Teklifle, eğitim öğretim hizmetlerini yürütmekle görevli
öğretmenlerin atamaları ve mesleki gelişimleri ile kariyer basamaklarında
ilerlemelerinin düzenlenmesi amaçlanıyor.
Öğretmenlik, eğitim öğretim ve bununla ilgili yönetim
görevlerini üzerine alan özel bir ihtisas mesleği olarak tanımlanıyor. Buna
göre, öğretmenler bu görevlerini, millî eğitimin amaç ve temel ilkeleri ile
öğretmenlik mesleği etik ilkelerine uygun olarak ifa etmekle yükümlü olacak.
Öğretmenlerin çalışma şartları, eğitimde kalitenin yükseltilmesi için
belirlenen amaçları gerçekleştirmek üzere düzenlenecek. Öğretmenlik mesleğine
hazırlık; genel kültür, özel alan eğitimi ve pedagojik formasyon/öğretmenlik
meslek bilgisiyle sağlanacak. Öğretmenlik mesleği; aday öğretmenlik döneminden
sonra "öğretmen", "uzman öğretmen" ve başöğretmen"
olmak üzere üç kariyer basamağına ayrılacak.
Bakanlığın web sitesindeki bilgiye göre öğretmen adaylarında
genel kültür, özel alan eğitimi ve pedagojik formasyon/öğretmenlik meslek
bilgisi bakımından aranacak nitelikler Millî Eğitim Bakanlığınca tespit
edilecek. Öğretmenler, öğretmen yetiştiren yükseköğretim kurumlarından ve
bunlara denkliği kabul edilen yurt dışı yükseköğretim kurumlarından mezun
olanlar arasından seçilecek.
Aday öğretmenlik, özel mevzuatında yer alan hükümler saklı
kalmak üzere, aday öğretmenliğe atanabilmek için Devlet Memurları Kanunu'nun
ilgili maddesinde sayılan şartlara ek olarak yönetmelikle belirlenen
yükseköğretim kurumlarından mezun olacak. Güvenlik Soruşturması ve Arşiv
Araştırması Kanunu'na göre güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması
yapılmış olma ve Millî Eğitim Bakanlığınca ve/veya Ölçme, Seçme ve Yerleştirme
Merkezi tarafından yapılacak sınavlarda başarılı olma şartları aranacak.
Adaylık süresi bir yıldan az, iki yıldan çok olamayacak. Bu
süre içinde zorunluluklar dışında aday öğretmenlerin görev yeri
değiştirilemeyecek. Aday öğretmenler, eğitim ve uygulamadan oluşan Aday
Öğretmen Yetiştirme Programı'na tabi tutulacak. Aday öğretmenlerden adaylık
süreci sonunda Adaylık Değerlendirme Komisyonu tarafından yapılan değerlendirme
sonucunda başarılı olanlar öğretmenliğe atanacak.
Aday öğretmenlerden atanma niteliklerinden herhangi birini
taşımadığı sonradan anlaşılanların adaylık süresi içinde atanma şartlarından
herhangi birini kaybedenlerin, adaylık sürecinde aylıktan kesme veya kademe
ilerlemesinin durdurulması cezası alanların, aday öğretmenler için öngörülen
Aday Öğretmen Yetiştirme Programı'na mazeretsiz olarak katılmayanlarla bu
program sonunda Adaylık Değerlendirme Komisyonunca yapılan değerlendirmede
başarısız olanların, görevine son verilecek ve bunlar, 3 yıl süreyle
öğretmenlik mesleğine alınmayacak.
Görevlerine son verilmesi gerekenlerden aday öğretmenliğe
başlamadan önce Devlet Memurları Kanunu'na göre memurlukta adaylığı
kaldırılarak asıl memurluğa atanmış olanlar, kazanılmış hak aylık derecelerine
uygun memur unvanlı kadroya atanacak. Öğretmen adaylarının adaylık sürecinde
yetiştirilmelerine esas Aday Öğretmen Yetiştirme Programı ve Adaylık
Değerlendirme Komisyonu'nun oluşumu ile aday öğretmenlik sürecine ilişkin diğer
usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenecek.
Öğretmenlik kariyer basamakları
Teklifle öğretmenlik kariyer basamakları belirleniyor. Buna
göre, aday öğretmenlik dâhil öğretmenlikte en az 10 yıl hizmeti bulunanlardan
mesleki gelişime yönelik 180 saatten az olmamak üzere düzenlenen Uzman
Öğretmenlik Eğitim Programı'nı ve mesleki gelişim alanlarında uzman öğretmenlik
için öngörülen asgari çalışmaları tamamlamış, kademe ilerlemesinin durdurulması
cezası bulunmayan öğretmenler, uzman öğretmen unvanı için yapılan yazılı sınava
başvuruda bulunabilecek. Uzman öğretmen unvanı için yapılan yazılı sınavda 70
ve üzeri puan alanlar başarılı sayılacak. Yazılı sınavda başarılı olanlara
uzman öğretmen sertifikası düzenlenecek.
