Genel İyileşme Süresi:
- Çoğu Vakada Hızlı İyileşme: COVID-19 geçiren kişilerin büyük bir çoğunluğunda (yaklaşık %90-95'inde) tat ve koku duyusu kaybı birkaç gün ila birkaç hafta içinde, ortalama 2 ila 4 hafta içinde tamamen düzelir. Hafif seyreden vakalarda bu iyileşme daha hızlı olabilir.
- Uzayan Vakalar: Bazı kişilerde ise tat ve koku duyusunun geri gelmesi birkaç ayı, hatta bir yılı bulabilir. Nadir durumlarda ise bu kayıp kalıcı hale gelebilir veya koku algısında bozukluklar (parozmi - kokuların farklı ve kötü algılanması veya fantozmi - olmayan kokuların alınması) görülebilir.
- Hastalığın Şiddeti Etkilemez: İlginç bir şekilde, koku ve tat kaybının iyileşme süresi, hastalığın şiddetiyle doğrudan ilişkili değildir. Hafif semptomlar gösteren kişilerde de uzun süreli kayıplar yaşanabilirken, ağır geçiren kişilerde daha hızlı iyileşme görülebilir.
İyileşmeyi Etkileyen Faktörler ve Yapılabilecekler:
- Koku Eğitimleri (Koku Terapisi): Özellikle uzun süreli koku kaybı yaşayan kişilere koku egzersizleri önerilmektedir. Bu egzersizler, belirli güçlü kokular (örneğin, limon, karanfil, okaliptüs, gül) ile düzenli olarak koku alma duyusunu uyarmayı ve sinir hücrelerinin yenilenmesini teşvik etmeyi amaçlar. Uzmanlar, bu egzersizlerin kokunun geri kazanılmasında önemli rol oynadığını belirtmektedir.
- Vitamin ve Mineral Takviyeleri: Bazı doktorlar, B kompleks vitaminleri, D vitamini ve magnezyum gibi takviyelerin iyileşme sürecini destekleyebileceğini önermektedir. Ancak bu tür takviyeler mutlaka doktor kontrolünde kullanılmalıdır.
- Burun Temizliği: Düzenli olarak serum fizyolojik veya tuzlu su çözeltileriyle burun temizliği yapmak, burun içindeki iltihabı azaltmaya ve koku alma yollarının açılmasına yardımcı olabilir.
- Profesyonel Yardım: Eğer tat ve koku kaybı 3 aydan uzun sürerse veya yaşam kalitenizi ciddi şekilde etkiliyorsa, bir Kulak Burun Boğaz (KBB) uzmanına başvurmak önemlidir. Doktor, altta yatan başka bir neden olup olmadığını değerlendirebilir ve size özel tedavi yöntemleri önerebilir. Bazı durumlarda sistemik veya topikal (burun spreyi şeklinde) kortikosteroid tedavileri de faydalı olabilmektedir.
COVID-19 sonrası tat ve koku kaybı hala araştırılmakta olan bir konudur. Ancak genel eğilim, vakaların büyük çoğunluğunun zamanla düzeldiği yönündedir. Sabırlı olmak ve doktor tavsiyelerine uymak, bu süreci yönetmede önemlidir.
Muhabir: Batman Rehber
