Bu sürece genel olarak batma (subdüksiyon) denir.
Yoğunluk Farklılıkları (Özellikle Okyanusal Kabuğun Yoğunluğu):
o Okyanusal Kabuk vs. Kıtasal Kabuk: Okyanusal kabuk, bazaltik kayaçlardan oluştuğu için kıtasal kabuğa (granitik) göre daha yoğun ve incedir.
o Yaş ve Soğuma: Okyanus ortası sırtlarda (yayılma merkezleri) yeni oluşan okyanusal kabuk sıcak ve daha az yoğundur. Ancak plakalar yayılma merkezinden uzaklaştıkça soğur ve kalınlaşır. Soğuma, kayaçların büzülmesine ve yoğunluğunun artmasına neden olur. Belirli bir yaşa ve soğukluğa ulaştığında, çevresindeki mantodan (astenüfer) daha yoğun hale gelir.
2. Kütle Çekimi (Slab Pull - Plaka Çekimi):
o Mantodan daha yoğun hale gelen soğuk ve ağır okyanusal plaka, kendi ağırlığıyla mantonun içine doğru batmaya başlar. Bu, "plaka çekimi" olarak bilinen bir kuvvettir ve tektonik plaka hareketinin ana itici güçlerinden biridir. Batan plaka, kendisini aşağıya doğru çeker ve tüm plakanın hareket etmesine yardımcı olur.
3. Manto Konveksiyon Akımları:
o Mantodaki ısı farklılıklarından kaynaklanan konveksiyon akımları, plakaların hareketinde önemli bir rol oynar. Sıcak, daha az yoğun manto materyali yükselirken, soğuk, daha yoğun materyal alçalır. Bu dairesel hareketler, plakaları sürükleyebilir veya itebilir. Batma bölgelerinde, batan plaka aynı zamanda mantonun aşağı doğru konveksiyon akımını da güçlendirir.
4. Sırt İtme (Ridge Push):
o Okyanus ortası sırtlarda yeni kabuk oluşumu, yükselen mantonun etkisiyle sırt bölgesinin yükselmesine neden olur. Bu yükselti, yerçekimi etkisiyle plakaların yamaç aşağı kaymasına neden olan bir "sırt itme" kuvveti oluşturur. Bu kuvvet de plakayı batma bölgesine doğru iter.
5. Plaka Sınırları ve Çarpışmalar:
o İki tektonik plakanın çarpıştığı yakınsak plaka sınırlarında, yoğunlukları farklı olan plakalar karşılaştığında daha yoğun olan plaka, diğer plakanın altına doğru batar. Genellikle okyanusal kabuk, kıtasal kabuğun altına veya daha yaşlı/yoğun bir okyanusal kabuğun altına doğru batar.
Bu etkenler bir araya gelerek, yer kabuğunun belirli bölgelerde mantoya doğru dalmasına (batmasına) ve bu bölgelerde derin okyanus hendekleri, volkanik yaylar ve güçlü depremlerin meydana gelmesine neden olur.
