10 Mart Tarihte Bugün
Neler Oldu?
10 Mart tarihinin detaylarını sizler için derledik. Peki 10
Mart'ta kim doğdu, kim öldü, neler oldu? 10 Mart dünyada ne günü? İşte tarihe
kazınan ve merak uyandıran 10 Mart Tarihte Bugün...
10 Mart'ta Meydana Gelen Olaylar
1864 - Ulysses S. Grant, Amerikan İç Savaşı sırasında,
Abraham Lincoln tarafından Kuzeyli Birlik (Union) Genel Komutanlığı'na tayin
edildi.
1876 - Graham Bell ile yardımcısı Thomas Watson, ilk telefon
görüşmesini yaptılar.
1905 - İngiltere futbol kulübü olan Chelsea FC kuruldu.
1910 - Hollywood'da çekilen ilk film olan In Old California
gösterime girdi.
1919 - Çin'de kölelik kaldırıldı.
1919 - Ali Fethi Okyar İngilizler tarafından tutuklandı.
1919 - Osmanlı İmparatorluğu'nda Ahmed Tevfik Paşa hükûmeti
düştü yerine Damat Ferit Paşa hükûmeti kuruldu.
1920 - Yunanistan başbakanı Venizelos'un da katıldığı
toplantıda, İstanbul'un resmi işgaline ve Kuvâ-yi Milliye öncülerinin
tutuklanmasına karar verildi.
1939 - Büyük Temizlik toplanan Tüm Birlik Komünist Partisi
(Bolşevik) 18. Kongresi başladı. Kongrede Bolşevik Parti Marşı partinin yeni
marşı olarak belirlendi.
1944 - Yunan İç Savaşı: Ulusal Kurtuluş Siyasi Komitesi,
Ulusal Kurtuluş Cephesi tarafından kuruldu.
1945 - II. Dünya Savaşı: ABD tarafından Tokyo Bombardımanı
başladı.
1952 - Küba'da Fulgencio Batista önderliğinde askerî darbe.
1956 - Kıbrıs Başepiskoposu III. Makarios'un, 9 Mart günü
sınır dışı edilmesinden sonra Kıbrıs'ta ayaklanmalar başladı.
1956 - ABD'nin Florida eyaletinden Fas'a giden ve iki adet
nükleer başlık kapsülü taşıyan uçak Akdeniz üzerinde kayboldu, uçağın enkazı
ise bulunamadı.
1969 - Amerikalı siyahi lider Martin Luther King'in katili
James Earl Ray, 99 yıl ağır hapis cezasına çarptırıldı.
1971 - Bir gün önceki başarısız askeri darbe teşebbüsünün
ardından, Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç'ın Başkanlığında toplanan
"Genişletilmiş Komuta Konseyi" toplantısında, "Olayları önlemede
Hükümetin yetersiz kaldığı" ifade edildi ve 12 Mart günü Hükûmete muhtıra
verilmesi kararı alındı.
1972 - Türkiye Büyük Millet Meclisi, Deniz Gezmiş, Yusuf
Aslan ve Hüseyin İnan hakkındaki idam kararlarını; 53 ret, altı çekimser, 238
kabul oyuyla onayladı.
1978 - 1978 tarihli Nükleer Yayılmanın Önlenmesi Yasası
yürürlüğe girdi.
2000 - Diyarbakır 1 Numaralı Devlet Güvenlik Mahkemesi,
kapatılan Refah Partisi Genel Başkanı Necmettin Erbakan'ı, halkı ırk ve din
farklılığı gözeterek, kin ve düşmanlığa açıkça tahrik ettiği gerekçesiyle bir
yıl hapisle cezalandırdı.
2004 - Yargıtay Birinci Ceza Dairesi, yedi TİP'li öğrenciyi
öldürdüğü için yedi kez idam cezasına çarptırılan Haluk Kırcı'nın cezasının, 48
ayı hücrede olmak üzere müebbet ağır hapis cezasına dönüştürülmesine ilişkin
kararı onadı.
2004 - Kostas Karamanlis Yunanistan başbakanı oldu.
2005 - Garri Kasparov satranç turnuvalarına katılmayacağını
açıkladı.
