Günümüzde "çocukluk çağı obezitesi" kavramı belirgin hale geliyor

Türkiye'de de diğer dünya ülkelerinde olduğu gibi obezite görülme sıklığı gün geçtikçe artmaktadır. Obezite gittikçe yaygınlaşarak toplumda ciddi sağlık sorunu haline gelmiş durumdadır.

Obezitenin çağın en ciddi sağlık problemi olduğunu belirten Mardin Artuklu Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Basri Savaş, obezitenin oluşum süreci, belirtileri ve morbid obezite tedavi yöntemleri hakkında İLKHA muhabirine değerlendirmede bulundu.

Obezitenin tanımını yapan Dr. Savaş, "Obezite çağımızın en önemli sağlık sorunlarının başında geliyor. Obezite aşırı derecede fazla kilolu olma durumudur. Bu kilolu olma durumu başlı başına bir hastalıktır. Obezitenin kendisinin de çok tehlikeli bir hastalık olması ve beraberinde başka birçok önemli hastalığa yol açmasıdır. Bunların başında da en sık ölüm sebepleri olan kanser türlerinin çoğu kalp damar hastalıkları, kalp krizi ve diyabet şeker hastalığı gibi kronik hastalıklar geliyor. Bunların tamamı obezite zemininde hızlıca ortaya çıkıyor. Obezite sıklığının artmasıyla bütün bu hastalıkların da sıklığı artıyor." ifadelerini kullandı.

Obezitenin belirtileri hususuna değinen Savaş, "Obezite fazla kilolu olma durumudur. Bu hastalığın ortaya çıkması aslında bir süreç işidir. İnsan bir anda obez olmuyor. Sağlıklı, normal kilolu bir insan yavaş yavaş kilo almaya başlıyor ve bir aşamadan sonra aşırı kilolu duruma geçerek obez oluyor. Aşırı fazla yağ dokusu insanın hormonal dengesini bozuyor. Yağ dokusu sadece bir enerji deposu değil, yakın zamanda keşfedildiği üzere 20'den fazla hormon ve benzeri yapı salgılıyor. Aşırı olunca bütün bu hormonlar da vücutta aşırı hale dönüşüyor. İnsanın metabolik dengesini, hormon dengesini bozarak hastalığa dönüştürüyor. Bu süreçte kilo almaya başlandığı zaman kritik eşikleri geçmeden fark etmek ve önlem alarak obeziteyi önlemek gerekiyor. Yapılacak en doğru iş, oluşmadan obeziteyi önlemektir." şeklinde konuştu.

Savaş, obezitenin en sık görüldüğü yaş aralıklarına da değinerek, "Obezite ve ilişkili hastalıklar eskiden orta yaş ileri yaş gruplarının, yetişkin yaşlıların sağlık sorunuydu ama günümüzde giderek çocukluktan başlayarak çocukluk çağı obezitesi dediğimiz kavram belirgin ve yaygın hale geliyor. Bunu mutlaka önlememiz gerekiyor çünkü bu hastalıklar genellikle ani bir tabloyla değil, kronik uzun süreli bir seyirle ağırlaşıyor ve ölümcül boyuta dönüşüyor. Eğer ileriki yaşta obez olursa bu insanın obez olarak geçirdiği süre kısıtlı oluyor ama çocukluk çağında başlarsa bütün bu ömrü bu hastalık tablosuyla geçiriyor. Çok daha kötü bir yaşam kalitesi onu bekliyor." ifadelerine yer verdi.

