37,5955
33,8895
2.790,01
18 Eylül Tarihte Bugün Neler Oldu?
18 Eylül tarihinin detaylarını sizler
için derledik. Peki 18 Eylül'de kim doğdu, kim öldü, neler oldu? 18 Eylül
dünyada ne günü? İşte tarihe kazınan ve merak uyandıran 18 Eylül Tarihte
Bugün...
1739 - Osmanlı Devleti ile Avusturya
Arşidüklüğü ile Belgrad Antlaşması'nı imzaladı.
1790 - Osmanlı ile Avusturya arasında
Yergöğü Ateşkes Antlaşması imzalandı. 1787’de başlayan Osmanlı-Rus savaşları
sırasında Avusturya ile Yergöğü’de yapılan savaşta Avusturya yenilmişti.
1837 - New York'ta Broadway 259
numaralı adreste sonraları adı Tiffany & Co olan Tiffany & Young isimli
bir eşya dükkanı açıldı.
1851 - Amerikan gazetesi New York
Times yayımlanmaya başlandı.
1921 - Sakarya Meydan Muharebesi'nin
kazanılmasının ardından Mustafa Kemal Paşa, Ankara'ya döndü.
1922 - Erdek ve Biga'nın kurtuluşu.
1923 - Hindistan Direnişi,
Hindistan’ın bağımsızlık mücadelesinin önemli hamlelerinden biri olan sivil
itaatsizlik kampanyası başlattı. Sömürgeci İngiliz yönetimine karşı her türlü
konuda sessiz itaatsizlik ve boykot uygulanmaya başlandı.
1924 - Mustafa Kemal medreselerin
açılmasını isteyen Alimlere hitaben "Mektep istemiyorsunuz Halbuki millet
onu istiyor. Bırakınız artık bu zavallı millet, bu memleket evladı yetişsin
Medreseler açılmayacaktır; millete mektep lazımdır" dedi. Halbuki
Mektepler de tıpkı Medreseler gibi eskiden beri var olagelmiştir. Alimlerin ve
Müslüman Halkın isteği Medreselerin tıpkı Mektepler gibi açık tutulması ve
Halkın manevi gelişmesinin yegâne yolu olan bu ilim irfan merkezlerinin
yasaklanmamasıydı. Öte yandan ‘medreseler açılsın ve mektepler kapatılsın.’
şeklinde bir talep ne alimlerden ne de başka birilerinden gelmiş değildir. Öte
yandan komünist ülkeler haricinde dünyanın hiçbir toplumu dini eğitim ve
öğretim yapan kurumları yasaklamış değildir.
1932 - İlk Türkçe Ezan! Ezan Türkçe
okundu. 1931 yılının Aralık ayında, Mustafa Kemal’in cumhurbaşkanlığı döneminde
İsmet İnönü'nün başbakanlığı döneminde dokuz hafız, Dolmabahçe Sarayı’nda
ezanın ve hutbenin Türkçeleştirilmesi çalışmalarına başladı.
Kur'an’ın Türkçe tercümesi ilk kez 22
Ocak 1932 tarihinde İstanbul’da Yerebatan Camii’nde Hafız Yaşar (Okur)
tarafından okundu. Bundan 8 gün sonra, 30 Ocak 1932 tarihinde ise ilk Türkçe
ezan, Hafız Rıfat Bey tarafından Fatih Camii’nde okundu. 3 Şubat 1932 tarihine
denk gelen Kadir Gecesi’nde de Ayasofya Camii’nde Türkçe Kuran, tekbir ve kamet
okundu. 18 Temmuz 1932 tarihinde Diyanet İşleri Riyaseti, ezanın Türkçe
okunmasına karar verdi. Takip eden günlerde, yurdun her yerindeki Evkaf
Müdürlüklerine Türkçe ezan metni gönderildi. 4 Şubat 1933 tarihinde,
müftülüklere ezanı Türkçe okumalarını, buna uymayanların kati ve şedit (kesin
ve şiddetli) bir şekilde cezalandırılacaklarını bildiren bir tamim gönderildi.
