Müslümanlar Mekke'den Medine'ye hicret ettiklerinde, Medine'de İslam’ı kabul eden Müslümanlarla birlikte küçük bir topluluk oluşturdular. Medine’de Yahudi ve Hristiyanlar da vardı. Sayıları üç yüz, beş yüzü ancak bulan bu Müslüman topluluğa inen ilk şer’i ayetlerden biri de nedir biliyor musunuz? Bakın Nisa Suresi 29. ayetinde Rabbimiz “Ey iman edenler! Karşılıklı rızâya dayanan ticaret dışında mallarınızı aranızda haksızlıkla yemeyin. Ve kendinizi öldürmeyin. Şüphesiz Allah size karşı çok merhametlidir”  diye buyuruyor.

            Ayetin anlamı çok derindir. Çünkü yüzyıllar sonra, dünya nüfusunun beşte birini oluşturacak ve bünyesinde, ülkeler, kıtaları barındıracak İslam toplumunun doğru bir zeminde yetişmesi ve kuracakları medeniyetin temel taşlarının sağlam inşa edilebilmesi için insani ilişkilerin doğru tesis edilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Rabbimiz Müslümanların inşa edecekleri İslam binasının, temelini atarken ticaretin ve iktisadi ilişkilerin doğru ve karşılıklı rıza dahilinde yapılmasını emir buyurarak, ileride büyük bir medeniyet teşkil edecek İslam toplumunu hazırlamayı murat etmektedir. Ayet, ayrıca gayrı meşru yollardan sağlanan kazancın hedeflenen İslam toplumunu inşa edemeyeceği yönünde anlam içermektedir.

            Çünkü, ayetin devamında kazancın gayrı meşru olduğu durumda, Müslümanların kendilerini öldürmüş olacakları belirtilmiştir.

            “Ey iman edenler mallarınızı aranızda haksız yere yemeyin…” Yani Karanlık finansal işler çevirmeyin, İnsanları dolandırmayın. Mallarınızı çıkar ve menfaat elde etmek için mevki ve makam sahiplerine rüşvet olarak yedirmeyin. Devlet makamlarına yakın durmak, ihaleleri kazanmak için gayrı meşru yollara tevessül etmeyin. Belli bir ücret karşılığında çalışıyorsanız ücretinizi hak edin. Sekiz saatlik mesaiden birkaç saat çalışıp geri kalanını keyif çatarak, kazancınıza haram karıştırmayın. İşveren iseniz, işçinizin hakkını tastamam verin. Onlara zulmetmeyin. Yasalardaki boşluklardan faydalanarak kamunun malını çalmayın. Hırsızlık illa birisinin evine girerek parasını çalmak değildir. Milletin malını çarçur edip hileli işlerle devleti soyup soğana çevirmekte hırsızlıktır. Neticede vatandaşa yapılacak hizmetler aksayacaktır.

Neye inandığımızı tam manasıyla idrak etmemiz ve inandığımız şeyin kesinliği hususunda emin olmamız gerekiyor. Çünkü imanımızın ölçüsü nispetinde davranışlarımız şekillenmektedir.

            Bizler, Müslüman insanlarız ve vicdan sahibiyiz. Bizim yüksek bir makama vereceğimiz bir hesabımız var. Dolayısıyla yaptığımız işlerde vicdan seviyemizin yüksek olması gerekir.

            İktisadi ve ticari işler bozuk gittiğinde, helal ve haram kazanç birbiri ile karıştığında ne mi olur? En başta toplum yozlaşır ve güven mefhumu kaybolur. Artık çok çirkin suçlar işlenmeye başlar.  Gayrı meşru yolların oluşturacağı tahribat, toplumda huzursuzluk, anarşi, cinayet, kaos, hırsızlık gasp, yetim malına el uzatmaya kadar gider. Hizmetlerde aksamalar, kural ve kanunların işlevsiz kalmasına neden olur ki ayette geçen “kendinizi öldürmeyin…” ifadesi tam da bunu açıklıyor.

Kendimizi, çok akıllı zannedip oradan buradan insanların kafasını karıştırarak insanları kazıklayarak elde edeceğimiz para ile rahat edeceğimizi zannederiz. Ancak kazanılan haksız kazanç eninde sonunda yakamıza yapışacak ya kişisel hayatımızda ya da aile hayatımızda bedelini bir şekilde ödeyeceğiz.

            Helal kazanç bereketiyle, haram kazanç ta sıkıntısıyla gelir. Piyangodan kazandığınız para ile cami yaparsanız o camide ne kavgalar ne huzursuzluklar olur bilemezsiniz. Haram para ile ibadet yapılmaz. Sağlığınız için zararlı olan bir şeyi tüketip sonucunda hayır umamazsınız. Ağzınıza zehir alıp, sağlık bekleyemezsiniz. Kanalizasyon suyu ile bulaşık yıkayamazsınız.

       İslam medeniyetinin tohumu mesabesindeki bir avuç Müslüman olan Medine İslam topluluğunun yetişmesinde en önemli noktalardan birinin iktisadi ve ticari ilişkiler olduğunu galiba şimdi daha iyi anlıyoruz.

       Bugün ki yozlaşmamızın ve huzursuzluğumuzun temelinde de acaba kazancımızın temiz olmaması ve yaptığımız ticarete haram karıştırmamızın etkisi yok mudur?