10 Mart'ta Doğan Ünlüler
1503 - I. Ferdinand, Kutsal Roma imparatoru (ö. 1564)
1515 - Injong, Joseon Krallığı'nın 12. Kralı (ö. 1545)
1628 - Marcello Malpighi, İtalyan biyolog (ö. 1694)
1654 - Giuseppe Bartolomeo Chiari, İtalyan ressam (ö. 1727)
1695 - Adrian Manglard, Fransız ressam (ö. 1760)
1748 - John Playfair, İskoç bilim insanı ve matematikçi (ö.
1819)
1749 - Lorenzo Da Ponte, Venedikli opera yazarı ve şair (ö.
1838)
1760 - Leandro Fernández de Moratín, İspanyol tiyatro yazarı
ve şair (ö. 1828)
1775 - Marc-Antoine Jullien de Paris, Fransız eğitmen (ö.
1848)
1786 - José María Vargas, Venezuela devlet başkanı (ö. 1854)
1787 - William Etty, İngiliz ressam (ö. 1849)
1788 - Joseph Freiherr von Eichendorff, Alman yazar (ö.
1857)
1794 - Henriette d'Angeville, İsveçli tırmanıcı (ö. 1871)
1822 - Willem Roelofs, Felemenk ressam, hakkak, litografisit
ve tasarımcı (ö. 1897)
1833 - Pedro Antonio de Alarcón, İspanyol romancı (ö. 1891)
1844 - Pablo de Sarasate, İspanyol kemancı ve besteci (ö.
1908)
1845 - III. Aleksandr, Rus Çarı (ö. 1894)
1850 - Mary Mills Patrick, Amerikalı öğretmen ve yazar (ö.
1940)
1858 - Henry Watson Fowler, İngiliz öğretmen, sözlükbilimci
ve yorumcu (ö. 1933)
1866 - Bedros Baltazar, Osmanlı Ermenisi tiyatro oyuncusu ve
operet sanatçısı (ö. 1953)
1867 - Hector Guimard, Fransız mimar (ö. 1942)
1870 - David Ryazanov, Rus Marksist ve Marksist kuramcı (ö.
1938)
1873 - Jakob Wassermann, Alman yazar (ö. 1934)
1876 - Ali Faik Ozansoy, Türk şair (ö. 1950)
1879 - Hans Luther, Alman siyasetçi (ö. 1962)
1888 - Barry Fitzgerald, İrlandalı bir sahne, film ve
televizyon oyuncusu (ö. 1961)
1889 - Toshitsugu Takamatsu, Japon dövüş sanatları ustası
(ö. 1972)
1891 - Sam Jaffe, Amerikalı aktör (ö. 1984)
1892 - Arthur Honegger, İsviçreli besteci (ö. 1955)
1892 - Gregory La Cava, İtalyan asıllı Amerikalı film
yönetmeni (ö. 1952)
1898 - Zati Sungur, Türk illüzyonist (ö. 1984)
1903 - Bix Beiderbecke, Amerikalı müzisyen, caz tarihinin en
özgün beyaz trompetçilerinden (ö. 1931)
1904 - Ralph Kronig, Alman fizikçi (ö. 1995)
1919 - Leonor Oyarzún, eski Şili First Ladysi (ö. 2022)
1920 - Boris Vian, Fransız yazar ve müzisyen (ö. 1959)
1920 - Kenan Pars, Türk oyuncu (ö. 2008)
1923 - Val Fitch, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü
sahibi (ö. 2015)
1927 - Jupp Derwall, Alman futbolcu ve teknik direktör (ö.
2007)
1928 - Sara Montiel, İspanyol oyuncu ve şarkıcı (ö. 2013)
1930 - Galip Erdem, Türk gazeteci (ö. 1997)
1931 - Edip Günay, Türk müzikolog (ö. 2010)
1934 - Gergely Kulcsár, Macar cirit atıcı (ö. 2020)
1936 - Sepp Blatter, İsviçreli futbol adamı
1937 - Joe Viterelli, Amerikalı aktör (ö. 2004)
1940 - Chuck Norris, Amerikalı yapımcı ve oyuncu
1940 - Defne Yalnız, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı
1943 - Fikret Ünlü, Türk siyasetçi (ö. 2019)
1946 - Gérard Garouste, Fransız ressam ve heykaltıraş
1947 - Kim Campbell, Kanadalı siyasetçi, diplomat ve avukat
1947 - Tom Scholz, Amerikan rock müzisyeni, söz yazarı,
mucit, mühendis ve hayırsever
1950 - Abdurrahman Yalçınkaya, Türk hukukçu ve eski Yargıtay
Cumhuriyet Başsavcısı
1951 - Gloria Diaz, Filipinli oyuncu
1952 - Morgan Tsvangirai, Zimbabve'nin eski başbakanı (ö.