Uzman öğretmenlikte en az 10 yıl hizmeti bulunan ve kademe
ilerlemesinin durdurulması cezası bulunmayan uzman öğretmenlerden mesleki
gelişime yönelik 240 saatten az olmamak üzere düzenlenen Başöğretmenlik Eğitim
Programı'nı tamamlamış olan ve mesleki gelişim alanlarında başöğretmenlik için
öngörülen çalışmaları tamamlayanlar, başöğretmen unvanı için yapılan yazılı
sınava başvuruda bulunabilecek. Yazılı sınavda 70 ve üzeri puan alanlar
başarılı sayılacak. Yazılı sınavda başarılı olanlara başöğretmen sertifikası
verilecek.
Yüksek lisans eğitimini tamamlayanlar uzman öğretmen unvanı
için öngörülen; doktora eğitimini tamamlayanlar ise başöğretmen unvanı için
öngörülen yazılı sınavdan muaf tutulacak.
Eğitim kurumu yöneticiliği ve sözleşmeli öğretmenlikte geçen
süreler, öğretmenlik süresinin hesabında dikkate alınacak.
Öğretmen unvanından bu göreve atanmanın, atamaya yetkili
amir tarafından onaylandığı tarihten; uzman öğretmen veya başöğretmen
unvanından ise uzman öğretmen/başöğretmen sertifikasının düzenlendiği tarihten
itibaren yararlanılacak. Uzman öğretmen veya başöğretmen unvanını kazandıktan
sonra alan değiştiren ya da ilgili düzenlemelerle alanı kaldırılan veya
alanının adı değiştirilen öğretmenler, kazandıkları unvanları kullanmaya devam
edecek.
Uzman öğretmen veya başöğretmen unvanı alanlara her unvan
için ayrı ayrı olmak üzere bir derece verilecek. Kademe ilerlemesinin
durdurulması cezası almış olanlar, cezaları özlük dosyasından silindikten sonra
uzman öğretmen veya başöğretmen unvanı için başvuruda bulunabilecek.
Öğretmenlik mesleği kariyer basamaklarında ilerlemeye ilişkin usul ve esaslar
yönetmelikle düzenlenecek.
Ek gösterge ve tazminatlar
Teklifte hüküm bulunmayan hâllerde, İlköğretim ve Eğitim
Kanunu, Devlet Memurları Kanunu, Millî Eğitim Temel Kanunu ile diğer yasaların
bu düzenlemeyle çelişmeyen hükümleri uygulanacak.
Devlet Memurları Kanunu'nda yapılan değişiklikle uzman
öğretmen ve başöğretmen unvanına haiz olanların, eğitim ve öğretim tazminatında
iyileştirmeye gidiliyor. Uzman öğretmenlere ödenen eğitim öğretim tazminatı
yüzde 20'den yüzde 60'a, başöğretmenlere ödenen eğitim öğretim tazminatı ise
yüzde 40'tan yüzde 120'ye yükseltiliyor.
Birinci dereceli kadroda görev yapan öğretmenlerin ek
göstergeleri 3600'e çıkarılıyor. Diğer derecelerde bulunan öğretmenler için de
bu artışa göre düzenleme yapılması öngörülüyor. Ek gösterge, ikinci derecede
bulunan öğretmenler için 3000, üçüncü derecede bulunanlar için 2200 olarak
belirlenirken; dördüncü derece için 1600, beşinci derece için 1300, altıncı
derece için 1150, yedinci derece için 950, sekizinci derece için 850 olacak. Bu
madde, 15 Ocak 2023'te yürürlüğe girecek.
Özel Barınma Hizmeti Veren Kurumlar ve Bazı Düzenlemeler
Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin ilgili maddesinde yapılan değişiklikle,
sözleşmeli öğretmenlerin can güvenliğine ve sağlık mazeretine bağlı olarak yer
değiştirmelerine imkân sağlanması öngörülüyor.
Öğretmenlik ve öğretmenlerin nitelikleri ve seçimiyle ilgili
hususlar bu teklifle düzenlendiği için Millî Eğitim Temel Kanunu'nun ilgili
maddeleri yürürlükten kaldırılıyor.
Yayımlandığı tarihte uzman öğretmen ve başöğretmen unvanına
haiz olanlar bu düzenlemeden yararlanacak. (İLKHA)
