Şeker pancarı ödemeleri, genellikle iki ana kategoriye ayrılır: avans ödemeleri ve kesin ödemeler. Bu ödemelerin tarihleri, hem Türkşeker (Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.) hem de özel şeker fabrikaları tarafından ayrı ayrı belirlenir ve genellikle hasat dönemi ile ekim dönemi arasında yayılır.
Genel Ödeme Takvimi ve Süreci:
-
Avans Ödemeleri:
- Ekim Avansı: Pancar ekiminin başladığı dönemde (genellikle ilkbaharda, Mart-Mayıs ayları) dekara belirli bir miktar ödeme yapılır. Bu, çiftçinin tohum, gübre gibi ilk masraflarını karşılamasına yardımcı olur.
- Bakım Avansları (Çapa, Sulama vb.): Ekim sonrası pancarın büyüme döneminde (yaz ayları boyunca) belirli aralıklarla, ton başına veya dekara göre avans ödemeleri yapılır. Bu avanslar, çapalama, sulama, ilaçlama gibi bakım giderlerini karşılamak içindir. Genellikle Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında gerçekleşebilir.
- Bayram Avansları: Bazı şeker fabrikaları, dini bayramlar (özellikle Kurban Bayramı) öncesinde çiftçilere ek avans ödemeleri yapabilir. Bu, çiftçilerin bayram öncesi nakit ihtiyaçlarını karşılamaya yöneliktir.
- Motorin Avansı: Mazot giderlerine destek olmak amacıyla ton başına belirli litre motorin karşılığı nakdi ödeme de yapılabilmektedir.
-
Kesin Ödemeler (Pancar Bedeli):
- Şeker pancarının hasat edilip fabrikalara teslim edilmesinin ardından, alım kampanyası döneminde (genellikle Eylül-Ocak ayları) pancarın tonajına ve kalitesine göre belirlenen kesin bedeli ödenir.
- Bu ödemeler, pancarın fabrikaya tesliminden itibaren genellikle 30 gün içinde tamamlanır.
- Genel olarak, pancar bedellerinin büyük bir kısmı Ocak-Mart ayları arasında çiftçilerin hesaplarına yatırılır.
2025 Yılı İçin Durum:
- Avans Ödemeleri (2025 Üretim Yılı İçin): 2025 yılında ekimi yapılan pancar için avans ödemeleri zaten başlamış veya başlamak üzeredir. Örneğin, Kayseri Şeker, 2025 üretim yılı için ekim avanslarını Mayıs sonu gibi ödemiş, Kurban Bayramı avanslarını da Haziran başında (3 Haziran 2025) yapmıştır. Diğer çapa, sulama ve motorin avansları da yaz boyunca devam edecektir.
- Kesin Ödemeler (2024-2025 Kampanya Dönemi İçin): 2024 yılında ekilip 2024 sonbaharında ve 2025 başında hasat edilen pancarların kesin ödemeleri, 2025 yılının ilk çeyreğinde (Ocak, Şubat, Mart) tamamlanmıştır. Örneğin, Konya Şeker ve Kayseri Şeker gibi bazı büyük firmaların 2024-2025 kampanya dönemi pancar bedeli ödemelerini Şubat 2025'te tamamladığı bilgisi bulunmaktadır. Türkşeker'in de genellikle pancar alımını takiben 30 gün içinde ödemeleri tamamladığı bildirilmiştir.
- 2025 yılında ekilecek pancarın avans ödemeleri: Halihazırda başlamış olup, yıl boyunca (Mart-Eylül) devam edecektir.
- 2024 yılında ekilip 2025 başında teslim edilen pancarın kesin ödemeleri: Çoğunlukla 2025 yılının Ocak, Şubat ve Mart aylarında tamamlanmıştır.
Kesin tarihler için:
Çiftçilerin, pancar teslimatı yaptıkları şeker fabrikasının (Türkşeker veya özel sektör fabrikaları) resmi duyurularını ve kendi kooperatiflerinin bilgilendirmelerini takip etmeleri en doğru bilgiye ulaşma yoludur. Genellikle bu bilgiler, fabrikanın web sitesinde veya yerel tarım birlikleri aracılığıyla duyurulur.
Muhabir: Batman Rehber
