Gercüş, namı diğer "Mezrone üzümünün diyarı", bağbozumu dönemiyle birlikte en meşakkatli ve bereketli günlerini yaşıyor. Sabahın erken saatlerinde bağlardan özenle toplanan üzümler, evlere taşınıyor ve geleneksel usullerle sıkılarak şırası (üzüm suyu) çıkarılıyor.
Taş Ocaklarda Saatler Süren Kaynatma
Elde edilen taze üzüm suyu, köylülerin "kurık" adını verdiği, taş ve çamurdan yapılmış özel ocakların üzerindeki dev kazanlara aktarılıyor. Sabahın erken saatlerinde başlayan ve gece yarılarına kadar süren odun ateşinde kaynatma işleminin ardından, şıra ya doğrudan pekmez haline getiriliyor ya da cevizli sucuk gibi ürünlerde kullanılmak üzere daha koyu kıvamlı bir bulamaç oluyor.
Gercüş'e bağlı Ulaş (Zeliyê) köyünden Hakkı Kardaş, asırlardır süren bu geleneği yaşattıklarını belirterek, pekmezi daha sonra cevizli sucuk, pestil ve kesme gibi yöresel tatlıların yapımında kullanmak için ikinci defa kaynatarak bulamaç kıvamına getirdiklerini ifade etti.
"Mezrone En Tatlı Pekmezi Veriyor"
Bölgenin coğrafi işaret potansiyeli taşıyan üzüm çeşidi olan Mezrone'nin, pekmez yapımındaki önemine değinen Kardaş, özellikle "Torê" olarak bilinen bölgede (Gercüş, Midyat, Nusaybin ve Dargeçit bölgesindeki köyler) pekmez yapımının bu dönemde zirveye ulaştığını söyledi.
Kardaş, "Bölgemizde en tatlı ve aroması en yüksek pekmezler, kesinlikle Mezrone üzümüyle yapılıyor. Sabahın erken saatlerinde başladığımız pekmez ve cevizli sucuk yapımı için gecenin geç saatlerine kadar ateşin başında bekliyoruz. Oldukça zahmetli bir süreçten sonra hamdolsun elde ettiğimiz pekmez ve diğer ürünleri hem kışlık ihtiyacımız için kullanıyoruz hem de satıyoruz.” dedi.
Kış Ayları İçin Vazgeçilmez Bir Koruyucu
Pekmezin sağlık üzerindeki faydalarına dikkat çeken Kardaş, özellikle kış aylarında vücut ısısını yükseltme ve bağışıklığı destekleme özelliğini vurgulayarak "Pekmez, özellikle çocuklar ve yaşlılar için kışın bir yün kazaktan bile daha iyi bir koruyucudur." ifadelerini kullandı.
Şehir dışında yaşayan köylülerin hasat döneminde köylerine gelerek hem üretime yardım ettiklerini hem de yaşadıkları şehirlere giderken bol miktarda pekmez ve cevizli sucuk götürdüklerini belirten Kardaş, bu ürünlerin yöre insanının vazgeçilmeleri olduğunu söyledi.
