Manastırın açılış törenine AK Parti Batman Milletvekili Ferhat Nasıroğlu, AK Parti Batman İl Başkanı Hüseyin Şansi, İl Özel İdaresi Genel Sekreteri Abdulkadir Özer ve İl Kültür ve Turizm Müdürü Mehmet İhsan Aslanlı katıldı.
Turabidin Bölgesinin Tarihi Mirası
İlkçağ'da Dicle Nehri'nin güney kıyısından Suriye sınırına kadar uzanan Turabidin bölgesi, Süryani Hıristiyanları tarafından kutsal kabul ediliyordu. Bu bölgenin önemli yapılarından biri olan Mor Kiryakus Manastırı, Süryani kültürü ve dini açısından büyük bir öneme sahip. Manastırın giriş kapısındaki ve iç avluyu ayıran kemerli kapının üzerindeki Süryanice yazılmış taş kitabeler, manastırın dini kimliğini ve tarihini yansıtıyor.
Tarihi 4. Yüzyıla Dayanıyor
Mor Kiryakus Manastırı, 4. yüzyılda Kuzey Mezopotamya ovasına bakan Kıra Dağı'nın doğu yamacında kuruldu. Bu dönem misyoner keşişlerin manastır inşa ederek Hıristiyanlığı yaydığı bir süreçti. Manastır, o dönemin ilk Hıristiyan yerleşimlerinden biri olarak, yeni manastırların inşasına öncülük etti ve Hıristiyanlığın kırsal alanlarda yayılmasında önemli rol oynadı.
Osmanlı döneminde onarılan Mor Kiryakus Manastırı, 17. yüzyılın sonunda üst katın ilave edilmesiyle bugünkü halini aldı. Manastır, Hasankeyf'ten getirilen taş ustalarının çalışmalarıyla restore edildi. Ancak, bölgedeki diğer birçok kilise ve manastır gibi Mor Kiryakus da cemaatinin azalmasıyla zamanla metruk hale geldi. Kültür Bakanlığı tarafından tescil edilen bu tarihi yapılar, koruma altına alındı.
Sanat ve Mimari Değerleriyle Mor Kiryakus
Mor Kiryakus Manastırı, yeraltına uzanan bir katıyla birlikte üç katlı bir yapıdır. Özellikle manastır patriğinin yatak odası olarak kullanılan sekizgen dilimli taş kubbe, yıldızlı haç motifleriyle dikkat çeken üstün bir sanat eseri niteliğindedir. Manastırın odaları ve avlusu, buranın bir ibadethane, medrese ve inziva yeri olarak kullanıldığını gösteriyor.
Tarihi Eserler ve Günümüze Ulaşan Değerli Kalıntılar
1940'lı yılların başına kadar faal olan Mor Kiryakus Manastırı, son cemaatinin ayrılmasıyla birlikte boşaltıldı. Ancak, manastırdan alınan değerli eserler, Midyat’taki Mor Gabriel Manastırı'na götürülerek koruma altına alındı. Bu eserler arasında el yazması İnciller, manastır çanı ve dini semboller yer alıyor.
Mor Kiryakus Manastırı’nın restorasyonu, tarihi ve kültürel mirasın korunması adına atılmış önemli bir adım olarak değerlendirilirken, bölgenin turizm potansiyeline de katkı sağlaması bekleniyor.
