Marksizm’den "Kalın Türk"e: İsmet Özel’in Keskin Dönüşleri
1944 yılında Kayseri’de doğan İsmet Özel’in hayatı, zikzaklarla dolu bir fikir serüveni olarak özetlenebilir.
Sosyalist Dönem: Hacettepe Üniversitesi Fransız Dili ve Edebiyatı mezunu olan Özel, 1960'larda Ataol Behramoğlu ile birlikte "Halkın Dostları" dergisini çıkararak devrimci, sosyalist sanatın en güçlü savunucularından oldu. "Evet, İsyan" şiiri bu dönemin manifestosu gibidir.
İslami Dönüş: 1970’lerin ortasında yaşadığı ruhsal ve fikri buhranın ardından İslam’a yöneldi. "Amentü" şiiriyle bu dönüşü ilan etti ve İslami kesimin en önemli entelektüellerinden biri haline geldi.
Irkçı Milliyetçi/Ulusalcı Dönem: 2000'li yılların ortasından itibaren kurucusu olduğu İstiklal Marşı Derneği çatısı altında, İslamcılığı sert bir Türk milliyetçiliği ile harmanlayan yeni bir çizgiye kaydı.
Bir dönem yazdığı "Amentü" şiiriyle İslami uyanışın sembollerinden olan, öncesinde ise sosyalist şiirin güçlü sesi olarak bilinen İsmet Özel; bugün geldiği noktada kullandığı dışlayıcı dil ile sevenlerini dahi ikiye bölmüş durumda. Özellikle "Türk" kimliğini biyolojik ve kültürel bir üstünlük aracı olarak sunması ve bunu "Allah’ın takdiri" olarak lanse etmesi, entelektüel bir tartışmanın ötesinde, açık bir ayrımcılık olarak nitelendiriliyor.
"Ben Üstünüm" Söylemi ve Tepkiler
Özel'in konferanslarında ve yazılarında sıkça dile getirdiği, "Ben üstünüm, çünkü Türk'üm! Allah beni diğer milletlerden üstün yarattı" minvalindeki ifadeleri, İslam’ın evrensel eşitlik ilkesiyle (üstünlük ancak takvadadır) çeliştiği gerekçesiyle hem muhafazakâr camiada hem de farklı etnik kimliklere sahip vatandaşlar arasında infial yaratıyor.
Eleştirmenlere göre Özel, "Kafirle çatışmayı göze alan Müslümana Türk denir" diyerek kendine has sosyolojik bir tanım yapsa da, pratikte kullandığı dil, kibrin ve ötekileştirmenin bir aracı haline gelmiş durumda. Bu yaklaşım, onu savunan "fanatik" bir kitle yaratırken, toplumun geri kalanında "şiirine saygı duyulan ancak fikirlerinden uzaklaşılan" bir figüre dönüşmesine neden oldu.
Şairliği Fena Sayılmaz Ama İnsanlıkta Sınıfta Kaldı
Bugün gelinen noktada İsmet Özel, "Erbain" ve "Celladıma Gülümserken" gibi iyi sayılabilecek şiirlerin şairi olmaktan ziyade, toplumu kutuplaştıran siyasi çıkışlarıyla anılıyor. Kibrini ideolojiyle maskeleyen ve açıkça ırkçılık yapan "huysuz bir ihtiyar" görüntüsü çizen şair ömrünün son demlerinde bir çuval inciri berbat etmeyi başarmış görünüyor.
