Naxalizm, Hindistan'da özellikle kırsal ve yerli halkın (Adivasi) yaşadığı bölgelerde etkili olan bir Maoist isyan hareketidir. Bu hareket, Hindistan Komünist Partisi (Marksist-Leninist) tarafından desteklenen ve toprak reformu, sosyal adalet, sömürüye karşı mücadele gibi taleplerle ortaya çıkmıştır. Naxalizm adını, hareketin başlangıç noktası olan Batı Bengal'deki Naksalbari köyünden almıştır. 1967 yılında bu köyde başlayan köylü ayaklanması, hareketin temelini oluşturmuştur.
Naxalizm, Hindistan'da özellikle kırsal ve yerli halkın (Adivasi) yaşadığı bölgelerde etkili olan, Maoist ideolojiye dayanan bir silahlı devrimci harekettir. Bu hareket, toprak reformu, sosyal adalet, sömürüye karşı mücadele ve devrim yoluyla bir "Halk Savaşı" başlatmayı hedefler. Naxalizm adını, 1967 yılında Batı Bengal'deki Naksalbari köyünde başlayan bir köylü ayaklanmasından alır. Bu ayaklanma, hareketin doğuşunu simgeler.
Naxalizm'in Kökeni ve Tarihçesi
Naxalizm, Hindistan Komünist Partisi (Marksist-Leninist) içindeki bir fraksiyonun, mevcut siyasi sistemi şiddet yoluyla devirmeyi savunmasıyla ortaya çıktı. Hareket, özellikle Mao Zedung'un öğretilerini benimser ve Çin'deki kültür devriminden ilham alır. Naxalistler, Hindistan'ın kırsal kesimlerinde yaşayan yoksul köylüleri ve yerli halkı (Adivasi) örgütleyerek, toprak ağalarına ve devlete karşı silahlı mücadele başlattı.
Naxalizm'in Temel İlkeleri
- Silahlı Mücadele: Naxalistler, devrim için silahlı mücadelenin kaçınılmaz olduğuna inanır.
- Toprak Reformu: Büyük toprak sahiplerinin elindeki toprakların yoksul köylülere dağıtılmasını savunur.
- Sosyal Adalet: Yoksul, ezilen ve marjinalize edilmiş kesimlerin haklarını savunur.
- Anti-Emperyalizm: Küresel kapitalizme ve emperyalizme karşı çıkar.
- Yerli Halkın Hakları: Adivasi (yerli halk) topluluklarının toprak, orman ve doğal kaynaklar üzerindeki haklarını korumayı amaçlar.
Naxalist Hareketin Yayıldığı Bölgeler
Naxalist hareket, Hindistan'ın özellikle "Kızıl Koridor" olarak adlandırılan bölgelerinde etkilidir. Bu bölgeler şunları içerir:
- Chhattisgarh
- Jharkhand
- Orissa
- Andhra Pradesh
- Maharashtra
- Bihar
- Batı Bengal
Bu eyaletlerde, ormanlık ve dağlık alanlarda faaliyet gösteren Naxalist gruplar, devlet güçleriyle sık sık çatışmalara girer.
Naxalist Gruplar
En bilinen Naxalist grup, Hindistan Komünist Partisi (Maoist) veya kısaca CPI-Maoist'tir. Bu grup, 2004 yılında iki büyük Maoist örgütün birleşmesiyle kurulmuştur ve Naxalist hareketin ana örgütü olarak kabul edilir.
Hindistan Devletinin Tutumu
Hindistan hükümeti, Naxalist hareketi ülkenin iç güvenliğine yönelik en büyük tehditlerden biri olarak görür. Hareketi bastırmak için askeri ve polis operasyonları düzenler. Salwa Judum gibi paramiliter gruplar, Naxalistlere karşı savaşmak için kurulmuştur. Ancak bu mücadele, insan hakları ihlalleri ve sivillerin zarar görmesi gibi sorunlara yol açmıştır.
Naxalizm'in Günümüzdeki Durumu
Naxalist hareket, Hindistan'da hala aktif olmakla birlikte, son yıllarda devlet operasyonları ve iç bölünmeler nedeniyle zayıflamıştır. Ancak özellikle kırsal ve yerli halkın yaşadığı bölgelerde, sosyal ve ekonomik eşitsizlikler devam ettikçe, hareketin destek bulmaya devam etmesi muhtemeldir.
Naxalizm, Hindistan'da yoksulluk, eşitsizlik ve sömürüye karşı ortaya çıkan radikal bir hareket olarak başlamıştır. Ancak şiddet eylemleri ve devletle yaşanan çatışmalar, hareketin hem destekçi hem de eleştirenler tarafından tartışılmasına neden olmuştur. Hareket, Hindistan'ın sosyo-ekonomik yapısındaki derin sorunların bir yansıması olarak görülebilir.