7 Eylül Tarihte Bugün Neler Oldu?
7 Eylül tarihinin detaylarını sizler
için derledik. Peki 7 Eylül'de kim doğdu, kim öldü, neler oldu? 7 Eylül dünyada
ne günü? İşte tarihe kazınan ve merak uyandıran 7 Eylül Tarihte Bugün...
7 Eylül'de Meydana Gelen Olaylar
70 - İmparator Titus komutasındaki
Roma İmparatorluğu ordusu Kudüs'ü işgal etti, şehir yağmalandı.
1776 - Dünyada ilk kez bir denizaltı
saldırısı düzenlendi. Amerikalıların imal ettiği Turtle (Tr: Kaplumbağa) adlı
araç suyun altından giderek New York limanında demirlemiş İngiliz donanmasının
bayrak gemisi HMS Eagle'ın altına zaman ayarlı bir bomba iliş
1782 - William Herschel kendi tasarımı
olan teleskopla Satürn Bulutsusunu keşfetti.
1812 - Moskova'ya yürüyen Napolyon,
Rusları şehrin 70 mil batısındaki Borodino'da yendi.
1813 - Sam Amca takma ismi ABD için
ilk defa yerel bir gazetede kullanıldı.
1822 - Portekiz sömürgesi Brezilya
bağımsızlığına kavuştu.
1901 - 19. yüzyılda Çin üzerindeki
ekonomik ve siyasi etkisine karşı çıkartılan bir Boxer Ayaklanması sona erdi.
1916 - İngiliz uçakları Haydarpaşa
Garı'nı bombaladı.
1923 - İkdam, Akşam, İleri, Tercüman-ı
Hakikat, Tevhid-i Efkar, Tanin, Vatan ve Vakit gazeteleri, dizgici grevi
nedeniyle çıkamayınca ortaklaşa "Müşterek" gazetesini yayımlamaya
başladı. "Müşterek" gazete iki hafta çıktı.
1927 - ABD'li mucit Philo Taylor
Farnsworth tamamen elektronik sistemle çalışan ilk televizyonu geliştirdi.
1936 - İstanbul ve Ankara radyo
şirketleri, satın alınarak devletleştirildi. Daha önce çıkarılan kanunla radyo
yayınının devlet tekelinde olduğu kararlaştırılmış ve bu kanun gereği radyolar
devletleştirilmiştir.
1938 - Hatay Devleti Anayasası kabul
edildi. Başbakan Abdurrahman Melek, "Programımızın ruhu ve esası Kemalizm
rejimi ve bütün icabatıdır" dedi.
1940 - II. Dünya Savaşı: Nazi
Almanyası Londra'yı bombalamaya başladı. 57 gün kesintisiz devam eden gece
bombardımanlarına The Blitz adı verilmişti. Blitz İngiltere çapında birçok kent
ve kasabayı etkiledi. Ancak asıl saldırı başkent Londra'yı hedef aldı. 1941
yılının Mayıs ayı sonunda 40 bini aşkın sivil ölürken bir milyondan fazla kişi
evsiz kaldı.
1943 - II. Dünya Savaşı İtalya
müttefiklere teslim oldu.
1946 - Cumhuriyet tarihinin ilk büyük
devalüasyonu yapıldı. Bir Amerikan Doları'nın değeri 131.5 kuruştan 280 kuruşa
yükseltildi. Devalüasyon; sabit kur sistemlerinde ödemeler dengesi açık veren
ülkenin ulusal parasının dış satın alma gücünün, hükümetçe alınan bir kararla
düşürülmesidir. Başka bir deyişle devalüasyon, bir devletin resmi para
biriminin diğer ülke dövizleri karşısında değer kaybettirilmesidir. Bu yolla
ithal malları pahalılaşırken yerli malların fiyatı da aşağı çekilmiş olur.
1947 - Türkiye - Irak Dostluk
Antlaşması imzalandı.
