PKK Kendini Feshetti Silahsızlanma Süreci Başlıyor
Türkiye'nin son 40 yılına damga vuran silahlı çatışmalar, bombalı saldırılar ve şiddet ortamı açısından tarihi bir dönemeç aşıldı. 5-7 Mayıs 2025 tarihleri arasında yapılan kongrede, PKK’nın silahlı mücadele yöntemini tamamen sonlandırma ve örgütsel yapısını feshetme kararı aldığı açıklandı. Bu gelişme, Türkiye’nin terörsüz bir geleceğe doğru ilerlemesinde önemli bir eşik olarak değerlendiriliyor.
47 Yıllık Sürecin Sonu: Fis Köyünden Kandil’e ve Feshe
1978 yılında Diyarbakır'ın Lice ilçesine bağlı Fis köyünde kurulan ve 1984 yılında Siirt’in Eruh ilçesi ile Hakkâri'nin Şemdinli ilçelerinde ilk silahlı saldırılarını gerçekleştiren PKK, geçen 47 yıl boyunca Türkiye’nin güvenliği açısından en temel tehditlerden biri oldu. Bu dönemde kırsalda yürütülen silahlı eylemler, 2000’li yıllarda kent merkezlerinde bombalı saldırılara ve sosyal yaşamı hedef alan eylemlere dönüştü.
Öcalan’ın Teslimi ve Süreçte Dönüm Noktaları
1999 yılında Kenya’da yakalanarak Türkiye’ye getirilen Abdullah Öcalan’ın İmralı Cezaevi'ne konulması, örgüt açısından önemli bir kırılma yarattı. Ancak süreç, tam anlamıyla silahsızlanmaya evrilmedi. 2013 yılında başlatılan çözüm süreci umut verse de, 2015 yılında Şanlıurfa’nın Ceylanpınar ilçesinde iki polisin şehit edilmesi ve hendek kalkışmalarıyla birlikte sona erdi.
MHP’nin Çağrısı ve Fesih Kararına Giden Yol
2024 yılı Ekim ayında, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin TBMM'de yaptığı çağrı dikkat çekti. Bahçeli, Abdullah Öcalan’a seslenerek PKK’nın feshedilmesi gerektiğini belirtti. Bu çağrının ardından Öcalan’ın örgüte “Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı” yapmasıyla birlikte, PKK’nın 12. Kongresi toplandı. Kongre sonunda alınan fesih kararıyla birlikte örgüt, silahlı mücadele dönemini sona erdirdiğini kamuoyuna duyurdu.
Silahların Teslimi İçin Üç Aşamalı Plan Hazır
Örgütün fesih kararının ardından en çok merak edilen konulardan biri silahların nasıl ve nerede teslim edileceğiydi. BM gözetiminde yürütüleceği açıklanan süreçte, üç bölge silah bırakma alanı olarak belirlendi. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi sınırları içindeki Duhok’a bağlı Amediye, Erbil’e bağlı Binar ve Köysancak ile Süleymaniye’ye bağlı Seyid Sadık bölgelerinde silahlar teslim edilecek.
Ankara Adım Adım İzleyecek: Güvenlik Ön Planda
Hükümet cephesinden yapılan açıklamalarda, PKK’nın silahsızlanma sürecinin dikkatle takip edileceği ve her olumlu adıma karşılık bir başka yapıcı adımın atılabileceği vurgulandı. Ankara, silahların eksiksiz ve denetimli biçimde teslim edilmesini sürecin en kritik başlığı olarak değerlendiriyor.
Yasal Düzenlemeler Sırada: Eyleme Karışmayanlar İçin Yol Açılabilir
Fesih kararının ardından gündeme gelen bir diğer başlık ise örgüt üyeleriyle ilgili yasal düzenlemeler. Eyleme karışmamış ve dağda bulunan örgüt mensuplarına yönelik bir af veya yasal formül geliştirilmesi bekleniyor. Bu kapsamda, devletin güvenlik hassasiyetini gözeterek sosyal rehabilitasyon odaklı bir geçiş süreci planlanıyor.
Üst Düzey İsimler İçin Üçüncü Ülke Formülü Masada
Örgütün üst düzey yöneticileri hakkında ise farklı bir yol izlenmesi gündemde. Türkiye tarafından aranan ve ağır suçlara karışmış kişilerin üçüncü bir ülkeye gönderilmesi formülü üzerinde çalışılıyor. Bu kişilerin Türkiye’ye iadesi yerine, uluslararası hukuk çerçevesinde başka bir ülkede izole edilmesi seçenekler arasında değerlendiriliyor.
Yeni İnfaz Düzenlemesiyle Binlerce Mahkûma Tahliye Umudu
Silahsızlanma süreciyle eş zamanlı olarak Adalet Bakanlığı, kapsamlı bir infaz düzenlemesi üzerinde çalışıyor. 5 yıl ve altı hapis cezası olan mahkumları kapsaması planlanan tekliften yaklaşık 55-60 bin kişinin yararlanması bekleniyor. Bu düzenleme ile birlikte cezası kesinleşmemiş ancak suç işlemiş kişilere denetimli serbestlik gibi alternatifler sunulacak.
Hasta ve Yaşlı Mahkumlar İçin Evde İnfaz Seçeneği
Yeni düzenlemeler, cezaevi koşullarında hayatını sürdüremeyecek durumda olan hasta ve yaşlı mahkumları da kapsayacak. Çocuklu anneler ile kronik hastalığı bulunan hükümlüler için “evde infaz” sistemi devreye alınacak. Böylelikle cezaevlerindeki yoğunluk azaltılırken, insan hakları çerçevesinde çözüm üretilmesi hedefleniyor.
Denetimli Serbestlik Süresi Değişiyor: Kapsam Genişliyor
Mevcut yasal çerçevede 31 Temmuz 2023 öncesinde cezaevine girenler için uygulanan denetimli serbestlik uygulamasının kapsamı da genişletilecek. Bu kapsamda mükerrer suçlarda yeni hesaplama yöntemi ile daha fazla kişinin tahliyesi mümkün hale gelecek. Bu değişikliklerin Meclis tatile girmeden yasalaştırılması planlanıyor.
Gözler Şimdi Sürecin Uygulanmasında
PKK’nın feshi, sadece Türkiye için değil, bölge ülkeleri ve uluslararası toplum için de önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Ancak uzmanlar, asıl başarının uygulamada sağlanacak kararlılıkta gizli olduğunu vurguluyor. Silahların teslimi, hukuki düzenlemeler ve toplumsal rehabilitasyon adımları eksiksiz yürütüldüğü takdirde, Türkiye uzun yıllar süren bir güvenlik tehdidini geride bırakabilir.
