Türkiye’nin Cumhurbaşkanları listesi gündeme gelen
konulardan birisi. 14 Mayıs 2023’te ilk turu gerçekleştirilen Cumhurbaşkanlığı
seçimlerinde Recep Tayyip Erdoğan yüzde 49.52, Kemal Kılıçdaroğlu %44.88 oy
almıştı. 28 Mayıs’ta yapılan seçimin ikinci turunda Türkiye’nin 13.
Cumhurbaşkanı %52 oyla Recep Tayyip Erdoğan oldu. İşte geçmişten günümüze
Türkiye’nin Cumhurbaşkanları listesi!
TÜRKİYE’NİN CUMHURBAŞKANLARI LİSTESİ
MUSTAFA KEMAL ATATÜRK
Memleketi: Selanik
(29 Ekim 1923 - 10
Kasım 1938)
29 Ekim 1923 yılında Cumhuriyet ilan edildi ve Mustafa Kemal
Atatürk ilk cumhurbaşkanı seçildi. Anayasa gereğince dört yılda bir
cumhurbaşkanlığı seçimleri yenilendi. 1927,1931, 1935 yıllarında TBMM, Mustafa
Kemal Atatürk'ü yeniden cumhurbaşkanlığına seçti. Atatürk görevi esnasında sık
sık yurt gezilerine çıkarak devlet çalışmalarını yerinde denetledi. İlgililere
aksayan yönlerle ilgili emirler verdi.
2. İSMET İNÖNÜ
Memleketi: Malatya
(11 Kasım 1938 - 22 Mayıs 1950)
İsmet İnönü, 10 Kasım 1938 tarihinde Atatürk'ün vefatı
üzerine 11 Kasım 1938’de Cumhurbaşkanı seçildi. İnönü, 14 Mayıs 1950 yılında
yapılan seçimlerde Demokrat Partinin çoğunlukla iktidara geçmesi üzerine
Cumhurbaşkanlığından çekildi ve o günden sonra muhalefet liderliği görevine
başladı (İnönü 3 Nisan 1939, 8 Mart 1943 ve 21 Temmuz 1946 seçimlerinde üç defa
daha Cumhurbaşkanı seçilmiştir).
3. CELAL BAYAR
Memleketi: Bursa
(22 Mayıs 1950 - 27 Mayıs 1960)
Celal Bayar, çok partili siyasî yaşamın başlaması üzerine
1946 yılında Adnan Menderes, Fuat Köprülü ve Refik Koraltan ile birlikte
Demokrat Parti’yi kurdu ve başkanlığa getirildi. Partisinin 1950 seçimlerini
kazanmasından sonra 22 Mayıs 1950’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nce
Türkiye’nin üçüncü cumhurbaşkanı seçildi. Bayar, 10 yıl boyunca sürdürdüğü bu
görevden 27 Mayıs askerî müdahalesi ile 1960 yılında uzaklaştırıldı.
4. CEMAL GÜRSEL
Memleketi: Erzurum
(27 Mayıs 1960 - 28
Mart 1966)
Cemal Gürsel, 27 Mayıs 1960 günü gerçekleştirilen askerî
müdahaleden hemen sonra MBK'nın başına getirildi. 28 Mayıs'ta devlet ve hükümet
başkanlığı, Türk Silahlı Kuvvetleri Başkomutanlığı ve Milli Savunma Bakanlığı yetkilerini
üstlenerek yeni hükümeti kurdu. 1961 Anayasası’nın hazırlanmasında önemli rol
oynadı. Cemal Gürsel halkoyuna sunulan ve kabul edilen bu Anayasa gereğince 10
Ekim 1961’de yapılan seçimlerden sonra oluşturulan Türkiye Büyük Millet Meclisi
tarafından Türkiye’nin dördüncü cumhurbaşkanı seçildi. Gürsel’in 1966 yılında
başlayan rahatsızlığının, görevini yapmasına engel olacak duruma gelmesi
üzerine, TBMM kararıyla cumhurbaşkanlığı görevine son verildi.
5. CEVDET SUNAY
(28 Mart 1966 - 28
Mart 1973)
Memleketi: Erzurum
Cevdet Sunay, Gürsel’in rahatsızlığı sebebiyle
cumhurbaşkanlığı görevinin sona ermesi üzerine 28 Mart 1966’da Türkiye Büyük
Millet Meclisi tarafından Türkiye’nin beşinci cumhurbaşkanı seçildi. Sunay 7
yıllık görev süresini tamamladıktan sonra 1973 yılında cumhurbaşkanlığından
ayrıldı.
6. FAHRİ KORUTÜRK
Memleketi: İstanbul
(6 Nisan 1973 - 6 Nisan 1980)
Fahri Korutürk 1973 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi’nce
Türkiye Cumhuriyeti’nin altıncı cumhurbaşkanı seçildi. Korutürk 1980 yılında
yedi yıllık hizmet süresi tamamlandığından cumhurbaşkanlığı görevinden ayrıldı.
7. KENAN EVREN
Memleketi: Manisa
(9 Kasım 1982 - 9
Kasım 1989)
Kenan Evren 7 Mart 1978’de Genelkurmay Başkanlığı’na atandı.
Bu görevi sırasında 12 Eylül 1980’de gerçekleştirilen askerî darbeyle diğer
görevlerinin yanı sıra Milli Güvenlik Konseyi ve devlet başkanlığını da üstlendi.
Evren, 7 Kasım 1982’de halkoyuna sunulan ve kabul olunan Anayasa ile
Türkiye’nin yedinci cumhurbaşkanı olarak göreve başladı. Evren, 9 Kasım 1989’da
görev süresini tamamlayarak cumhurbaşkanlığından ayrıldı.
