22 Ağustos Tarihte Bugün Neler Oldu?
22 Ağustos tarihinin detaylarını
sizler için derledik. Peki 22 Ağustos'ta kim doğdu, kim öldü, neler oldu? 22
Ağustos dünyada ne günü? İşte tarihe kazınan ve merak uyandıran 22 Ağustos
Tarihte Bugün...
22 Ağustos'ta Meydana Gelen Olaylar
1062 - Tuğrul Bey, Abbasi halifesinin
kızı ile evlendi.
1534 - Barbaros Hayrettin Paşa'nın
Tunus'u fethi
Barbaros Hayrettin Paşa kalabalık
müttefik donanmasını yenerek 22 ağustos 1534’te Tunus’u aldı. Ancak Alman
imparatoru Charles-Quint bizzat Tunus’u geri aldı. Tunus ancak kaptan-ı Derya
Kılıç Ali Paşa tarafından 1574’te kesin olarak İspanyolların elinden alınacaktır.
1642 - İngiltere’de iç savaş başladı.
1654 - Jacob Barsimson, gelecekte New
York olacak New-Amsterdam’a geldi. O gelecekteki adıyla “ABD”ye yerleşen ilk
Yahudi’ydi.
1703 - III. Ahmed, II. Mustafa'nın
yerine tahta çıkarak Osmanlı İmparatorluğu'nun yeni padişahı oldu.
Lale devri ile ünlenen Sultan
III.Ahmet cebecilerin başlattığı bir isyan (Edirne Olayı) sonrası tahta geçti. (22
Ağustos 1703) Kendisi de yine bir isyan (1730 Patrona Halil İsyanı) ile tahttan
indirilecektir. Topkapı Sarayı önündeki III.Ahmet Çeşmesi O’nu unutulmaz yapan
en önemli eserdir.
1780 - Britanyalı James Cook’un gemisi
Büyük Britanya’ya döndü.
1791 - Haiti’de kölelerin ilk
ayaklanması.
Fransız kolonisi olan Haiti’deki
Afrika kökenli köleler Fransız İhtilali’nden etkilendiler. Zengin ve özgür bir
siyah olan Vincent Oge siyahlara bazı hakların verilmesini istediği ve bunun
için ayaklanmaya yol açtığı için öldürülür. Bu olay köleleri daha da
birleştirdi ve bilinçlendirdi. 22 Ağustos 1791 günü başlayan büyük köle
ayaklanması ülkeyi büyük bir iç savaşa sürükledi. Oldukça kanlı olan köle
ayaklanması başarıya ulaştı. Fransa birçok ayrıcalıklar vermek zorunda kaldı. Hatta
1834’te Haiti’nin bağımsızlığını tanıdı. Böylece tarihte siyahlar tarafından
yönetilen ilk cumhuriyet kurulmuş oldu
1812 - Ürdün'deki arkeolojik sit alanı
Petra’nın keşfi.
1829 - Edirne Ruslar tarafından işgal
edildi.
1827-1829 Osmanlı –Rus savaşı
sırasında Osmanlı ordusunu yenen Ruslar Edirne önlerine geldiler ve şehrin
teslimini istediler. Şehrin yöneticileri Osmanlı Devleti’nin barış isteyeceği
ve direnişinde imkânsız olduğu düşüncesiyle şehri teslim etme kararı aldılar.
Bu sırada şehirde yaşayan Hıristiyan ahalinin Rusları karşılamak için
yaptıkları etkinlikler oldukça düşündürücü idi. 22 Ağustos 1829 yılında Rusların
şehre girip birkaç ay kalmaları Edirne’nin uğradığı ilk işgal olmuştur.
1848 - ABD, New Mexico'yu ilhak etti
(topraklarına kattı).
1849 - Tarihteki ilk askerî hava
hücumu gerçekleşti. Avusturya, İtalya'nın Venedik kentine pilotsuz hava
balonları yolladı.
1864 - 12 devlet İlk Cenevre
Konvansiyonu'nu imzaladı ve Kızılhaç'ın oluşturuldu.
1901 - Cadillac Motor Şirketi kuruldu.
1910 - Japonya, Kore’yi ilhak etti.
1924 - İlk Beşiktaş-Galatasaray Maçı
Beşiktaş ile Galatasaray arasındaki
ilk derbi maç 22 Ağustos 1924 tarihinde Taksim Stadı'nda yapılan İstanbul Ligi
maçıdır. Bu ilk maçı Beşiktaş 2-0 kazandı. Siyah-beyazlı takım adına ilk golü
atan Refik Osman Top oldu.
1935 - Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti’nce
ilk arkeoloji kazısı Çorum-Alacahöyük’te başlatıldı.
1941 - Alman ordusu Leningrad'a
ulaştı, kuşatma başladı.
1942 - Brezilya, Almanya ve İtalya'ya
savaş ilan etti.
1946 - Sovyet Rusya’nın boğazların
savunmasına katılma isteğini Türkiye reddetti.
1952 - Henri Charrière'nin Kelebek
romanına ve filmine de konu olan Fransa'ya ait cezaevi tesisleri tamamen
kapatıldı.
1962 - Nükleer güçle çalışan ilk yük
ve yolcu gemisi olan NS Savannah açılış yolculuğunu yaptı.
1962 - Fransa Cumhurbaşkanı Charles de
Gaulle'e düzenlenen bir süikast girişimi başarısızlıkla sonuçlandı.
