Tesbih ne demektir?
Terim olarak tesbih, “Yüce Allah’ı uluhiyyetle bağdaşmayan sıfatlardan tenzih ederim, O’nu en üstün sıfatlarla anarım” manasındaki sübhânallah vb. zikir lafızlarını söyleme anlamına gelir.
Tesbih namazının hükmü?
Konuya ilişkin hadislerin sıhhatiyle ilgili görüş farklılıkları bulunduğu için bazı fakihler tesbih namazını müstehap, bazıları câiz, bazıları da mekruh saymıştır.
- Hanefîler mendup (sevilen, yapılması uygun olan, işlenmesi teşvik edilen iş)/nâfile olarak değerlendirilmiştir.
- Şâfiî fakihlerinin çoğunluğu tesbih namazını müstehap (yapılınca sevap sayılan, yapılmayınca günah olmayan ibadetler) kabul etmiştir.
- Ahmed b. Hanbel’e göre tesbih namazı konusunda sahih bir hadis bulunmadığı için böyle bir namazın kılınması mekruhtur.
Tesbih namazının kaynağı?
Bazı hadis kitaplarında tesbih namazının tarifine dair rivayetler vardır. Resul-i Ekrem (s.a.s.) amcası Abbas’a (ra) “Bak amca, sana tam on faydası olan bir şey öğreteyim; bunu yaparsan günahlarının ilki-sonu, eskisi-yenisi, bilmeyerek işlediğin-bilerek işlediğin, küçüğü-büyüğü ve gizli yaptığın-açıktan yaptığın on türlü günahını Allah bağışlar.” diyerek bu namazı tavsiye etmiş ve öğretmiştir. Hz. Abbas da bunu her gün yapamayız, deyince Hz. Peygamber, bu namazın haftada bir, ayda bir, yılda bir veya ömürde bir defa kılınmasının da yeterli olacağını belirtmiştir (Ebû Dâvûd, Tatavvu, 14 [1297]; İbn Mâce, İkâmetü’s-salavât, 190 [1387]).
Tesbih namazı nasıl kılınır?
Niyet:
- "Ya Rabbi, niyet ettim senin rızan için tesbih namazı kılmaya" diyerek niyet edilir.
Birinci Rekat:
- "Allahu Ekber" diyerek iftitah tekbiri alınır ve eller bağlanır.
- Sübhaneke / weccehtu duası okunur.
- 15 kere "Sübhânellâhi ve'l-hamdülillâhi velâ ilâhe illallahü vallahü ekber" denir.
- Eûzü besmele çekilir, Fatiha suresi ve bir zammı sure okunur.
- 10 kere daha "Sübhânellâhi ve'l-hamdülillâhi velâ ilâhe illallahü vallahü ekber" tesbihi çekilir. ("Sübhânellâhi ve'l-hamdülillâhi velâ ilâhe illallahü vallahü ekber" tesbihi için bundan sonra kısaca “tesbih” ibaresini yazacağız.)
- Rükûya gidilir ve rükûda 10 kere tesbih çekilir.
- Rükûdan doğrulur ve ayakta 10 kere tesbih çekilir.
- Secdeye gidilir ve secdede 10 kere tesbih çekilir.
- Secdeden kalkılır, oturulur ve 10 kere tesbih çekilir.
- Tekrar secdeye gidilir ve secdede 10 kere tesbih çekilir.
- Ayağa kalkılarak ikinci rekata başlanır.
İkinci Rekat:
- Besmele çekilir, Fatiha suresi ve bir zammı sure okunur.
- 10 kere tesbih çekilir.
- Rükûya gidilir ve rükûda 10 kere tesbih çekilir.
- Rükûdan doğrulur ve ayakta 10 kere tesbih çekilir.
- Secdeye gidilir ve secdede 10 kere tesbih çekilir.
- Secdeden kalkılır, oturulur ve 10 kere tesbih çekilir.
- Tekrar secdeye gidilir ve secdede 10 kere tesbih çekilir.
- Oturarak Ettehiyyatü duası okunur.
- Üçüncü rekata kalkılır.
Üçüncü ve Dördüncü Rekatlar:
- Üçüncü ve dördüncü rekatlar da aynı birinci ve ikinci rekatlar gibi kılınır.
- Dördüncü rekatın sonunda oturulduğunda Ettehiyyatü, Salli, Barik, Rabbena duaları okunur ve selam verilir.
Tesbih Namazının Önemi:
- Tesbih namazı, Kadir Gecesi gibi mübarek gecelerde kılınması çok sevap olan bir namazdır.
- Tesbih namazı kılarken tesbihleri saymak için tesbih veya parmaklar kullanılabilir.