1955 - Selanik’te Atatürk’ün evinin
yakıldığı yaygarasının yapılmasının ardından Gayrimüslimlere karşı dün başlayan
saldırılar, diğer şehirlere de sıçradı, olaylar çok güç yatıştırılabildi. Günün
sonunda olaylar yatıştığında Rumlara ait bütün ev ve iş yerleri yakılmış ve
yağmalanmıştı. Türk basınına göre 11 kişi, bazı Yunan kaynaklarına göre 15 kişi
öldürülmüştür. Ölü sayısının az oluşu gruplara "ölü olmasın" emri
verilmesi sebebiyledir. Resmî rakamlara göre 30 kişi, gayri resmî rakamlara
göre 300 kişi yaralanmıştır. Güven'e göre resmi rakamlara göre altmış olan
tecavüze uğrayan ve utanmalarından veya korkmalarından dolayı şikâyette
bulunamayan kadın sayısının 400’e yakın olduğu tahmin edilmektedir.
4.214 ev, 1.004 işyeri, 73 kilise, bir
sinagog, iki manastır, 26 okul ile aralarında fabrika, otel, bar gibi yerlerin
bulunduğu 5.317 mekân saldırıya uğramıştır.
Maddi hasarın, o günün değerine göre
150 milyon - 1 milyar Türk Lirası arasında olduğu tahmin edilmektedir. Demokrat
Parti hükümeti zarara uğrayıp tescil ettirenlere toplam 60 milyon Türk Lirası
civarında tazminat ödemiştir.
Zamanın gazetelerine göre "asıl
suçlu, Türkleri provoke eden Rumlardır". Halbuki 6-7 Eylül olaylarının
sadece Kıbrıs'la ilgili olarak Rumlara yapılmış bir misilleme olmadığının bir
göstergesi, tahrip edilen işyerlerinin sadece yüzde 59'u Rumlara aitken, kalan
yüzde 17'sinin Ermenilere, yüzde 12'sinin Yahudilere ait olması, hatta dönmelere
ve Müslüman olmuş Beyaz Ruslara ait mekânların bile saldırıya uğramasıdır. Öte
yandan böylesi olaylarda bütün gayrimüslimlerin zarara uğrayacağı da sosyolojik
bir gerçek olduğu bilinmektedir.
1956 - BM'de Köleliğin, Köle
Ticaretinin ve Köleliğe Benzer Kurum ve Uygulamaların Kaldırılması Ek
Sözleşmesi kabul edildi. Bu sözleşmeyle her türlü kölelik ve köle ticareti
yasaklı hale gelmiş fakat özellikle siyahlara karşı ırk ayırımcılığı ortadan
kaldırılmamıştır. Aslında kapitalist Batı, köleliği işçilerden daha yüksek bir
maliyete mal olduğu için zorunlu olarak kaldırmış; yani köleleri artık
besleyememiştir. Onları özgürleştirmiş ama insani hiçbir haklarını da
vermemiştir.
1958 - Ana muhalefet lideri, CHP Genel
Başkanı İsmet İnönü, "Sehpalar kurulursa nasıl işleyeceğini kimse bilemez."
dedi. Önceki gün, Başbakan Adnan Menderes, "idam sehpalarında can
verenlerden ders alsalar ya." şeklinde bir açıklama yapmış ve İnönü de bu
açıklamaya misilleme yapmıştı. Tarih gösterdi ki bu idam sehpaları düellosundan
İnönü zaferle çıkmış ve polemikten 3 yıl sonra İnönü’nün de desteğini alan
Cunta, Menderes ve iki bakanı idam etmişti.
1977 - İstanbul'da tüp gaz kuyrukları
aldı başını gidiyor. Tüp gaz, peşin parayla sıra numarası alınarak satılıyor.
Çoğu zaman günlerce hatta aylarca tüp bulunmazken; olduğu zaman da sadece
varlıklı aileler elde edebiliyordu.
1979 - İstanbul Sıkıyönetim
Komutanlığı, Dostlar Tiyatrosu'nun “Brecht Kabare” oyununu yasaklandı.
1978 - İran'da Şah Rıza Pehlevi
karşıtı gösterilere 20 bin kişi katıldı.
1982 - Esenboğa katliamı sanığı Levon
Ekmekçiyan tek celsede idam cezasına çarptırıldı.
