Büyük ve Küçük Tansiyon Arasındaki Fark Kaç Olmalı?

Tansiyon, yani kan basıncı, kalbin kanı atardamarlara pompalaması sırasında damar duvarlarında oluşan basınca denir. Tansiyon ölçülürken iki değer belirtilir: sistolik (büyük) tansiyon ve diyastolik (küçük) tansiyon. Bu iki değer arasındaki fark da sağlık açısından önem taşır ve nabız basıncı olarak adlandırılır.


İdeal Tansiyon Değerleri

Genel olarak, sağlıklı bir yetişkinde ideal tansiyon değeri 120/80 mmHg (12'ye 8) olarak kabul edilir. Bu durumda büyük tansiyon 120 mmHg, küçük tansiyon ise 80 mmHg'dir.

  • Normal Aralığın Sınırları:

    • Büyük tansiyon (sistolik): 120-129 mmHg

    • Küçük tansiyon (diyastolik): 80-84 mmHg

    Bu aralıklar normal kabul edilse de, 120/80 mmHg ideal olanıdır.

  • Prehipertansiyon (Yüksek Normal Tansiyon): 120-139 / 80-89 mmHg aralığındaki değerler, tansiyonun yükselme eğiliminde olduğunu ve yaşam tarzı değişiklikleriyle kontrol altına alınması gerektiğini gösterir.

  • Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon): Eğer büyük tansiyon 140 mmHg veya üzeri, küçük tansiyon ise 90 mmHg veya üzeri ölçülüyorsa hipertansiyon tanısı konulabilir. Bu durumda doktor kontrolü ve tedavi gerekebilir.


Tansiyon Farkı (Nabız Basıncı) Ne Anlama Gelir?

Büyük tansiyon ile küçük tansiyon arasındaki farka nabız basıncı denir. İdeal olarak, bu farkın 30-50 mmHg arasında olması beklenir. Örneğin, ideal tansiyon olan 120/80 mmHg'de fark 40 mmHg'dir.

  • Farkın Geniş Olması (60 mmHg'den fazla): Nabız basıncının çok yüksek olması (örneğin 160/80 mmHg gibi bir tansiyonda farkın 80 mmHg olması), özellikle yaşlılarda arterlerin sertleştiğini ve kalp-damar hastalıkları riskinin arttığını gösterebilir. Bu durum, atardamarların esnekliğini kaybetmesiyle ilişkilidir ve kalp üzerinde daha fazla yük oluşturabilir.

  • Farkın Dar Olması (30 mmHg'den az): Nabız basıncının çok düşük olması (örneğin 90/70 mmHg gibi bir tansiyonda farkın 20 mmHg olması), kalbin pompalama gücünde sorunlar veya dolaşım sistemiyle ilgili başka problemlerin işareti olabilir. Bu durum genellikle düşük kalp debisi, kalp yetmezliği veya şok gibi ciddi durumlarla ilişkilendirilebilir.


Tansiyon Değerlerini Etkileyen Faktörler

Tansiyon değerleri kişiden kişiye, yaşa, cinsiyete, yaşam tarzına, beslenme alışkanlıklarına ve mevcut sağlık durumuna göre farklılık gösterebilir. Örneğin:

  • Yaş: Yaş ilerledikçe damarların sertleşmesi nedeniyle tansiyon değerlerinde artış görülebilir.

  • Fiziksel Aktivite: Egzersiz sırasında tansiyon yükselir, dinlenme sırasında düşer.

  • Stres ve Heyecan: Stres ve heyecan tansiyonu geçici olarak yükseltebilir.

  • Hastalıklar: Diyabet, böbrek hastalıkları, tiroid sorunları gibi durumlar tansiyonu etkileyebilir.

  • İlaçlar: Bazı ilaçlar tansiyon değerlerini değiştirebilir.


Erkek bebek doğum sancısı nasıl olur?
Erkek bebek doğum sancısı nasıl olur?
İçeriği Görüntüle

Tansiyon Ölçümü ve Önemli Notlar

Tansiyonunuzu evde ölçerken doğru sonuçlar almak için şu noktalara dikkat etmek önemlidir:

  • Ölçümden önce en az 5 dakika dinlenmiş olun.

  • Çay, kahve, sigara gibi kan basıncını etkileyebilecek maddeleri ölçümden en az yarım saat önce tüketmeyin.

  • Sessiz ve sakin bir ortamda ölçüm yapın.

  • Kolunuzu kalp seviyesinde tutun ve giysilerin kolunuzu sıkmadığından emin olun.

  • Ölçüm sırasında konuşmayın ve hareket etmeyin.

  • İlk ölçümde her iki koldan da ölçüm alarak, sonraki ölçümlerde yüksek çıkan kolu kullanın.

Unutmayın, tek bir ölçüm yüksek veya düşük çıksa bile paniğe kapılmamak gerekir. Tansiyon değerlerinizle ilgili endişeleriniz varsa veya değerleriniz sürekli normalin dışındaysa, kesinlikle bir doktora danışmalısınız. Doktorunuz, genel sağlık durumunuzu değerlendirerek size en uygun bilgiyi verecektir.

Muhabir: Batman Rehber