Listenin en başında, nüfusları 250 bini aşan ve adeta bir "şehir" hüviyetine bürünmüş olan ilçeler yer alıyor. Mersin’in gözbebeği , 340 bine yaklaşan nüfusuyla listenin zirvelerinden birinde. Onu, sanayinin kalbi Tekirdağ Çorlu (263 bin) ve mobilya sektörünün başkenti Bursa İnegöl (268 bin) takip ediyor. Bu ilçeler, bağlı bulundukları il merkezlerine olan uzaklıkları ve kendi içlerindeki ticari ekosistemleriyle il olmayı çoktan hak etmiş görünüyor.
Antalya’nın dünyaca ünlü turizm merkezi Alanya ise 312 bini aşan nüfusu ve il merkezine olan 154 kilometrelik mesafesiyle, "il olma" dosyasının en güçlü adaylarından biri. Alanya’nın il olması durumunda, çevresindeki Gazipaşa ve Gündoğmuş gibi ilçeleri de kapsayan geniş bir idari bölge oluşturması öngörülüyor.
Güneydoğu’nun Tarihi ve Stratejik Adayları: Midyat, Siverek ve Cizre
Bölgesel dengeler ve stratejik konum açısından Güneydoğu Anadolu'daki bazı ilçeler ön plana çıkıyor. Mardin’in diller ve dinler şehri Midyat, 115 bini aşan nüfusu ve bölgedeki ticari kavşak noktası olmasıyla dikkat çekiyor. Şanlıurfa’nın 258 bin nüfuslu devi Siverek ise istikrarlı artış hızıyla il olma talebini en yüksek sesle dile getiren yerleşim yerlerinden biri.
Öte yandan, Şırnak’ın en kalabalık ilçesi olan ve 143 binlik nüfusuyla il merkezini dahi gölgede bırakan Cizre, hem tarihi dokusu hem de sınır ticaretine olan yakınlığıyla "il" statüsünü en çok zorlayan adaylar arasında yer alıyor. Hakkari Yüksekova da stratejik konumu ve 120 bine yaklaşan nüfusuyla bu listenin vazgeçilmez bir parçası.
Ege ve Akdeniz’in Ekonomik Güçleri: Nazilli, Manavgat ve İskenderun
Ege bölgesinde Aydın Nazilli, 160 bine yaklaşan nüfusuyla bölgenin en köklü yerleşim yerlerinden biri. Manisa Akhisar ve Balıkesir Edremit de kendi alt bölgelerini sürükleyen, tarım ve sanayiyle büyüyen dev adaylar. Akdeniz hattında ise Hatay İskenderun, 250 bine yaklaşan nüfusu ve dev sanayi tesisleriyle il statüsüne geçmesi halinde Türkiye’nin en güçlü ekonomilerinden birine sahip ili haline gelebilir.
Antalya Manavgat da 230 bini aşan nüfusuyla tıpkı Alanya gibi il merkezinden bağımsız bir yönetim merkezi olma yolunda hızla ilerliyor. Bu bölgelerin il olması, yerel hizmetlerin hızlanması ve bürokrasinin azalması açısından kritik önem taşıyor.
Liste Uzuyor: Potansiyeli En Yüksek Diğer İlçeler
İl olma kriterleri sadece nüfusla sınırlı değil; merkeze uzaklık, şehirleşme oranı ve ulaşım imkanları da büyük rol oynuyor. Bu bağlamda aşağıdaki ilçeler de "yeni il" listesine eklenmeye en yakın adaylar olarak değerlendiriliyor:
- Lüleburgaz (Kırklareli): Trakya’nın yükselen yıldızı, 150 bin nüfusa dayandı.
- Ereğli (Zonguldak & Konya): İki farklı bölgedeki adaş ilçeler, sanayi ve tarımda bölge lideri.
- Elbistan (Kahramanmaraş): İl merkezine uzaklığı ve geniş tarım arazileriyle bağımsız bir yapıya hazır.
- Erciş (Van): Deprem sonrası hızlı toparlanan ve nüfusu 175 bine dayanan kuzeyin merkezi.
- Fethiye (Muğla): Turizm potansiyeliyle Muğla’nın en güçlü ikinci odağı.