8. TURGUT ÖZAL
Memleketi: Malatya
(9 Kasım 1989 - 17
Nisan 1993)
Turgut Özal, 1983 yılında Anavatan Partisi’ni kurdu ve aynı
yıl yapılan genel seçimlerde partisinin birinci gelmesi üzerine hükümeti
kurmakla görevlendirildi ve Türkiye Cumhuriyeti’nin 19. Başbakanı oldu. Özal,
1987 seçimleri sonrasında tekrar hükümet kurdu ve başbakan olarak görev yaptı.
31 Ekim 1989’da Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Türkiye Cumhuriyeti’nin
sekizinci cumhurbaşkanı olarak seçilen Özal 9 Kasım 1989 günü bu görevine
başladı. Turgut Özal 17 Nisan 1993 günü geçirdiği bir rahatsızlık sonucu görevi
sırasında vefat etti.
9. SÜLEYMAN DEMİREL
Memleketi: Isparta
(16 Mayıs 1993 - 16 Mayıs 2000)
6 Eylül 1987’de yapılan halk oylaması ile siyasî yasaklar
kaldırılınca Süleyman Demirel 24 Eylül 1987’de Doğru Yol Partisi Genel
Başkanlığı’na seçildi. Demirel, 29 Kasım 1987’de yapılan genel seçimlerde
Isparta milletvekili olarak yeniden TBMM’ye girdi. Demirel, 20 Ekim 1991’de
yapılan genel seçimler sonrasında Doğru Yol Partisi ile Sosyal Demokrat Halkçı
Parti’nin oluşturduğu 49. Hükûmet’te başbakan olarak görev aldı. 16 Mayıs
1993’te, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Türkiye’nin 9. Cumhurbaşkanı
seçilen Süleyman Demirel, 16 Mayıs 2000 günü görev süresini tamamlayarak
cumhurbaşkanlığından ayrıldı.
10. AHMET NEJDET SEZER
Memleketi: Afyonkarahisar
(16 Mayıs 2000 - 28
Ağustos 2007)
Ahmet Necdet Sezer, sırasıyla Dicle ve Yerköy Hâkimlikleri
ile Yargıtay Tetkik Hâkimliği görevlerinde bulundu. Medeni Hukuk alanında
1977-1978’de Ankara Hukuk Fakültesi’nde yüksek lisans öğrenimi yaptı. 1983’te
Yargıtay üyeliğine seçildi. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Üyesi iken Yargıtay Genel
Kurulu’nca belirlenen üç aday arasından cumhurbaşkanı tarafından 1988'de
Anayasa Mahkemesi asıl üyeliğine atandı. Sezer, Anayasa Mahkemesi Kurulu’nca da
6 Ocak 1998’de Anayasa Mahkemesi Başkanlığı’na seçildi. Ahmet Necdet Sezer 5
Mayıs 2000’de Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Türkiye’nin onuncu
cumhurbaşkanı olarak seçildi. Sezer, 16 Mayıs 2000’de başladığı görevini 28
Ağustos 2007 tarihinde tamamladı.
11. ABDULLAH GÜL
Memleketi: Kayseri
(28 Ağustos 2007 - 28
Ağustos 2014)
24 Nisan 2007 tarihinde Cumhurbaşkanlığına aday olan
Abdullah Gül, seçim sürecinin yarıda kalması ve TBMM’nin erken seçim kararı
alması üzerine 22 Temmuz 2007’de beşinci kez Kayseri milletvekili seçildi. Yeni
Meclisin önündeki ilk gündem maddesi olan Cumhurbaşkanlığı seçimi için tekrar
aday oldu. Abdullah Gül, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 28 Ağustos
2007 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti’nin on birinci Cumhurbaşkanı seçildi.
12. RECEP TAYYİP ERDOĞAN
Memleketi: Rize
(28 Ağustos 2014-
Görevde)
15 Mart 2003 tarihinde Başbakanlık görevini üstlenen Recep
Tayyip Erdoğan, 22 Temmuz 2007 genel seçimlerinde de %46,6 oy alarak büyük bir
zafer kazandı, AK Parti’nin Genel Başkanı olarak Türkiye Cumhuriyeti’nin 60.
Hükûmeti’ni kurdu ve tekrar güvenoyu aldı. Recep Tayyip Erdoğan, 12 Haziran
2011 seçimlerinden de daha büyük bir zaferle çıktı ve % 49,8 oy alarak 61.
Hükûmeti kurdu. Erdoğan, 10 Ağustos 2014 Pazar günü, Türk siyasi tarihinde ilk
kez doğrudan halkın oylarıyla ve ilk turda 12. Cumhurbaşkanı seçildi. 16 Nisan
2017 tarihindeki halk oylamasında kabul edilen Anayasa değişikliği ile
Cumhurbaşkanının partili olabilmesinin önünün açılmasının ardından Recep Tayyip
Erdoğan, 21 Mayıs 2017 tarihinde gerçekleştirilen 3. Olağanüstü Büyük Kongrede,
kurucusu olduğu AK Parti'nin Genel Başkanlığına yeniden seçildi. Erdoğan, 24
Haziran 2018 Pazar günü yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde %52.59 oy
oranıyla yeniden Cumhurbaşkanı seçildi. Recep Tayyip Erdoğan 16 Nisan 2017’de
kabul edilen Anayasa değişikliği ile hayata geçirilen Cumhurbaşkanlığı Hükûmet
Sistemi’nin ilk Cumhurbaşkanı olarak 9 Temmuz 2018 tarihinde yemin ederek
görevine başladı.
0 yorum