Nitekim ezanı Arapça aslı ile okumak isteyen birçok alim ve vatandaş
hapsedilmiş ve bazıları da katledilmiştir. Ezan, Hitler dönemi Almanya’sında
Almanca okunsaydı bu bütün dünyada da Türkiye’de de Faşizm’in uç örneklerinden
biri olarak algılanacak ve dillendirilecekti.
Aynı uygulama Türkiye’de ve Mustafa Kemal
tarafından uygulandığında da dünyanın algısı değişmemiş ama Türkiye’de laikçi
kesim bunu çağdaşlık olarak lanse ettirme uğraşı içerisine girmiştir. Türkçe
Ezan uygulaması 1950’de Demokrat Parti’nin iktidara gelişinin ardından ortadan
kalkmıştır. Bununla ilgili de bir yanlış algı da vardır ki, bu da Türkçe Ezanın
kaldırılıp yerine Arapça Ezanın getirildiği algısıdır. Aslında Türkçe Ezan
hiçbir zaman kaldırılmamış ve halen isteyenler okuyabilmekte serbesttirler. O
dönemde yapılan, yasaklanmış olan Arapça Ezanın serbest bırakılmasından başka
bir şey değildir. Fakat asli ezan serbest kalınca kimse Türkçe Ezan uydurmasına
aldırış etmemiş ve o ana kadar Türkçe Ezan okuyan tüm Müezzin ve İmamlar Arapça
ezan okumaya başlamışlardır. Bu dahi Türkçe Ezanın baskı ve zulümle
okutulduğunu gösteren apaçık bir delildi.
1934 - Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler
Birliği, Milletler Cemiyeti'ne girdi.
1937 - Nyon Antlaşması, TBMM'de kabul
edildi. Nyon Antlaşması 1937'de Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.
Nyon Antlaşması Akdeniz'de korsanlık faaliyetlerine karşı uluslararası ortak
önlemleri içeriyordu. Bu antlaşmayla Türkiye’nin kıyıları da uluslararası
kontrolün altına giriyordu.
1956 - Efes'te 1926'dan beri
sürdürülen arkeolojik kazılarda, Prytaneion adı verilen bölümde, dünyaca ünlü
Artemis heykeli gün ışığına çıkarıldı.
1960 - Milli Birlik Komitesi’nin eski
iktidar üyelerini Yassıada'da yargılama kararı üzerine Kurulan araştırma
komisyonları çalışması sona erdi. Eski iktidara atfedilecek suçlar Anayasa'yı
ihlal, vatana ihanet, 28 Nisan olayları, İsmet İnönü'ye hazırlanan suikastlar,
yolsuzluklar ve döviz kaçakçılığı olarak belirlendi. Anayasa’yı baştan sona
postallarının altında ezerek iktidara el koyan Cunta, Anayasa’nın bir iki
maddesini ihlal etme suçlamasıyla eski iktidarı idam sehpasına götürüyordu.
Cunta’nın enteresan uygulamalarından bir tanesi de tıpkı Mustafa Kemal’e
muhalefet edenlerin İzmir suikastı iddiasının bahane edilerek ortadan
kaldırılması gibi İsmet İnönü için de birtakım suikastların ihdas edilip bu
bahane ile muhalifleri ortadan kaldırma yöntemine başvurmasıydı.
1961 - Yassıada mahkumları verilen
idam cezalarının infaz edilmesinin ardından Kayseri Cezaevi'ne nakledildi.
1962 - Kıbrıs'ta Rauf Denktaş'a
suikast girişiminde bulunuldu.
1970 - 8 aydır tutuklu öğrenci
liderleri Deniz Gezmiş ve Cihan Alptekin tahliye edildiler.
