Cemaatle kılınan vakit namazlarından sonra müezzin, "Ala
Resulina Muhammedin salavat" der ve cemaat salavat getirir. Bu salavattan
sonra müezzinin okuduğu "Sübhanallahi velhamdülillahi vela ilahe illallahu
vallahu ekber ve lâ hâvle ve lâ kuvvete illâ billâhi’l-aliyyi’l-azîm."
duasının Arapça, Türkçe okunuşunu, anlamını ve faziletini sizler için derledik.
Amel etmek kadar, yaptığımız ameli bilerek, anlayarak yapmak
da önemlidir. Yıllardır Allah'ın evleri olan mescidlerimizde okunan bu dua, çok
kıymetli dualardan olup Allah'a hamd içermektedir.
İşte o dua:
Türkçe okunuşu:
“Subhânallâhi we’l-hâmdü lillâhi we lâ ilâhe illallâhü wallâhu
ekber we lâ hwle we lâ kuvvete illâ billâhi’l-aliyyi’l-azîm.”
Anlamı:
“Allah eksik sıfatlardan münezzehtir. Hamd, Allah’adır.
Allah’tan başka ilah yoktur ve Allah en büyüktür. Allah’tan başkasında güç ve
kudret yoktur.” demektir.
DUADA GEÇEN ALLAH’IN ALİYY VE AZİM ESMALARININ ANLAMLARI
Aliyy ne demek?
Aliyy; pek yüce, pek yüksek demektir. Allah Teâlâ, insan
tasavvurunun tahayyül edecebileceği her şeyden daha büyük, daha yüce ve daha
yüksektir. İzzet, şeref ve hükümranlık bakımından O’ndan daha üstün bir varlık
yoktur. O’nun yüksekliği cisimlerin sahip olduğu türden değildir. Yücelik ve
üstünlük bakımındandır.
Azim ne demek?
Azîm; büyük, yüce, ulu demektir.
Allah Teâlâ, zât ve sıfatları bakımından tek büyüktür. Mutlak ve ekmel büyüklük
Allah’a mahsustur. O, hiçbir şekilde âciz bırakılmayacak olan Kâdir-i
mutlaktır. Akıl, O’nun büyüklüğünü idrakten, anlamaktan veya bir sonuca
varmaktan âcizdir.
BU DUANIN FAZİLETİ
En Kıymetli Tesbih
En kıymetli tesbih, namazlardan sonra çekilen Sübhanallah,
Elhamdülillah ve Allahü ekber’dir.
Bu tesbihten sonra en kıymetli tesbih ve zikir La ilahe
illallah demektir.
Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(En üstün tesbih Sübhanallahi velhamdülillahi ve la ilahe
illallahü vallahü ekber’dir.) [Müslim]
(La ilahe illallah demek 99 belayı defeder, en aşağısı
sıkıntıdır.) [İ.Asakir]
(Dilde hafif, terazide ağır ve bağışlayıcı olan Allah
indinde en kıymetli iki cümle: "Sübhanallahi ve bihamdihi,
Sübhanallahilazim") [Müslim]
(Temcid, yani La havle ve la kuvvete illa billah, 99 derde
devadır. Bunların en hafifi sıkıntıdır.) [Hakim]
(Zikirde "La ilahe illallah"dan, efdali yoktur.)
[Taberani]
(Cennet hazinesi olan, "Sübhânallahi velhamdülillâhi ve
lâ ilâhe illallahü vallâhü ekber, ve lâ havle ve lâ kuvvete illâ billah"
demeye devam edenin ağaçtan yaprak döküldüğü gibi günahları dökülür.) [Ramuz]
(Zikrin efdali, La ilahe illallah, duanın efdali de
elhamdülillahtır.) [Tirmizi]
(Allah indinde en kıymetli söz, "Sübhanallahi ve
bihamdihi"dir.) [Müslim]
(Allahü teâlânın indinde, tekbiri, tahmidi, tesbihi ve
tehlili sebebiyle Müslüman olarak ihtiyarlayan bir müminden daha efdal kimse
yoktur.) [İ. Ahmed]
("Sübhanallah" diyen Uhuddan daha büyük sevaba
kavuşur. "La ilahe illallah" ve "Allahü ekber" demek de böyledir.)
[Beyheki]
(Gece ibadeti zor gelen, hayra mal sarf edemeyen veya
düşmanla savaşmaya korkan, çok Sübhanallahi ve bihamdihi desin. Bu, Allah
yolunda harcayacağı bir altın dağdan daha kıymetlidir) [Taberani]
(Zor bir duruma düşen, "Bismillahirrahmanirrahim ve lâ
havle ve lâ kuvvete illâ billahil aliyyil azîm" derse, Allahü teâlâ, onu
her türlü bela ve musibetten korur.) [Deylemi]
(Şu beş şeyi dilinizden düşürmeyin: Sübhanallah,
Elhamdülillah, Allahü ekber, La ilahe illallah ve La havle vela kuvvete illa
billah.) [Taberani]
DUADA OKUNAN TESBİHLERİN ÇEŞİT BAKIMINDAN ÖZELLİKLERİ
Tekbir Allahü ekber,
Tahmid Elhamdülillah,
Tesbih Sübhanallah,
Tehlil La ilahe illallah,
Temcid La havle vela kuvvete illa billah demektir.
Kur’an-ı kerimde, Bâkıyat-üs-sâlihat [sürekli kalan iyi
işler] geçmektedir. Resulullah buyurdu ki: (Bâkıyat-üs-sâlihatı, çok söyleyin.
Bunlar; tesbih, tehlil, tahmid, tekbir ve temciddir.) [Taberani]
Her gece yatarken yüz defa (Sübhânallahi velhamdülillâhi ve
lâ ilâhe illallahü vallâhü ekber) okuyan kimse, yüz defa tesbih, tahmid ve
tekbir söylemiş olur. Böylece, muhasebe yapmış, kendini hesaba çekmiş sayılır.
Bir kimse, (Sübhanallahi velhamdü lillahi ve la ilahe
illallahü vallahü ekber ve la havle ve la kuvvete illa billahil aliyyil azim)
derse, hem tesbih [sübhanallah], hem tekbir [Allahü ekber], hem tahmid [hamd] ,
hem tehlil [la ilahe illallah], hem temcid [la havle ve la kuvvete illa
billahil aliyyil azim] söylemiş olmakla, en kıymetli tesbihi okumuş olur.
Zül-celal vel-ikram nedir?
Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:
(Ancak celâl ve ikrâm sahibi Rabbinin zâtı bâki kalacaktır.)
[Rahman 27]
(Celâl ve ikrâm sahibi Rabbinin adı çok yücedir.) [Rahman
78]
[Celal, Allahü teâlânın kahr ve gazab sıfatlarındandır,
azamet, büyüklük, hiçbir şeye muhtaç olmamak demektir.]
Âyet-i kerimede geçen zül-celal vel-ikram ifadesinin ism-i
a’zamdan olduğu bildirilmiştir. Bu bakımdan bilhassa dualarda bunu çok söylemek
gerekir. Peygamber efendimiz, bir kimsenin (Ya zel-celali vel-ikram) diyerek
dua ettiğini duyunca, (Allah’tan ne istersen iste, duan kabul olur) buyurdu.
(Tirmizi)
Başka bir hadis-i şerif de şöyle:
(Ya zel-celali vel-ikramı çok söyleyin, ona çok devam edin.)
[Tirmizi]