2018)
1953 - Paul Haggis, Oscar ödüllü Kanadalı senarist, yapımcı
ve yönetmen
1955 - Mehmet Necmettin Ahrazoğlu, Türk siyasetçi (ö. 2021)
1958 - Garth Crooks, Jamaika asıllı emekli bir İngiliz
futbolcu
1958 - Sharon Stone, Amerikalı sinema oyuncusu
1959 - Sinan Aygün, Türk iş insanı ve siyasetçi
1961 - Laurel Clark, ABD'li astronotu
1962 - Yaşar Alptekin, Türk manken, dansçı ve oyuncu
1962 - Valérie Dréville, Fransız oyuncu ve komedyen
1963 - Jeff Ament, ABD'li bir müzisyen
1963 - Rick Rubin, Amerikalı müzik yapımcısı
1964 - Neneh Cherry, İsveçli şarkıcı
1964 - Edward, Birleşik Krallık Kralı III. Charles'ın
kardeşi
1965 - Deezer D, Amerikalı aktör ve rap şarkıcısı (ö. 2021)
1968 - Pavel Srníček, Çek profesyonel kaleci (ö. 2015)
1968 - Alma Čardžić, Bosnalı sunucu ve şarkıcı
1971 - Jon Hamm, Amerikalı oyuncu
1972 - Timbaland, Amerikalı yapımcı, söz yazarı ve rap
şarkıcı
1973 - John LeCompt, Amerikalı müzisyen
1973 - Chris Sutton, İngiliz eski futbolcu ve teknik
direktör
1975 - DJ Aligator, İran asıllı Danimarkalı DJ ve prodüktör
1976 - Frantz Granvorka, Fransız voleybolcu
1977 - Robin Thicke, Amerikalı R&B şarkıcısı, söz
yazarı, müzisyen, besteci, oyuncu
1979 - Alexander Khuon, Alman oyuncu
1981 - Samuel Eto'o, Kamerunlu futbolcu
1981 - Monika Bejnar, Leh atlet
1981 - Daniel Carvalho da Silva, Brezilyalı futbolcu
1981 - Ángel López, İspanyol millî futbolcu
1981 - Steven Reid, İrlandalı millî futbolcu ve teknik
direktör
1982 - Kwame Brown, Amerikalı eski basketbolcu
1983 - Matteo Bugli, San Marinolu futbolcu
1984 - Olivia Wilde, Amerikalı oyuncu
1986 - Grete Havnesköld, İsveçli sinema oyuncusu
1986 - Samet Gül, Türk futbolcu
1988 - Ivan Rakitić, Hırvat millî futbolcu
1992 - Neeskens Kebano, Demokratik Kongo'lu futbolcu
1993 - Jack Butland, İngiliz millî futbolcu
1994 - Bad Bunny, Porto Rikolu şarkıcı
1995 - Zach LaVine, Amerikalı profesyonel basketbolcu
2001 - Alyssa Carson, Amerikalı astronot
10 Mart'ta Ölen Ünlüler
1291 - Argon, Moğol İmparatorluğu İlhanlılar'ın 1284 ile
1291 yılları arasındaki hükümdarı (d. 1258)
1615 - John Ogilvie, İskoç Cizvit şehidi (d. 1580)
1832 - Muzio Clementi, İtalyan besteci (d. 1752)
1861 - Taras Grigoroviç Şevçenko, Ukraynalı şair ve ressam
(d. 1914)
1872 - Giuseppe Mazzini, İtalyan milliyetçisi, siyasetçi,
avukat, aktivist, gazeteci, yazar ve mason (d. 1805)
1873 - Mirza Fetali Ahundov, Azerbaycan'ın ilk ateist aydını
yazar ve filozof (d. 1812)
1889 - Antonio de Trueba, İspanyol şair, roman yazarı ve
halkbilimci (d. 1821)
1913 - Harriet Tubman, Siyahi Amerikalı kölelik karşıtı
eylemci, Süfrajet, Sivil haklar eylemcisi ve Amerikan İç Savaşı sırasında
Konfederasyon aleyhine çalışıp Birlik lehine casusluk yapmış hemşire (d. 1822)
1937 - Yevgeni İvanoviç Zamyatin, Rus yazar (d. 1884)
1938 - Mehmet Şükrü Koç, Türk hukukçu ve milletvekili (d.