1983 - Türkiye'de üretilecek uçak tipi
F-16 olarak belirlendi. MGK, MSB ve Genelkurmay'ın yaptığı toplantıda alınan
karar, Milli Savunma Bakanı Bayülken tarafından ABD'nin Ankara Büyükelçisi
Robert Strauze-Hupe'ye bildirildi. Henüz kendibaşına bir iğne dahi yapamayan
Türkiye’nin bu alanda yapabileceği tek şey Amerikan sanayisine yardım ve
yataklık etmekti.
1985 - Kuşadası yakınlarındaki yangın
söndürme çalışmalarında 14 er yanarak öldü.
1986 - Şili'de Pinochet suikasta
uğradı, 5 koruması öldü.
1986 - Desmond Tutu, Güney Afrika’da
ilk siyahi Anglikan Kilisesi lideri oldu.
2011 - Lokomotiv Yaroslavl buz hokeyi
takımını taşıyan Yak-Servis 9634 sefer sayılı Yakovlev Yak-42 tipi uçak
Yaroslavl havalimanından kalkışının ardından Volga Nehri'ne düştü. Uçakta
bulunan 45 kişiden 43'ü olay anında, Alexander Galimov ise 5 gün sonra
7 Eylül'de Doğan Ünlüler
1533 - I. Elizabeth, İngiltere
kraliçesi (ö. 1603)
1726 - Georges-Louis Leclerc, Comte de
Buffon, Fransız natüralist, matematikçi, kozmolog ve ansiklopedi yazarı (ö.
1788)
1726 - François-André Danican
Philidor, Fransız satranççı ve besteci (ö. 1795)
1791 - Giuseppe Gioacchino Belli,
Romalı şair (ö. 1863)
1836 - Henry Campbell-Bannerman,
Birleşik Krallık başbakanı (ö. 1908)
1877 - Milan Nedić, Sırp general ve
politikacı (ö. 1946)
1907 - Ahmet Adnan Saygun, Klasik Batı
Müziği bestecisi (ö. 1991)
1908 - Michael DeBakey, ABD'li cerrah
(ö. 2008)
1908 - Merna Kennedy, ABD'li sinema
oyuncusu (ö. 1944)
1909 - Elia Kazan, ABD'li yönetmen (ö.
2003)
1911 - Todor Zhivkov, Bulgar devlet
adamı (ö. 1998)
1916 - Halil İnalcık, Türk tarihçi
1922 - Necdet Calp, Türk bürokrat ve
siyasetçi (ö. 1998)
1926 - Samuel Goldwyn, Jr., ABD'li
yönetmeni (ö. 2015)
1930 - I. Baudouin, Belçika kralı (ö.
1993)
1931 - Bruce Reynolds, İngiliz çete
lideri (ö. 2013)
1934 - Ömer Karami, Lübnanlı siyasetçi
(ö. 2015)
1935 - Abdou Diouf, Senegal ikinci
cumhurbaşkanı
1940 - Dario Argento, İtalyan film
yönetmeni, yapımcı ve senarist
1940 - Erkut Taçkın, Türk müzisyen
1940 - Abdurrahman Vahit, Endonezyalı
siyasetçi (ö. 2009)
1943 - David Dein, İngiliz spor adamı
1949 - Gloria Gaynor, ABD'li şarkıcı
1952 - Susan Blakely, ABD'li oyuncu
1954 - Michael Emerson, ABD'li oyuncu
1955 - Nursun Kayıran, Türk bürokrat
1958 - Bayram Ali Bayramoğlu, Türk
siyasetçi
1958 - Goran Hadžić, Krayina Sırp
Cumhuriyeti eski devlet başkanı
1962 - Hasan Vezir, Türk teknik
direktör, eski milli futbolcu
1963 - Betül Tarıman, Türk şair
1965 - Tomáš Skuhravý, Çek eski millî
futbolcu
1970 - Tom Everett Scott, ABD'li
oyuncu
1972 - Markus Münch, Alman futbolcu
1973 - Alex Kurtzman, ABD'li yapımcı
1973 - Shannon Elizabeth, ABD'li eski
