Ailesi, 1963 yılı sonunda Türkiye'ye dönmüştür.Lisans eğitimini Ludwig Maximilian Üniversitesi'nde siyaset bilimi ve felsefe alanlarında tamamlayan Özdağ, yüksek lisansını Türkiye'nin stratejik gelişimi ve devlet planlama kurumları üzerine yapmıştır. Akademik kariyerine Gazi Üniversitesi'nde araştırma görevlisi olarak başlayan Özdağ, 1990 yılında siyaset bilimi doktoru unvanını almış, 1993'te doçent, 2001'de ise profesör olmuştur. Çalışmaları güvenlik bilimleri, istihbarat bilimi, düşük yoğunluklu çatışma, etnik sorunlar, Avrupa Birliği, Avrasya ve Orta Doğu konularında yoğunlaşmıştır.Siyasi kariyerinde Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ve İYİ Parti'de çeşitli görevlerde bulunan Özdağ, 26 Ağustos 2021'de Zafer Partisi'ni kurarak genel başkanlık görevini üstlenmiştir.20 Ocak 2025 tarihinde, Ümit Özdağ hakkında Cumhurbaşkanına hakaret suçlamasıyla İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatılmıştır. Bu kapsamda Ankara'da gözaltına alınan Özdağ, ifadesi alınmak üzere İstanbul Emniyet Müdürlüğü'ne getirilmiştir.
