Ev sahibi ve kiracılar arasındaki ilişkilerin hukuki boyutu
hakkında bilgi veren Hukukçu Tahir Zaman, kira hukukunun Türkiye'de en çok davanın görüldüğü
hukuk dalları arasında yer aldığını belirtti.
Son bir buçuk yıl öncesine kadar bu kadar kira davasının
olmadığına dikkat çeken Zaman, enflasyonla birlikte bu tür davaların arttığını
ve binlerce mülk sahibi ile kiracının mahkemelik olduğunu söyledi.
2-3 yıl devam eden mahkeme süreçlerinde her iki tarafın da çok yıprandığını ifade eden Zaman, çoğu mülk sahibinin kiracı hakları hakkında bilgi sahibi olmadığını, mülk sahibi ile kiracı arasında imzalanan kira sözleşmesinin kiracı ile mülk sahibi arasında hiçbir sorun yaşanmadığı takdirde 10 yıla kadar kanunen geçerli olduğuna dikkat çekti.
İmzalanan kira sözleşmesine rağmen kiracısı hakkında yanlış
beyanlarda bulunarak çıkarıp mağdur olmasına sebep olan mülk sahiplerinin, 1
yıl kira tazminatı ile taşınma bedeli cezasıyla karşı karşıya olduklarını
belirten zaman, mağduriyetlerin yaşanmaması için kanunların belirlediği
sınırlar içerisinde mülk sahibi ile kiracı ilişkilerinin yürütülmesi
gerektiğini söyledi.
Kirada yaşanan fahiş artışın başlıca sebebinin enflasyon
olduğuna dikkat çeken Zaman, "Son zamanlarda karşımıza çok fazla kira
hukukuna ilişkin anlaşmazlıklar ve uyuşmazlıklar çıkmaktadır. Bu
uyuşmazlıklardan ne yazık ki mülk sahipleri ve kiracılar da nasiplerini
almaktalar. Bu durumun ise ne yazık ki artan enflasyondan kaynaklanmış
olduğunun kanaatindeyiz. Son bir buçuk yıl önce bu kadar kira davası yoktu. Ama
son bir buçuk yılda artan enflasyon neticesinde bu tür davalar arttı ve ne
yazık ki artmaya devam edecektir." ifadelerini kullandı.
"MÜLK SAHİPLERİ HUKUKİ UYGULAMALARI HİÇE SAYARAK
BAZI BAZI UYGULAMALAR YAPMAKTALAR"
Zaman, konuşmasına şöyle devam etti: "Son zamanlarda
artan fahiş kira artışları neticesinde ne yazık ki kiracılar ve mülk sahipleri
karşı karşıya gelmekteler. Bu karşı karşıya gelme neticesinde bazı olumsuz
neticeler orta çıkmaktadır. Son zamanlarda resmi kurumlardan yapılan resmi
açıklamalarda kira artış oranları meskenler için yüzde 25, iş yeri kira
artışları için ise TEFE-TÜFE ortalamasına göre öngörüldü. Son zamanlarda ne
yazık ki mülk sahipleri, kira hukukunu kanunda geçen hukuki uygulamaları hiçe
sayarak bazı uygulamalar yapmaktalar."
"MÜLK SAHİBİNİN KİRACISINI ÇIKARABİLMESİ İÇİN BELLİ
ŞARTLARIN OLUŞMASI LAZIM"
Bazı ev sahiplerinin, bir yıl süresi geçen
kiracılarını, daha fazla kira bedelleri almak adına çıkarmak istediğini
belirten Zaman, "Lakin kiracının burada bir hakkı vardır. 10 yıl boyunca
kira sözleşmesi yenilendiği için malikin kiracısını çıkartabilmesi için kanunda
öngörülen belli şartları yerine getirmiş olması lazım. Bu şartlar ise malikin
kendi gereksinimi sebebiyle sadece kiracısını çıkartabileceği veya kiralananı
hor kullanması neticesinde, bir de bir yıl içerisinde iki defa kirasını geç
alması veya almaması durumunda çıkartabilir. Malik sahibi bu tarz kurallara
riayet etmeden kiracılarını bir an önce çıkartıp, yerine daha yüksek fiyata
yeni kiracıya verme gibi bir uygulamada olduklarını görüyoruz. Bu da ne yazık
ki kiracılar açısından çok büyük mağduriyetlere yol açıyor." dedi.
"HAKSIZ YERE ÇIKARILAN KİRACI MÜLK SAHİBİNE TAZMİNAT
DAVASI AÇMA HAKKINA SAHİPTİR"
Kiracıların, kendisini tahliye etmek isteyen ev sahibine
belli haklarının olduğunu söyleyebileceğini aktaran Zaman, "Bu hakların en
başında kiracı kirasını zamanında veriyorsa veya kiralanan yeri hor
kullanmıyorsa, kira sözleşmesinin yapıldığı tarihten itibaren 11 yıl boyunca
bulunduğunun kiralanan taşınmazdan çıkması gibi bir zorunluluğu yok. Çıkma
zorunluluğu dayatan malikin bu dayatmasına karşı gelebilirler. Çünkü kanunen
böyle bir hakları var. Şayet mülk sahibi kiracısını kendi ihtiyacı veya kendi
çocuğu için çıkardığı yere başka bir kiracı koyması durumunda haksız yere
çıkarılan kiracı mülk sahibine tazminat davası açma hakkına sahiptir. Bu
durumda bir yıllık kira bedeli ve taşınma bedelini de malikten alabilirler."
"KİRACI İLE MÜLK SAHİPLERİ ARASINDAKİ DAVALAR 2-3
YIL SÜRMEKTE"
Mülk sahiplerinin de kiracılar üzerinde haklarının olduğunu
anlatan Zaman, "Burada taraflar arasındaki dengeyi çok iyi gözetmemiz
gerekmektedir. Bu denge ise kanunlardır. Bu minvalde baktığımızda malikler
kiracılarına fahiş bir şekilde kira artışı uygulamamalıdır. Uyguladığı takdirde
ise belli bir tazminat yükümlülükleri altına gireceklerdir. Gereksinim sahibi
bir malikin kiracısını çıkartabilme davası 2-3 yıl sürebiliyor. Bu durum
malikler açısından da telafisi olmayan bazı mağduriyetlere yok açıyor. Bu
mağduriyetlerin minimize edilmesi için davaların en kısa süre sonuçlanması
gerektiği kanaatindeyim." şeklinde konuştu. (İLKHA)
0 yorum