Kalça çıkıklığı testi, özellikle bebeklerde "gelişimsel kalça displazisi" (GKD) olarak bilinen durumun erken teşhisi için büyük önem taşır. Erken tanı, tedavinin başarı şansını artırır ve ameliyat gereksinimini azaltır.

Kalça çıkıklığı testleri ve taramaları genellikle aşağıdaki zamanlarda yapılır:

  1. Doğumda (Yenidoğan Muayenesinin Bir Parçası Olarak):

    • Bebek doğduktan sonraki ilk 72 saat içinde, yenidoğan muayenesi sırasında bebeğin kalçaları fiziksel olarak kontrol edilir. Doktor veya hemşire, bebeğin bacaklarını belirli hareketlerle kontrol ederek kalça ekleminde bir gevşeklik veya tık sesi (klik) olup olmadığını anlamaya çalışır (Ortolani ve Barlow manevraları).

  2. 6-8 Haftalık Kontrolde:

    Böcek ve tarım ilaçlarında yeni dönem: Reçetesiz ve internetten satış yasaklandı
    Böcek ve tarım ilaçlarında yeni dönem: Reçetesiz ve internetten satış yasaklandı
    İçeriği Görüntüle
    • İlk muayeneden sonra, bebek yaklaşık 6-8 haftalıkken (veya 1-1.5 aylıkken) tekrar bir kalça muayenesi yapılır. Bu dönemde kalçaların durumu tekrar değerlendirilir.

  3. 3. Ayda (Ultrason Taraması):

    • Türkiye'de Sağlık Bakanlığı'nın Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen Gelişimsel Kalça Displazisi (GKD) Tarama Programı kapsamında, tüm yenidoğan bebeklere doğumdan sonraki ilk 3-6 hafta içinde (genellikle 30-40. günler civarı) veya en geç 3. ayına kadar kalça ultrasonu yapılması önerilmektedir.
    • Ultrason, kemikleşme henüz tamamlanmadığı için bebeğin kalça ekleminin kıkırdak yapısını değerlendirmek için en uygun yöntemdir. Radyasyon içermediği için bebek için zararsızdır.

  4. Risk Faktörleri Varlığında Daha Sık veya Erken:

    • Aşağıdaki durumlarda kalça çıkıklığı riski daha yüksek olduğu için, doktor daha erken veya daha sık kontrol ve ultrason önerebilir:
      • Ailede çocukluk çağı kalça çıkıklığı öyküsü (genetik yatkınlık).
      • Bebek makat pozisyonunda (ters) doğmuşsa.
      • İkiz veya üçüz gebelik durumunda.
      • Kız bebek olması (kız bebeklerde 4-8 kat daha fazla görülür).
        1. gebelik haftasından önce doğan prematüre bebekler.
      • Doğumda kalça ekleminde belirgin bir gevşeklik hissedilmesi.
      • Amniyon sıvısı azlığı (oligohidramnios) durumu.
      • Ayak deformiteleri (doğuştan çarpık ayak vb.).

  5. 6. Aydan Sonra (Röntgen):

    • Bebek 6 aylık olduktan sonra kalça kemikleri yeterince geliştiği için, kalça ultrasonu yerine röntgen (direkt grafi) ile değerlendirme yapılır. Eğer ilk aylarda tanı konulamamış veya şüphe devam ediyorsa, bu dönemde röntgen çekilebilir.

Özetle, bebeklerde kalça çıkıklığı taraması için en kritik dönemler:

  • Doğumdan hemen sonra (ilk 72 saat).
  • 6-8 haftalıkken (1-1.5 aylıkken).
  • 1-3 ay arasında (tercihen 30-40. günler civarı) kalça ultrasonu.

Erken teşhis ve tedavi, bebeğin sağlıklı bir şekilde yürümesi ve ileriki yaşamında kalıcı sorunlar yaşamaması için hayati önem taşır. Bu nedenle, çocuğunuzun çocuk doktoru tarafından önerilen tüm rutin kalça kontrollerine mutlaka gitmeniz gerekir.

Muhabir: Batman Rehber