Özellikle yeni doğan bebekler burunlarından nefes alıp verdikleri ve sümkürme yetenekleri olmadığı için burun tıkanıklığı, beslenmelerini ve uyku kalitelerini ciddi şekilde etkileyebilir.
Serum fizyolojik kullanmadan önce mutlaka çocuk doktorunuza danışmanız önemlidir. Doktorunuz size doğru kullanım sıklığı ve miktarını önerecektir.
Yeni Doğan Bebeklerde Burun Temizliği İçin Serum Fizyolojik Kullanımı
Serum fizyolojik, burun tıkanıklığını gidermenin ve burun içini nemlendirmenin en güvenli yollarından biridir.
1. Hazırlık:
- Steril Ürün Seçimi: Eczanelerden tek kullanımlık, steril ambalajlarda satılan serum fizyolojik flakonlarını (genellikle 5 ml'lik) tercih edin. Büyük şişeleri açtıktan sonra uzun süre kullanmaktan kaçının, çünkü bakteri üremesi riski olabilir.
- Bebeğin Pozisyonu: Bebeği sırtüstü yatırın ve başını hafifçe yana çevirin. Bu pozisyon, sıvının boğazına kaçmasını önlemeye yardımcı olur. Bazı kaynaklar, bebeği hafif eğimli bir yatağa (30°) başı yana gelecek şekilde yatırmayı önerir.
2. Uygulama Şekli (Damla veya Tek Doz Flakon):
- Damla ile Kullanım (Damlalık Şişe ise): Bir damlalık yardımıyla her bir burun deliğine 1-2 damla serum fizyolojik damlatın.
- Tek Doz Flakon ile Kullanım: Tek kullanımlık flakonun ucunu çevirerek açın. Bebeğin başı yana çevrili durumdayken, yukarıda kalan burun deliğine flakonun ucunu nazikçe sokun ve yavaşça, kontrollü bir şekilde flakona basarak çözeltiyi burun deliğine sıkın. Çözeltinin diğer burun deliğinden veya boğazına doğru akmasına izin verin.
- Önemli Not: Süt çocuklarında orta kulak kontaminasyon riskini önlemek için flakona çok hafif bir basınçla ve yavaşça basılması gerektiği belirtilir.
3. Bekleme ve Temizleme:
- Damlatılan serum fizyolojik, burun içindeki kurumuş mukusun ve salgıların yumuşamasına yardımcı olacaktır. Birkaç saniye bekleyin.
- Yumuşayan salgılar, bebeğin hapşırmasıyla dışarı atılabilir. Eğer dışarı çıkmazsa ve burun hala tıkalıysa, bebek burun aspiratörü (pompalı veya manuel) kullanarak mukusu nazikçe çekebilirsiniz. Ancak aspiratör kullanımında dikkatli olunmalı, aşırı güç uygulamaktan kaçınılmalı ve ucu burun içine derinlemesine sokulmamalıdır. Birçok uzman, aspiratörün mecbur kalmadıkça kullanılmamasını tavsiye eder, çünkü hassas burun mukozasına zarar verebilir.
4. Diğer Burun Deliği:
- Bebeğin başını diğer tarafa çevirerek aynı işlemi diğer burun deliğine de uygulayın.
- Her burun temizliğinden sonra bebeği dik pozisyona getirmek, mukozaların boşalmasına yardımcı olabilir.
Kullanım Sıklığı:
- Genellikle günde bir kez rutin olarak serum fizyolojik damlatmak yeterlidir.
- Ancak burun tıkanıklığı şiddetli ise veya bebeğin nefes alması, emmesi zorlaşıyorsa, günde 5-6 kez veya ihtiyaç duyulan sıklıkta kullanabilirsiniz. Özellikle emzirmeden önce veya uyku öncesi yapmak, bebeğin daha rahat beslenmesini ve uyumasını sağlayabilir.
- Banyo sonrası: Banyo sonrası burun içindeki mukus kalıntıları yumuşadığı için, burun temizliği için ideal bir zaman olabilir.
Yeni Doğan Bebeklerde Göz Temizliği İçin Serum Fizyolojik Kullanımı:
Serum fizyolojik, yeni doğan bebeklerde göz çapaklanmalarının veya gözyaşı kanalı tıkanıklığının hafif olduğu durumlarda göz temizliği için de kullanılabilir.
- Uygulama: Steril bir gazlı bezi veya pamuğu serum fizyolojik ile ıslatın. Bebeğin gözünü içten dışa doğru nazikçe silin. Her göz için ayrı bir pamuk/gazlı bez kullanın.
- Doğrudan Damlatma: Bazı durumlarda, doktorun önerisiyle direkt göze birkaç damla damlatılarak da temizlik yapılabilir.
- Sıklık: Gözün durumuna göre günde birkaç kez tekrarlanabilir.
Önemli Uyarılar:
- Aşırı Kullanım ve Yanlış Uygulama: Burun temizliğinin gereğinden fazla veya sert yapılması, burun mukozasını tahriş edebilir, hatta kanamaya neden olabilir. Burun aspiratörünü aşırı güçlü kullanmaktan kaçının.
- Enfeksiyon Riski: Kullanılan tüm malzemelerin steril olduğundan emin olun. Tek kullanımlık flakonları açtıktan sonra bir sonraki kullanıma bırakmayın, atın.
- Doktor Onayı: Bebeklerin burun veya göz tıkanıklığı ciddi boyuttaysa, ateşi varsa veya genel durumunda bir bozulma gözlemliyorsanız, kendi başınıza tedavi uygulamadan mutlaka bir çocuk doktoruna danışın.
- Evde Hazırlama: Evde tuzlu su çözeltisi hazırlamak yerine, eczanelerden temin edilen steril serum fizyolojik ürünlerini kullanmak, kontaminasyon riskini minimize ettiği için daha güvenlidir.
Unutmayın, her bebek farklıdır ve özel durumları olabilir. Bu nedenle, bebeğinizin özel ihtiyaçlarına göre en doğru tavsiyeyi almak için her zaman çocuk doktorunuza danışın.
Muhabir: Batman Rehber