model ve oyuncu
1974 - Stéphane Henchoz, İsviçreli
eski millî futbolcu
1976 - Oliver Hudson, ABD'li aktör
1977 - Kaan Berberoğlu, Türk yüzücü
1977 - Fedde le Grand, Hollandalı DJ
ve prodüktör
1979 - Mehmet Ali Nuroğlu, tiyatro,
sinema ve dizi oyuncusu
1979 - Ersin Güreler, Türk futbolcu
1980 - Emre Belözoğlu, Türk futbolcu
1980 - Gabriel Milito, Arjantinli
futbolcu
1980 - Nigar Cemal, Azerbaycanlı
şarkıcı
1981 - Gökhan Zan, Türk futbolcu
1983 - Mehmet Topuz, Türk futbolcu
1984 - Vera Zvonareva, Rus tenisçi
1984 - João Miranda de Souza Filho,
Brezilya futbolcu
1985 - Georgi Sarmov, Bulgar futbolcu
1988 - Kevin Love, ABD'li basketbolcu
1988 - Yağmur Koçyiğit, Türk
voleybolcu
1990 - Boualem Khoukhi, Katarlı
futbolcu
7 Eylül'de Ölen Ünlüler
1550 - Niccolò Tribolo, İtalyan
manerist sanatçı (d. 1500)
1566 - Kanuni Sultan Süleyman, Osmanlı
İmparatorluğu onuncu padişahı (d. 1494)
1566 - Nikola Šubić Zrinski, Hırvat
asker (d. 1508)
1840 - Étienne Jacques Joseph
Macdonald, Fransız asker (d. 1765)
1871 - Mehmed Emin Âli Paşa, Osmanlı
devlet adamı (d. 1815)
1910 - William Holman Hunt, İngiliz
ressam (d. 1827)
1922 - William Stewart Halsted, ABD'li
cerrah (d. 1852)
1954 - Glenn Scobey Warner, Amerikan
futbolu koçu (d. 1871)
1960 - Wilhelm Pieck, Alman Komünist
Partisi ve Komintern yöneticilerinden, Almanya Demokratik Cumhuriyeti'nin ilk
Devlet Başkanı (d. 1876)
1961 - Pieter Sjoerds Gerbrandy,
Hollandalı devlet adamı (d. 1885)
1962 - Karen Blixen, Danimarkalı yazar
(d. 1885)
1974 - Celâl Sılay, Türk şair ve öykü
yazarı (d. 1914)
1981 - Christy Brown, İrlandalı yazar
ve ressam (d. 1932)
1984 - Liam O'Flaherty, İrlandalı
yazar (d. 1896)
1987 - Sait Ağar, Türk siyasetçi (d.
1920)
1988 - Sedad Hakkı Eldem, Türk mimar
(d. 1908)
1990 - Alan John Percivale Taylor,
İngiliz tarihçi ve gazeteci (d. 1906)
1990 - Fuat Börekçi, Türk siyasetçi
(d. 1909)
1991 - Edwin McMillan, Amerikalı
nükleer fizikci (d. 1907)
1994 - James Clavell, Avustralyalı
yazar (d. 1924)
1994 - Terence Young, İngiliz sinema
yönetmeni (d. 1915)
1996 - Bibi Besch, ABD'li aktris (d.
1940)
1997 - Mobutu Sese Seko, Demokratik
Kongo Cumhuriyeti devlet başkanı (d. 1930)
1997 - Mustafa Tayyar, Türk siyasetçi
(d. 1914)
2001 - Spede Pasanen, Finlandiyalı yönetmen
(d. 1930)
2005 - Musa Arafat, Filistinli devlet
adamı (d. 1940)
2005 - Efkan Efekan, Türk sinema
oyuncusu (d. 1935)
2005 - Sergio Endrigo, İtalyan şarkıcı
(d. 1933)
2005 - Enver Kaplan, Türk siyasetçi
(d. 1921)
2009 - Muammer Yazar, Türk hukukçu (d.
1917)
2010 - John Kluge, ABD'li işadamı (d.
1914)
2012 - Kemal Merkit, Türk motosikletçi
(d. 1960)
7 Eylül Özel Hafta Gün ve Günler
Fırtına : Bıldırcın Geçişi Fırtınası
