Kan Alırken Damar Patlamasının Belirtileri:
- İğne yerleştirildiğinde veya çıkarıldığında şiddetli ağrı veya yanma hissi
- Cilt altında hızla oluşan şişlik
- Mavi, mor veya siyah renkte morarma
- Kanamada durmama (baskı uygulandığı halde)
Kan Alırken Damar Patlaması Neden Olur?
- İğnenin Damarı Delmesi: İğnenin damarın diğer tarafını delmesi veya damar duvarına zarar vermesi.
- Damar Hassasiyeti: Bazı kişilerin damarları daha hassas veya kırılgandır (yaşlılar, kronik hastalığı olanlar, kortizon kullananlar vb.).
- İnce veya Derin Damarlar: Damarları çok ince, derin veya kolay bulunamayan kişilerde bu durum daha sık görülebilir.
- Yanlış Teknik: İğnenin doğru açıyla yerleştirilmemesi, damarın yeterince sabitlenmemesi veya iğnenin hareket etmesi.
- Yetersiz Basınç Uygulanması: Kan alma işlemi bittikten sonra iğne yerinin yeterince uzun süre ve doğru şekilde baskılanmaması.
- Kan Sulandırıcı İlaç Kullanımı: Kan sulandırıcı ilaç kullanan kişilerde kanama ve morarma riski daha yüksektir.
- Turnike Uygulaması: Turnikenin çok sıkı veya çok uzun süre kalması damarlar üzerinde aşırı basınca neden olabilir.
Kan Alırken Damar Patlaması Sonucu Oluşan Hematom Nasıl Geçer? (Tedavi ve Bakım)
Kan alırken oluşan hematomun tedavisi genellikle evde uygulanabilecek basit yöntemlerle yapılır ve kendiliğinden iyileşir.
- Hemen Basınç Uygulayın: Damar patlaması fark edildiği anda veya kan alma işlemi bittikten sonra, iğnenin çıkarıldığı yere en az 5-10 dakika boyunca güçlü ve kesintisiz bir basınç uygulayın. Bu, kanın cilt altına sızmasını durdurmaya ve morarmanın boyutunu küçültmeye yardımcı olur. Kolu kalp seviyesinden yukarıda tutmak da faydalı olabilir.
- Soğuk Kompres Uygulayın: İlk 24-48 saat içinde, moraran bölgeye günde birkaç kez 15-20 dakikalık aralıklarla buz veya soğuk kompres uygulayın. Bu, kan damarlarının büzülmesini sağlayarak şişliği ve kanamayı azaltır, ağrıyı dindirir. Buz doğrudan cilde temas etmemeli, ince bir bezle sarılmalıdır.
- Ağrı Kesici Kullanımı: Ağrı hissediyorsanız, parasetamol gibi reçetesiz ağrı kesiciler kullanabilirsiniz. Kan sulandırıcı etkisi olan ibuprofen gibi ilaçlardan, doktor tavsiyesi olmadan ilk 24 saat içinde kaçınmak morarmayı artırabilir.
- Dinlenme ve Kolu Yüksekte Tutma: Moraran kolu dinlendirin ve mümkün olduğunca yüksekte tutmaya çalışın. Bu, kan akışını azaltarak iyileşmeye yardımcı olur. Ağır kaldırmaktan veya zorlayıcı hareketlerden kaçının.
- Nazik Masaj (İlk 48 Saat Sonra): İlk 48 saat geçtikten sonra, morarma bölgesine nazikçe ve dairesel hareketlerle masaj yapmak kanın dağılmasına yardımcı olabilir. Ancak bu, ağrıya neden olursa durdurulmalıdır.
- Sıcak Kompres (48 Saat Sonra): İlk 48 saatlik soğuk uygulama döneminden sonra, moraran bölgeye günde birkaç kez ılık kompres uygulayabilirsiniz. Ilık kompres, kan akışını artırarak biriken kanın emilimine yardımcı olur ve iyileşmeyi hızlandırabilir.
Morarma Ne Zaman Geçer?
Kan alımı sonrası oluşan morluklar genellikle birkaç gün içinde rengini değiştirmeye başlar (mor-mavi, yeşil, sarı tonlarına döner) ve 1 ila 2 hafta içinde tamamen kaybolur. Hematomun büyüklüğüne ve kişinin iyileşme hızına bağlı olarak bu süre biraz daha uzayabilir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Çoğu zaman zararsız olsa da, aşağıdaki durumlarda bir sağlık profesyoneline başvurmanız önemlidir:
- Morarma çok büyük, çok ağrılı ve hızla büyüyorsa.
- Kolunuzda veya elinizde uyuşma, karıncalanma hissediyorsanız.
- İğne yerinde aşırı şişlik, kızarıklık veya sıcaklık artışı gibi enfeksiyon belirtileri varsa.
- Ateş gibi sistemik belirtiler ortaya çıkarsa.
- Morarma birkaç haftadan uzun sürerse veya iyileşme göstermezse.
Bu tür durumlar, daha ciddi bir komplikasyonun (örneğin sinir hasarı veya büyük bir kanama) işareti olabilir ve tıbbi müdahale gerektirebilir.