1887)
1940 - Mikhail Bulgakov, Rus romancı (d. 1891)
1945 - Aleksandr Hatisyan, Ermeni siyasetçi ve gazeteci (d.
1874)
1952 - Richard Hildebrandt, Nazi Almanyasında Reichstag
üyesi ve siyasetçi (d. 1897)
1965 - Jean Boyer, Fransız film yönetmeni ve şarkı sözü
yazarı (d. 1901)
1966 - Frits Zernike, Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan
Hollandalı fizikçi (d. 1888)
1980 - José Américo de Almeida, Brezilyalı yazar (d. 1887)
1982 - Tacülmüluk, İran Kraliçesi (d. 1896)
1985 - Konstantin Çernenko, Sovyet politikacı (d. 1911)
1986 - Ray Milland, İngiliz oyuncu (d. 1907)
1988 - Andy Gibb, Birleşik Krallık doğumlu Avustralyalı
şarkıcı (Bee Gees topluluğu) (d. 1958)
1993 - Emil Galip Sandalcı, Türk gazeteci (d. 1922)
1996 - Marc de Jonge, Fransız aktör (d. 1949)
1998 - II. Karekin Kazancıyan, İstanbul Ermeni Patriği ve
Türkiye Ermenileri Ruhani Başkanı (d. 1927)
1998 - Lloyd Bridges, Amerikalı oyuncu (d. 1913)
1999 - Salah Birsel, Türk şair ve deneme yazarı (d. 1919)
1999 - Oswaldo Guayasamin, Ekvadorlu ressam, heykeltıraş,
grafik sanatçısı ve muralist (d. 1919)
2008 - Kenan Pars, Türk oyuncu (d. 1920)
2010 - Corey Haim, Kanadalı oyuncu (d. 1971)
2012 - Jean Giraud, Fransız çizgi film yapımcısı, çizer ve
yazar (d. 1938)
2013 - Metin Serezli, Türk film ve dizi oyuncusu,
seslendirme sanatçısı (d. 1934)
2017 - John Surtees, Britanyalı motosiklet ve otomobil
yarışçısı (d. 1934)
2018 - Hubert de Givenchy, Fransız moda tasarımcısı (d.
1927)
2019 - İrsen Küçük, Kuzey Kıbrıslı politikacı (d. 1940)
2019 - Paul Talalay, Alman asıllı Amerikalı biyolog ve bilim
insanı (d. 1923)
2019 - Pius Adesanmi, Nijeryalı-Kanadalı akademisyen, yazar,
edebiyat eleştirmeni, hicivci ve köşe yazarı (d. 1972)
2020 - Muhammed Kiyaveş, İranlı politikacı (d. 1930)
2020 - Marcelo Peralta, Arjantinli sanatçı, öğretmen,
besteci ve aranjör (d. 1961)
2020 - Roberto Stella, İtalyan doktor (d. 1952)
2021 - Hamed Bakayoko, Fildişi Sahilli siyasetçi ve başbakan
(d. 1965)
2021 - Lyudmila Lyadova, Sovyet-Rus şarkıcı, besteci ve
tiyatro sanatçısı (d. 1925)
2021 - Ali Mahdi Muhammad, Somalili girişimci ve politikacı
(d. 1939)
2022 - Emilio Delgado, Amerikalı aktör, dublaj sanatçısı ve
şarkıcı (d. 1940)
2022 - Jürgen Grabowski, Alman futbolcu (d. 1944)
2023 - Jesús Alou, Dominikli beyzbol oyuncusu (d. 1942)
2023 - Antonín Hájek, Çek kayaklı atlayıcı (d. 1987)
2023 - Napoleon XIV, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı ve müzik
yapımıcısı (d. 1938)
2023 - Vefa Tanır, Türk siyasetçi (d. 1927)