1970 - Dünya'nın efsane elektro
gitaristlerinden kabul edilen ayrıca Hippi Harekâtı'nın öncülerinden olan,
ABD'li müzisyen ve Rock’çu Jimy Hendrix, aşırı dozda uyuşturucudan öldü. Hippi,
yaşam tarzı aslında bugünkü mutlak retçiliğin temellerini atan bir oluşumdur.
Dünyanın, üzerindeki tüm bitki, hayvan ve insanlara ait olduğunu kabul eden
apolitik bir görüştür. Kendilerine asla sınır koymayan, var olan tüm
yetkilileri reddeden, komün hayatını savunan ve tıpkı hayvan ve bitkilerde
olduğu gibi insanlar için de sınırsız bir özgürlük isteyen bir harekettir.
1960'lı yıllarda dönemin komünist ve
faşist yapılanmalarına karşı çıkan, özgürlüğün bireyin kendi içinde olduğunu
savunan ancak uygulamaları ile anarşist düşünce tarzından ayrılan, bir gruptur.
Hippiler daha çok "freaks" yani "uyuşturucu muptelaları” diye
adlandırılır. Tamamen hayvani bir özgürlük taraftarı olan bu oluşum da manevi
bunalım yaşayan Batı gençliğinin müzmin arayışlarından bir tanesi idi ve geçen
zaman bunun da bir çözüm olmadığını göstermişti.
1972 - Münih Olimpiyatları'nda kanlı
gün. Münih'te düzenlenen Yaz Olimpiyatları sırasında, Kara Eylül örgütüne bağlı
silahlı militanlar tarafından yapılmış saldırı. İsrail Olimpiyat takımının on
bir üyesinin rehin alındığı olay, rehineler ve bir polisin ölümü ile
sonuçlanmıştır.
1974 – Cumhuriyet Halk Partisi-Milli
Selamet Partisi koalisyonu politik nedenlerle bozuldu. Kıbrıs Harekatı’nın asıl
mimarının Necmettin Erbakan olduğu görüşünün yaygınlaşması üzerine ikinci plana
düşen iktidarın büyük ortağı CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, başbakanlıktan
istifa etti.
1980 - 12 Eylül Cuntası, AP’den 7,
CHP'den 25, MHP'den 11, MSP'den 5 ve Bağımsızlardan 2 olmak üzere toplam 50
parlamenterin gözetim ve güvence altına alındığını açıkladı. Gözaltına
alınanlar eski parlamenter olunca bunun da adı güvence altına alma olarak
değişmişti.
1980 - 12 Eylül darbesinin elebaşıları
Kenan Evren ve MGK üyeleri, TBMM'de törenle ant içtiler. Üyelerin adları şöyle:
Milli Güvenlik Konseyi ve Genel Kurmay Başkanı Kenan Evren, Deniz Kuvvetleri
Komutanı Oramiral Nejat Tümer, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Nurettin
Ersin, Hava Kuvvetleri Komutanı Tahsin Şahinkaya, Jandarma Genel Komutanı
Orgeneral Sedat Celasun. TBMM’yi canı istediği zaman basıp feshedenlerin
TBMM’deki yeminlerinin ne değeri vardı bilinmez ama ‘bir daha Anayasa’yı
çiğnemeyeceğimize ve darbe yapmayacağımıza…’ şeklinde bir yemin mi edildiği
merak konusu oldu.
1980 - Sovyetler Birliği ve Küba
tarafından Soyuz 38 uzay aracı Kazakistan'daki Baykonur üssünden uzaya
gönderildi.
1981 - Fransa'da idam cezası
kaldırıldı.
1988 - Irak hükümetinin baskılarından
kaçan Kürtlerin Türkiye'ye sığınmalarının ardından onlara Türkçe öğretileceği
açıklandı. Faşizan eğilimlerin bütün hızıyla devam ettiği Türkiye’de Kürtlerin
yaşadığı dramın orta yerinde, hala birileri asimilasyon peşindeydi ve ‘koyun
can derdinde, kasap et derdinde.’ deyimi tam da karşılık bulmaktaydı.
