Prof. Dr. İlber Ortaylı, Türkiye'nin yetiştirdiği en önemli tarihçilerden, akademisyenlerden ve yazarlardan biri olarak kabul edilmektedir. Bilgisi, kendine has üslubu ve geniş kültürüyle hem akademik çevrelerde hem de kamuoyunda büyük bir saygınlığa sahiptir.
Erken Yaşam ve Eğitim
Doğum: 21 Mayıs 1947, Bregenz, Avusturya. Kırım Tatarı bir ailenin çocuğu olarak bir göçmen kampında dünyaya gelmiştir.
Göç: İki yaşındayken ailesiyle birlikte Türkiye'ye göç etmiştir.
Ortaöğrenim: İlk ve ortaöğrenimini İstanbul ve Ankara'da tamamlamıştır. İstanbul Avusturya Lisesi'nin ardından 1965'te Ankara Atatürk Lisesi'nden mezun olmuştur.
Üniversite Eğitimi:
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi (1969).
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü.
Viyana Üniversitesi'nde Slavistik ve Orientalistik (Doğu Bilimleri) eğitimi almıştır.
Yüksek lisans çalışmasını Chicago Üniversitesi'nde, ünlü tarihçi Prof. Dr. Halil İnalcık ile yapmıştır.
Akademik Kariyer ve Başarılar
Doktora ve Doçentlik: "Tanzimat Sonrası Mahalli İdareler" adlı teziyle doktora (1974), "Osmanlı İmparatorluğu'nda Alman Nüfuzu" başlıklı çalışmasıyla da doçent (1979) unvanını almıştır.
Profesörlük: 1989 yılında profesör unvanını kazanmıştır.
Öğretim Üyeliği: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde görev yapmış, daha sonra ODTÜ, Galatasaray Üniversitesi, Bilkent Üniversitesi ve MEF Üniversitesi gibi pek çok üniversitede dersler vermiştir.
Uluslararası Çalışmalar: Viyana, Cambridge, Oxford ve Tunus üniversitelerinde misafir öğretim üyeliği yapmış, seminerler ve konferanslar vermiştir.
Kurumsal Görevler ve Bilimsel Üyelikler
Topkapı Sarayı Müzesi Müdürlüğü: 2005-2012 yılları arasında Türkiye'nin kültürel mirası açısından büyük öneme sahip olan Topkapı Sarayı Müzesi'nin müdürlüğünü üstlenmiştir.
Üyelikler: Türk Tarih Kurumu şeref üyesidir. Ayrıca Uluslararası Osmanlı Etütleri Komitesi yönetim kurulu üyeliği ve Avrupa İranoloji Cemiyeti üyeliği gibi uluslararası bilimsel kuruluşlarda görev almaktadır.
Yazar ve Popüler Kültürdeki Yeri
İlber Ortaylı, akademik çalışmalarının yanı sıra kaleme aldığı çok sayıda popüler tarih kitabı ve köşe yazısıyla da geniş kitlelere ulaşmıştır. Eserleri arasında en bilinenleri: Osmanlı İmparatorluğu'nda Alman Nüfuzu, İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı, Bir Ömür Nasıl Yaşanır? ve Gazi Mustafa Kemal Atatürk sayılabilir.
Televizyon ve dijital platformlarda yaptığı tarih programları ve katıldığı söyleşiler sayesinde "yaşayan kütüphane" olarak nitelendirilmiş ve tarih bilgisini genç kuşaklara aktarmada önemli bir köprü görevi görmüştür. Ortaylı, Türkçe, Almanca, İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Rusça ve Farsça başta olmak üzere çok sayıda dil bilmektedir. Tarihe olan derin tutkusu ve keskin zekasıyla Türk tarihçiliğinin saygın ve ikonik figürlerinden biri olmaya devam etmektedir.
