Türkiye’de son yıllarda
salgınla birlikte temel gıda ürünlerinde yaşanan fahiş fiyat artışları kronik
bir hal almaya başladı. Gıda fiyatlarındaki yükselişin, tarım politikalarındaki
yanlış uygulamalardan kaynaklandığı belirtiliyor.
Gıda
fiyatlarındaki yükseliş çarşı ve pazarda kendini hızla hissettirirken,
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yaptığı açıklamada, gıda fiyatlarındaki
artışı önlemek amacıyla Tarım Kredi Kooperatifi bünyesinde ülke genelinde 1000
marketin açılacağını belirtti.
Cumhurbaşkanı
Erdoğan’ın açıklamasının ardından tanzim satış noktalarından sonra yeni market
projesinin fiyatları geri çekip çekmeyeceği ise merak konusu oldu.
Ziraat
Mühendisleri Odası (ZMO) Batman Şube Başkanı Ebubekir Doğan, tarım kredi
kooperatifi marketlerinin yüksek gıda fiyatlarıyla mücadelede bir çare
olmayacağını vurguladı.
Türkiye’de
market sorununun olmadığını, en büyük sorunun gıda fiyatlarının fahiş oranda
artması olduğuna dikkat çeken Doğan, bunun araştırılıp sorunun kaynağına
inilmesi gerektiğini söyledi.
Fiyat
artışlarındaki asıl nedenin ülkede bir tarım politikasının olmaması olduğuna
işaret eden Doğan, gıda fiyatlarındaki artışın önüne geçilebilmesi için
çiftçilerin sesine kulak verilmesi gerektiğini söyledi.
“Tarım sorunu bir türlü çözülemedi”
Türkiye’de
tarım sorununun 100 yılı aşkın bir süredir devam ettiğini belirten Doğan,
“Maalesef Türkiye bir türlü bunu çözemedi. Bu durum gıda zincirine etki ediyor.
Fiyat, tedarik, üretim, rekolte olarak zaman zaman olumsuzluklar yansıyor. Son
günlerde zincir marketlerdeki fiyat artışlarının önüne nasıl geçilebilir diye
sıkça bir tartışma yapılıyor. Daha öncede yaptığım bir röportajda bu sorunu
gidermenin tanzim satışıyla yapılacak bir iş olmadığını belirtmiştim. Tarım
kooperatifi marketleri de ona benzer bir şeydir.” dedi.
“Çiftçinin
sesi niye duyulmuyor?”
Gıda
fiyatlarının fahiş oranda yükselmesinin girdilerin çok pahalı olmasından
kaynaklandığına işaret eden Doğan, şunları söyledi:
“Türkiye’de
market sorunu yok. Bin, 2 bin tane açarsınız ama Türkiye’deki sorun market
sorunu değil. Türkiye’deki sorun gıda fiyatlarının fahiş oranda artmasıdır.
Gıda fiyatları neden fahiş şekilde artıyor? Bunun sebebi nedir? Bunun
araştırılması lazım. Bana göre çiftçinin sesini duymuyorlar. Çiftçinin sesi
duyulmuyor. Çiftçinin sesi duyulsa bu gıdada böyle bir artış olmaz. Niye
çiftçinin sesi duyulmuyor? Çünkü çiftçi üretim yapıyor. Esas bu işin mutfağında
hamuru yoğuran çiftçidir. Ama çiftçi bunu çok pahalıya üretiyor, kâr elde
edemiyor. Girdilerin çok yüksek olması nedeniyle kâr elde edemediği için
fiyatlar tabi artıyor.”
“Market yeni
bir sorun olarak karşımıza çıkabilir”
Çözümün
market açmakta olmadığını ifade eden Doğan, “Tarladan markete gelinceye kadar
gıdalara; işçi, elektrik, akaryakıt parası gibi maliyetler gelince tabi gıdada
fiyat, fahiş fiyata ulaşıyor. Çözüm bir market kurma meselesi değildir. Zaten
tarım kredi kooperatiflerinin hemen hemen her ilde satış noktaları vardır.
Zaman zaman yakındığımız notalardan bir tanesi de, market zincirlerinin her
tarafa yayılmış olması küçük esnafı ortadan kaldırıyor değil midir? Marketler
mahalle bakkallarını öldürüyor, kâr marjını azaltıyor ve bakkallar kapanmak
zorunda kalıyor. Bu noktada açılacak market, aslında belki de ayrı bir sorun
olarak karşımıza çıkacaktır.” diye konuştu.
“Marketler
fiyat artışlarının önüne geçmeyecektir”
Yapılacak
araştırmalarla gıda fiyatlarındaki fahiş artışın sebebinin ortaya
çıkarılabileceğini belirten Doğan, şöyle devam etti:
“Gıda
fiyatlarını düşürmek için açılacak 1000 market çözüm olmaz. Bu marketlerin
fiyat artışlarının önüne geçeceğini sanmıyorum. Fahiş fiyatların önüne
geçilebilmesi için bunun bir suspanse edilmesi lazım. Ya da bunun girdileri
nedir; akaryakıttır, gübredir, çalışanın sigortasıdır, vergisidir, orada
suspanse edilmesi lazım ki marketçi onu ucuza elde edebilsin ve ucuza
satabilsin. 1000 market ülke ticaretinin tamamını olumsuz yönde etkileyecektir.
Küçük esnafı bu şekilde koruyamazsın. Market zincirlerinden şikâyetçiyken şimdi
küçük bakkallara başka bir rakip getiriyoruz. Tarım kooperatifi marketleri her
ilde var ve isteyen gidip oradan alabiliyor. Ayrıca 1000 market kurmak bana
göre lükstür, fuzulidir, israftır.”(İLKHA)
0 yorum