Son aylarda herkesin şikâyet ettiği gıdadan temizliğe,
giyimden ilaca kadar bütün sektörlerdeki fiyat artışlarının sebebini Batmanlı
esnafa sorduk. Esnaf, fiyat artışlarının en büyük sebebinin ihracat olduğunu
söylerken, ikinci neden olarak da ürün tedariğinin ilk ayağı olan fabrikaları
işaret ediyor.
“Fiyatların durdurulması için yapılacak tek şey ihracatı durdurmak”
Veysel Bayık
Fiyat artışlarının önüne geçmek için acilen gıdada ihracatın
durdurulması gerektiğini söyleyen Veysel Bayık isimli esnaf, “Fiyatların
durdurulması için yapılacak tek şey ihracatı durdurmak. Devletin fiyatları
kontrol etmek gibi bir niyeti varsa önce ihracatı durduracak, sonra da
fabrikalardaki çıkış fiyatlarını kontrol edecek. Bu konuya çözüm getirmek
isteniyorsa bu konuda ciddi bir denetim yapılması lazım. Devletin yaptırım
gücünü göstermesi lazım. Yoksa ne tavukta ne de diğer ürünlerde fiyatlar
hayatta düşmez. Genel olarak bütün kalemlerde fiyatlar düşürülmek isteniyorsa
işin kaynağına eğilmek lazım. Ondan sonra büyük marketlere el atılması lazım. Bugün
bu büyük marketlerde binlerce çeşit ürün satılıyor. Göz önündeki 2-3 üründe
indirim yapıyor, geriye kalan binlerce üründe ise kafasına göre fiyat yazıyor. Göz
boyama indirimleriyle de küçük esnafı bitiriyor, bitirmeye çalışıyor. Rakip
olarak küçük esnafı görüyor.” şeklinde konuştu.
“Birkaç ayda ne değişmiş ki fiyatlar %50 artıyor?”
İhsan Dağ
30 yıldır gıda toptancılığı yaptığını söyleyen İhsan Dağ
isimli esnaf, piyasada denetimsizliğin hakim olduğunu söyleyerek, “Herkes kendi
kafasına göre fiyat koyarsa olacağı budur. Bütün girdiler stabil haldeyken;
mazotta, işçilikte ve diğer kalemlerde bir artış yokken bir anda fabrikadan
çıkan ürünlere %40-50 zam yaparsan fiyatlar tabiki yerinde durmaz. İşçi
maaşları yerinde duruyor, dolar yerinde sayıyor, taşıma maliyetlerinde bir
değişiklik yok ama bakıyorsun ki 100 liralık ürün olmuş 140-150 lira. Bunun kaynağında
yani fabrikada kontrol edilmesi gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
Devletin denetimi yanlış yerde yaptığını savunan Dağ, “Gelip
marketi, bakkalı denetleyip bir şey halledemezsin. 10 gün evvel suyu alıyorduk
45-46 liraya, bir anda 55 liraya yükselttiler. Ne olmuş ne değişmiş? Talep
arttığı için fiyatı arttırıyorlar. Yoğurt, süt, peynir fiyatları da öyle. Şu
anda durduk yere samana bile zam geliyor. Baktığın zaman maliyette bir artış
yok ama her aklına esen fiyatları arttırıyor.” dedi.
“Devlet çay fiyatını belirlerken piyasanın kendisini izlediğini bilmeli”
Zekeriya Doğan
Devlet kurumlarının fiyat belirleme noktasında yetkili
olduğu alanlarda piyasanın kendisini izlediğini bilerek hareket etmesi
gerektiğini vurgulayan Zekeriya Doğan isimli esnaf ise, “Devlet de fiyatlarda
belirleyicidir. Bu noktada devletin de elindeki araçları dikkatli kullanması
lazım. Fiyatları arttırmamaya dikkat etmesi gerekiyor. Birkaç gün sonra çayın
yeni fiyatı açıklanacak. Sen çayın fiyatını arttırırsan makarnacı da zam
yapacak, uncu da. Şekerin fiyatını arttırırsan sabuncu da zam yapacak, bisküvitçi
de. Piyasada nasıl bir sıkıntı var ki zeytinin fiyatı 300 lirayı geçiyor? Bu
fiyatlar suni fiyatlar.” şeklinde konuştu.
MUSTAFA KAYNAK
0 yorum