1965 - Sadun Boro, yelkenlisiyle
yapacağı dünya turuna başladı.
1974 - Kıbrıs’ta Rumlar’ın eline geçen
13 Türk gazeteciden 11’i serbest bırakıldı. Adem Yavuz ve Ergin Konuksever’in
hastanede olduğu açıklandı. Ancak yaralı olan Adem Yavuz, Adana’da Tıp
Fakültesi Numune Hastanesinde öldü.
1989 - Neptün gezegeninin ilk
halkasının keşfi
1993 - Celal Bayar için doğum yeri olan
Umurbey Beldesi’nde yaptırılan anıtmezar, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel
tarafından açıldı.
22 Ağustos'ta Doğan Ünlüler
1624 - Jean Renaud de Segrais, Fransız
yazar (ö. 1701)
1647 - Denis Papin, Fransız fizikçi ve
kaşif (ö. 1712)
1764 - Josef Abel, Avusturyalı ressam
(ö. 4 Ekim 1818)
1862 - Claude Debussy, Fransız besteci
(ö. 1918)
1902 - Leni Riefenstahl, aktris,
sinema yönetmeni ve yapımcısı, fotoğrafçı (ö. 2003)
1904 - Deng Xiaoping, Çin devlet
başkanı (ö. 1997)
1908 - Henri Cartier-Bresson, Fransız
fotoğrafçı (ö. 2004)
1920 - Ray Bradbury, ABD'li yazar (ö.
2012)
1926 - Ümit Yaşar Oğuzcan, Türk şair
(ö. 1984)
1942 - Uğur Mumcu, Türk gazeteci,
yazar (ö. 1993)
1954 - Veysel Çolak, Türk şair,
romancı
1967 - Layne Staley, ABD'li müzisyen
1967 - Adewale Akinnuoye-Agbaje,
İngiliz aktör
1967 - Ty Burrell, ABD'li aktör
1973 - Kristen Wiig, ABD'li aktris
1975 - Rodrigo Santoro, Brezilyalı
aktör
1978 - Jeff Stinco, Kanadalı müzisyen
(Simple Plan)
22 Ağustos'ta Ölen Ünlüler
1122 - I. Øystein, Norveç kralı (d. 1088)
1280 - Papa Nicholas III
1358 - Isabella, İngiltere kralı II.
Edward'ın eşi (d. 1295)
1817 - Nakşidil Sultan, Osmanlı
padişahı II. Mahmut'un annesi, Valide Sultan ve I. Abdülhamit'in eşi (d. 1768).
1891 - Jan Neruda, Çek yazar (d. 1834)
1929 - Otto Liman von Sanders,
Prusyalı asker (d. 1855)
1958 - Roger Martin du Gard, Fransız
yazar (d. 1881)
1972 - Orhan Seyfi Orhon, Hecenin Beş
Şairi'nden Türk şair (d. 1890)
1978 - Jomo Kenyatta, Kenya'nın ilk
başbakanı (d. 1894)
1978 - Ignazio Silone, İtalyan yazar
(d. 1900)
1985 - Turgut Uyar, Türk şair (d.
1927)
1986 - Celâl Bayar, Türk siyaset,
devlet adamı ve Cumhurbaşkanı (d. 1883)
Celâl Bayar, 1883 Bursa-Gemlik
doğumludur. TBMM’nin açılışından itibaren mecliste yer almış ve önemli görevler
üstlenmiştir.1924’te İş Bankasının kuruluşunda görev aldı. M. Kemal zamanında
bir ara başbakanlık görevinde de bulundu.1945’te arkadaşları ile birlikte
CHP’den ayrılarak Demokrat Parti’yi kurdu.1950-1960 Arasında iki dönem
cumhurbaşkanlığı yaptı.27 Mayıs 1960 İhtilalinde tutuklandı ve idam istemi ile
yargılandı. Hastalığı nedeniyle affedilen Celal Bayar 22 Ağustos 1986’da 103
yaşında vefat etti.
2000 - Ebul Feyz Elçibey, Azeri
siyasetçi (d. 1938)
Azerbaycan eski Cumhurbaşkanı Ebulfez
Elçibey, 1938 yılında Nahçıvan'ın Keleki kasabasında doğdu. Arap Dili ve
Edebiyatı bölümü mezunu olan Elçibey Azerbaycan’ın bağımsızlığı için
mücadelesine 1970’li yıllarda başladı. 1976’da tutuklandı ve 1978’de şartlı
olarak bırakıldı. Azerbaycan’ın bağımsız olmasında liderlik yaptı. Azerbaycan’dan
Rus askerlerini çıkardı ve üslerini kapattı.Daha sonrada 1992’de cumhurbaşkanı
seçildi. Suret Hüseyinov’un başlattığı darbe girişiminde, kardeş kanı
dökülmemesi için Haydar Aliyev lehine iktidarı bıraktı ve Keleki’ye gitti. Bir
röpörtajında Azerbaycan ve Türkiye arasında sınırların kalkması gerektiğini ve
iki ülkenin birleşmesi gerektiğini belirtmişti. Azerbaycan’ın II.Cumhurbaşkanı
siyasetçi ve yazar Ebulfeyz Elçibey 22 ağustos 2000 günü 62 yaşında Ankara’da
GATA’da vefat etti.
2004 - Daniel Petrie, Kanadalı film
yönetmeni (d. 1920)
