü bu ayın sonlarına doğru veya beklenmedik bir anda şiddetli soğukların geri dönebileceğini ve kışlık ihtiyaçların tamamen kaldırılmaması gerektiğini öğütler. Geniş anlamda ise, herhangi bir durumda görünen ilk iyiye veya güzelliğe hemen aldanmamak, gelişmeleri dikkatle takip etmek gerektiğini de çağrıştırır.