1996 - Başbakan Yardımcısı ve
Dışişleri Bakanı Tansu Çiller, KDP Lideri Mesut Barzani ve Türkmenlerle
görüşerek, Kuzey Irak’ta bir Türkmen-Kürt yerel yönetiminin kurulacağını ve bu
yönetimi Çekiç Güç’ün koruyacağını söyledi.
1997 - 89 ülke kara mayınlarının yasaklanması
antlaşmasını onayladı. Amerika Birleşik Devletleri metne imza atmayı reddetti.
ABD ve Siyonist İsrail, şu ana kadar menfaatlerini küçük de olsa zedeleyecek
bir anlaşmaya imza atmış değillerdir. Öte yandan imzaladıkları birçok
antlaşmanın da işlerine gelmeyen bölümlerine uymamışlardır.
2000 - İsrail hükümeti, Filistin ile
sürdürdüğü barış görüşmelerini durdurduğunu açıkladı.
2005 - Afganistan'da 1969'dan bu yana
ilk parlamento seçimleri yapıldı.
2005 - Televizyonda yayınlanan
“Gelinim Olur musun?” programıyla tanınan Ata Türk (24), Adana'da bir otel
odasında ölü bulundu. Bu tarz programlar; sebep olduğu manevi cinayetlerin
sayısızlığı karşısında zaman zaman da bu tür bedeni cinayetlere yol
açmaktadırlar.
2007 - Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, ilk
yurtdışı ziyaretini KKTC'ye yaptı.
53 - Trajan, Roma İmparatoru (ö. 117)
1752 - Adrien-Marie Legendre, Fransız
matematikçi (ö. 1883)
1885 - Üzeyir Hacıbeyov, Azeri Sovyet
bestecisi (ö. 1948)
1905 - Greta Garbo, İsveçli sinema
oyuncusu (ö. 1990)
1942 - Şenez Erzik, UEFA Yönetim
Kurulu 1. As Başkanı
1953 - Grażyna Szapołowska, Polonyalı
sinema oyuncusu
1961 - James Gandolfini, ABD'li oyuncu
1969 - Nezha Bidouane, Faslı atlet
1971 - Anna Netrebko, Rus opera
sanatçısı
1975 - Jason Sudeikis, ABD'li aktör
1976 - Ronaldo, Brezilyalı futbolcu
1980 - Ahmed Al-Bahri, Suudi
Arabistanlı futbolcu
1981 - Beyti Engin, Türk tiyatro
oyuncusu ve seslendirme sanatçısı
96 - Domitian, Roma imparatoru (d. 51)
1180 - VII. Louis, Fransa kralı (d.
1120)
1783 - Leonhard Euler, İsviçreli
matematikçi ve fizikçi (d. 1707)
1812 - Safranbolulu İzzet Mehmed Paşa,
Osmanlı Sadrazamı (d. 1743)
1937 - Ali Haydar Yuluğ, Türk bürokrat
(d. 1878)
1943 - Ahmet Nebil Yurteri, Türk
siyasetçi ve din adamı (d. 1876)
1961 - Dag Hammarskjöld, BM Genel
Sekreteri (uçak kazası) (d. 1905)
1970 - José Pedro Céa, Uruguaylı
futbolcu (d. 1900)
1970 - Jimi Hendrix, ABD'li müzisyen
(d. 1942)
1976 - Celal Kargılı, Türk siyasetçi
ve gazeteci (d. 1935)
1997 - Orhan Çağman, Türk tiyatrocu
(d. 1925)
2010 - Rıdvan Yenişen, Türk bürokrat
(d. 1941)
Azerbaycan Müzik Günü
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için "çerez politikasını" inceleyebilirsiniz.