Obezitenin tedavisine de değinen Savaş, "Obezitenin tedavisi mümkün deniyor aslında ama en iyi tedavi tedbir yani obez olmamaktır. Çünkü her tedavinin bir yan etkisi, bir maliyeti, bir riski var bizim için. Tedavi olmasına rağmen başarılı da olsa o tedavi olup iyileşene kadar obez olarak geçirdiği bir süre ve onun metabolizmada bedende oluşturduğu bir harabiyet var. En iyi tedavinin tedbir olduğunu mutlaka vurgulamak ve obeziteden korunmak gerekiyor. Obezitenin ilaç tedavisi mümkün. Bazı ilaçlarla kısmi olarak sonuç alınabiliyor. Yani bu kesin bir tedavi anlamına gelmiyor. Cerrahi tedavileri var. Bazı ameliyat türleriyle uzman hekimin uygun görmesi, tavsiye etmesiyle obeziteyle mücadelede başarılı olunabiliyor. Ama obezitenin en kesin ve en iyi tedavisi, yaşam tarzını ve beslenme biçimini değiştirmektir. Yani sağlıklı beslenmek, doğru beslenmek ve sağlıklı bir yaşam tarzı stresten, sigaradan, alkolden uzak hareketliliğin fazla olduğu bir yaşam tarzıdır. Mümkünse düzenli ve tempolu  yürüyüş tavsiye ediliyor. Haftada en az 3 defa ve en az 45 dakika bir saat  tempolu bir yürüyüş, obezite ile mücadelede yapabileceğimiz en doğru, en faydalı işlerden bir tanesidir. Ayrıca bunların dışında beslenme üzerine mutlaka yoğunlaşmak gerekiyor. Çocuklarımızdan başlayarak yetişkinlere kadar tüm insanlarımızın sağlıklı ve doğru bir beslenme biçimiyle beslenmesi gerekiyor." şeklinde aktardı.

Morbid obezite ve obezitede morbid tedavisi ile ilgili ifadelerini aktaran Savaş, "Obezitenin daha da aşırı halidir. Vücut kitle indeksinin çok ileri sınırlara çıktığı ve aşırı derecede obez insanlar için morbid obez tabiri kullanılır. Obezite genellikle ani bir ölüm tablosuna yol açmaz. Uzun süreli seyirleri ve belirtileriyle organlarda oluşturduğu harabiyet de ölüme doğru yavaş yavaş götürür ama maalesef obezlerde tablo böyle değil. Yani kalp aynı kalp böbrek aynı böbrek, karaciğer, aynı karaciğer ama vücut ağırlığı ve vücudun hacmi, kütlesi her şeyi 4,5,6 hatta 7 katına çıkmış bir haldir. Aynı kalbin 7 katına çıkmış bir bedeni beslemesi kanı göndermesi, aynı böbreğin bu bedenin ihtiyacını karşılaması mümkün değil. Dolayısıyla bunlarda daha ani ölüm tabloları görülmesi olası bir durumdur. Bu aşamadan sonra tedavi gerçekten çok zor. Tedavi imkânı mutlaka var, uzman hekimler mutlaka belirli tedaviler uyguluyor ama bu tedavi imkânı çok zor." dedi.

Savaş, "O yüzden yapmamız gereken şey çocukluk çağından başlayarak doğru beslenmek, doğal beslenmek, gıdaları mümkün olduğu kadar en az işlenmiş haliyle yemek fast food tarzı veya batı tarzı diyebileceğimiz aşırı kalorili, aşırı derecede doğal olmayan yağ ve şekerleri içeren ve çok büyük porsiyonlar içeren bir beslenme tarzından uzak durmamız gerekiyor. Bunun yerine doğal, içeriğini bildiğimiz ve içeriğinde de en az işlenmiş ürünlerin yer aldığı temiz yemekleri tüketmemiz gerekiyor. Eğer doğal yemekleri sağlıklı biçimde tüketirsek ve hareketliliği arttırırsak obeziteye dur dememiz mümkün olabilir. Tedavilerin yan etkilerinden de mutlaka haberdar olmamız gerekiyor. Mesela cerrahi obezite tedavisi öneriliyor ama çok ciddi yan etki ihtimalleri de var. Zaman zaman böyle vakalarla karşılaşıyoruz. En güzeli bu aşamaya gelmeden obeziteyi önleyerek hiç tedaviye ihtiyaç duymamak diyelim." ifadelerini kaydetti. (İLKHA)