Batman’da kent merkezindeki iki bölge, adeta birbirinden farklı iki şehir görüntüsü sunuyor. Bir yanda düzenli planlanmış, yemyeşil bahçeleriyle dikkat çeken TPAO Sitesi; diğer yanda ise çarpık kentleşmenin etkisiyle sıkışık binaların hâkim olduğu Karşıyaka ve Petrolkent Mahalleleri yer alıyor.
Yeşil Vaha: TPAO Site Mahallesi Göz Kamaştırıyor
TPAO Site Mahallesi, kentsel dokusuyla adeta bir yeşil vaha görünümünde. Geniş parkları, bakımlı ağaçlık alanları ve ferah sokaklarıyla dikkat çeken bu bölge, sakinlerine yüksek bir yaşam kalitesi sunuyor. Gündüz ve gece çekilen fotoğraflarda görülen düzenli spor alanları, temiz çevre ve aydınlık gece manzarası, buranın planlı bir yerleşim olduğunun en güçlü kanıtları. Yüksek katlı binaların aksine, geniş bahçeli, az katlı konutlar bölgenin hakim Mimari Yapısını Oluşturuyor.
Planlı Yerleşimin Örneği
TPAO Sitesi’nde yapılaşma planlı ve düzenli biçimde yapılmış durumda. Sokaklar geniş, yollar bakımlı, çevre düzenlemesi ise örnek nitelikte. Bölgeye giriş yapanları düzenli bir mimari, temiz kaldırımlar ve gölgelik ağaçlar karşılıyor. Bu yönüyle TPAO Sitesi, Batman’da planlı kentleşmenin başarılı bir örneği olarak öne çıkıyor.
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’na (TPAO) ait olan ve çoğunlukla mühendisler ile kurum çalışanlarının ikamet ettiği TPAO Sitesi, Batman’ın en yeşil yerleşim alanlarından biri olarak öne çıkıyor. Geniş bahçeli müstakil evleri, spor alanları, yüzme havuzları, yürüyüş yolları ve oyun parklarıyla TPAO Sitesi, adeta şehir içinde bir yaşam adası konumunda. Uydu görüntülerinde siteyi çevreleyen geniş ağaçlık alanlar, Batman’ın yeşil dokusunu koruyan nadir bölgelerden biri olduğunu gösteriyor.
Karşıyaka ve Petrolkent’te Beton Yoğunluğu
Uydu görüntülerinde TPAO Sitesi’nin hemen karşısında yer alan Karşıyaka ve Petrolkent Mahalleleri ise bambaşka bir tablo sunuyor. Dar sokaklar, birbirine bitişik apartmanlar ve neredeyse hiç yeşil alanın bulunmadığı bu bölgelerde beton yığınları dikkat çekiyor. Plansız yapılaşmanın etkisiyle nefes alacak alanların azaldığı mahallelerde, sosyal donatı eksikliği de gözle görülür durumda.
Yeşil Alan Farkı Dikkat Çekiyor
TPAO Sitesi’nin içinde yer alan spor sahaları, havuzlar ve parklar bölge halkına nefes aldırırken, karşısındaki mahallelerde bu tür alanlara rastlanmıyor. Uydu haritasında TPAO Sitesi koyu yeşil tonlarıyla öne çıkarken, Karşıyaka ve Petrolkent bölgeleri gri-beton bir görüntü sergiliyor. Bu durum, şehir planlamasının çevre ve yaşam kalitesi üzerindeki etkisini çarpıcı biçimde ortaya koyuyor.
TPAO Sitesi, Şehrin Akciğeri Gibi
Yalnızca konut alanı değil, aynı zamanda bir ekolojik koridor işlevi gören TPAO Sitesi, yüzlerce ağacın bulunduğu büyük bir yeşil alanı içinde barındırıyor. Yaz aylarında Batman’ın yüksek sıcaklıklarında bölgeyi serinleten bu alan, kuş türleri ve bitki çeşitliliğiyle de dikkat çekiyor.
Vatandaşların Gözüyle İki Farklı Batman
Kent sakinleri, özellikle sosyal medyada paylaştıkları yorumlarda bu farkın yıllardır sürdüğüne dikkat çekiyor. Vatandaşlar, “TPAO Sitesi’nde nefes alınabiliyor ama diğer mahallelerde betonun arasında kayboluyoruz” şeklinde görüş bildiriyor. Çoğu kişi, yeni yerleşimlerde TPAO örneğinin dikkate alınması gerektiğini savunuyor.
Eşitsizliğin Mekansal Temsili
Batman'ın bu iki farklı yüzü, kentsel kaynakların ve planlı gelişimin bölge içinde nasıl eşit olmayan bir şekilde dağıldığının mekânsal bir temsili olarak değerlendirilebilir. Bir tarafta altyapısı, yeşil alanları ve sosyal tesisleriyle dikkat çeken TPAO'nun lojmanları ve çevresi, diğer tarafta ise düzensiz ve yoğun yapılaşmanın getirdiği kentsel baskılarla boğuşan mahalleler bulunuyor. Bu durum, yerel yönetimlerin kent planlamasında yeşil ve sürdürülebilir kent vizyonunu ne kadar merkeze alması gerektiği sorusunu gündeme getiriyor.
Uzmanlardan Çağrı: Planlı Kentleşme Artık Şart
Şehir plancıları, Batman’ın geleceği açısından bu farkın önemine dikkat çekiyor. Uzmanlara göre TPAO Sitesi, çevreye duyarlı ve insan odaklı planlamanın simgesi olarak korunmalı; yeni konut projelerinde benzer yeşil alan oranlarına yer verilmeli. Aksi halde Batman’ın doğal dengesinin geri dönüşü zor biçimde bozulabileceği uyarısı yapılıyor.
