1. Doğru Çeşit Seçimi:
- Balkonda saksıda yetiştirmeye uygun, bodur ve yayılıcı türleri tercih edin. Özellikle sarkan çilek (ampel) çeşitleri balkonlar için idealdir.
- Mevsimlik (bir kez ürün veren) veya sürekli ürün veren (yaz boyunca aralıklarla ürün veren) çeşitlerden hangisini istediğinize karar verin. Sürekli ürün verenler daha uzun süre hasat imkanı sunar.
- Bulunduğunuz bölgenin iklimine uygun çeşitleri seçmeye özen gösterin.
2. Uygun Saksı ve Toprak Seçimi:
- Saksı Boyutu: Her bir çilek fidesi için en az 15-20 cm çapında ve derinliğinde saksılar tercih edin. Daha büyük saksılar daha iyi kök gelişimi ve su tutma kapasitesi sağlar. Dilerseniz uzun ve geniş balkon saksıları da kullanabilirsiniz.
- Saksı Malzemesi: Tercihinize göre plastik, seramik veya terracotta saksılar kullanabilirsiniz. Önemli olan saksının altında suyun tahliye olabileceği deliklerin bulunmasıdır.
- Toprak: Çilekler için iyi drene olan, humusça zengin ve hafif asidik (pH 5.5-6.5) toprak idealdir. Hazır kaliteli çiçek toprağı kullanabilirsiniz. Dilerseniz bahçe toprağını perlit, vermikülit ve kompost ile karıştırarak da uygun bir karışım elde edebilirsiniz.
3. Fide Dikimi:
- Çilek fidelerini bahar başında veya sonbahar aylarında dikebilirsiniz.
- Fideleri saksıya yerleştirirken kök boğazının (toprakla gövdenin birleştiği yer) toprak seviyesinin hemen üzerinde olmasına dikkat edin. Çok derine dikmek çürümeye neden olabilir.
- Fideler arasında yaklaşık 15-20 cm boşluk bırakın.
- Dikim işleminden sonra fideleri bolca sulayın.
4. Sulama:
- Çilekler düzenli ve yeterli suya ihtiyaç duyarlar, özellikle çiçeklenme ve meyve döneminde.
- Toprağın üst yüzeyi kurudukça sulama yapın. Parmağınızı toprağa batırarak nem kontrolü yapabilirsiniz.
- Aşırı sulamaktan kaçının, bu kök çürümesine yol açabilir.
- Yaprakları ıslatmamaya özen göstererek, doğrudan toprağa su verin. Sabah erken saatlerde sulama yapmak, yaprakların gün içinde kurumasına yardımcı olur ve mantar hastalıkları riskini azaltır.
5. Gübreleme:
- Çilekler besin maddelerine ihtiyaç duyarlar. Dikimden yaklaşık bir ay sonra dengeli bir sıvı gübre (N-P-K oranları eşit veya birbirine yakın) ile gübrelemeye başlayabilirsiniz.
- Çiçeklenme öncesinde potasyum ağırlıklı bir gübre kullanmak meyve oluşumunu destekleyebilir.
- Gübreleme talimatlarını ürünün üzerindeki bilgilere göre uygulayın. Aşırı gübreleme bitkiye zarar verebilir.
6. Konumlandırma ve Işık:
- Çilekler bol güneş ışığına ihtiyaç duyarlar. Balkonunuzda günde en az 6-8 saat güneş ışığı alan bir yere saksıları yerleştirin.
- Yetersiz güneş ışığı meyve verimini düşürebilir ve meyvelerin tatlanmasını engelleyebilir.
7. Tozlaşma:
- Bazı çilek çeşitleri kendi kendine tozlaşabilirken, bazıları için rüzgar veya böceklerin yardımı gerekebilir.
- Balkonunuzda yeterli böcek aktivitesi yoksa, çiçeklenme döneminde yumuşak bir fırça yardımıyla çiçeklerin ortasındaki erkek organlardan dişi organlara polen taşıyarak tozlaşmaya yardımcı olabilirsiniz.
8. Zararlılar ve Hastalıklar:
- Balkonda yetiştirilen çilekler genellikle daha az zararlı ve hastalık sorunu yaşarlar. Ancak yine de yaprak bitleri, salyangozlar veya mantar hastalıkları görülebilir.
- Zararlıları gördüğünüzde elle toplayabilir veya doğal insektisitler kullanabilirsiniz.
- Mantar hastalıklarını önlemek için iyi havalandırma sağlayın ve aşırı sulamadan kaçının. Hastalıklı yaprakları temizleyin.
9. Meyve Toplama:
- Çilekler tamamen kırmızı renge döndüğünde ve hafifçe yumuşadığında hasat için hazırdır.
- Meyveleri nazikçe saplarından koparın.
- Hasat zamanı, çeşidine ve yetiştirme koşullarına göre değişir. Sürekli ürün veren çeşitlerde yaz boyunca düzenli olarak hasat yapabilirsiniz.
10. Kış Bakımı:
- Soğuk geçen bölgelerde, kış aylarında çilek bitkilerini dondan korumanız gerekebilir. Saksıları daha korunaklı bir yere taşıyabilir veya üzerlerini örtüyle kapatabilirsiniz.
- Bazı tek yıllık çilek çeşitleri kışın ölürken, çok yıllık çeşitler baharda tekrar canlanır.
Ek İpuçları:
- Çilekler yayılarak yeni fideler oluşturabilirler. Bu sürgünleri (runner) keserek yeni saksılarda çoğaltabilirsiniz.
- Sarkan çilekler için asılabilir saksılar veya yüksek raflar kullanarak hem yerden tasarruf edebilir hem de meyvelerin daha iyi hava almasını sağlayabilirsiniz.
- Çileklerin etrafına malç (organik malzeme) sererek toprağın nemini koruyabilir, yabancı ot gelişimini engelleyebilir ve meyvelerin toprakla temasını keserek temiz kalmasını sağlayabilirsiniz.
Balkonunuzda çilek yetiştirmek sabır ve özen gerektirir, ancak taze ve lezzetli çileklerin tadını çıkarmak tüm çabaya değer! Afiyet olsun!
Kaynak: HABER MERKEZİ
