Türkiye’nin ihracatının bel kemiğini oluşturan tekstil ve hazır giyim sektörünün, istihdam açısından milyonlarca kişiyi doğrudan etkilediğini belirten HAKSİAD Genel Başkan Yardımcısı Maruf İçke, “Bu sektör 1 milyon 200 binden fazla kişiye iş sağlıyor. Ancak yaşanan kriz sadece üretimi değil, toplumun tüm kesimlerini sarsıyor” dedi.
Sektörde Hızla Büyüyen Kriz: “168 Firma Kapandı”
İstanbul Sanayi Odası (İSO) verilerine göre sadece son altı ayda İstanbul’da 168 tekstil firmasının kapandığını aktaran İçke, 7.775 çalışanın işsiz kaldığını söyledi. Buna karşın yeni açılan işletme sayısının sadece 33 olduğunu belirten İçke, “Son 2,5 yılda 300 binden fazla kişi işsiz kaldı. Bu tablo artık ekonomik değil, sosyal bir krizdir” dedi.
Pandemi Sonrası Yanıltıcı Büyüme
Pandemi sonrası Avrupa’nın Türkiye’ye yönelmesiyle kısa süreli bir ihracat patlaması yaşandığını anlatan İçke, “Firmalar bu geçici artışı kalıcı sandı ve kapasitelerini büyüttü. Ancak talep normale dönünce yüksek maliyetli yatırımlar sektörü darboğaza sürükledi” diye konuştu. Ayrıca Vietnam, Bangladeş ve Endonezya gibi ülkelerin düşük maliyetli üretim avantajına dikkat çeken İçke, “Biz fiyatla değil, kaliteyle ve markalaşmayla rekabet etmeliyiz” ifadelerini kullandı.
Finansman Krizi ve Konkordato Alarmı
Sektörde iflasların yanı sıra konkordato ilanlarının da arttığını belirten İçke, finansmana erişimde yaşanan güçlüklerin üreticiyi zor durumda bıraktığını söyledi. “Üretim maliyetleri son 2,5 yılda yüzde 250 arttı ama döviz aynı oranda yükselmedi. Bu da ihracatçının kâr marjını bitirdi” diyen İçke, mevcut ekonomik politikaların gözden geçirilmesi gerektiğini vurguladı.
“Markalaşma ve İnovasyon Kurtuluş Anahtarı”
İçke, Türkiye’nin güçlü dijital altyapısına dikkat çekerek, tekstil sektöründe Endüstri 4.0 uygulamalarının yaygınlaştırılması gerektiğini belirtti. “Savunma sanayinde nasıl fark yarattıysak, tekstilde de inovatif üretim modelleriyle öne çıkmalıyız. Kilo bazlı ürün satış değerini yükseltmek zorundayız” dedi. Ayrıca, 50’den fazla ülkede Türkiye’nin %40’a varan gümrük vergileriyle haksız rekabete maruz kaldığını hatırlatarak bu engellerin kaldırılması çağrısında bulundu.
“Kriz Aşılabilir, Ancak Zamanında Müdahale Şart”
HAKSİAD olarak çözüm üretme sürecinde aktif rol aldıklarını belirten İçke, sivil toplum kuruluşlarının da devlete destek olması gerektiğini söyledi. “Her şeyi devletten beklemek doğru değil. Biz alternatif finansman modelleri üzerinde çalışıyoruz, yurt dışı sermaye ile iş birlikleri geliştiriyoruz” dedi.
İçke, hükümetin istihdamı koruyan firmalara yönelik destek kararlarını olumlu bulduğunu belirterek, “Bu kriz aşılamaz değil; ancak doğru tedbirler, hızlı refleksler ve ortak akılla mümkün olur” ifadeleriyle konuşmasını tamamladı.
