Konut Kiralarında Kira Artış Oranı
1 Temmuz 2024 tarihine kadar konut kira sözleşmelerinde uygulanan %25 kira artış sınırı sona ermiştir. Bu tarihten itibaren konut kiralarında da kira artışı, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)'nin on iki aylık ortalamasına göre belirlenmektedir.
Yani, ev sahibi, kira sözleşmesinin yenilendiği ayda Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan son 12 aylık TÜFE ortalamasını aşan bir zam yapamaz. Eğer kira sözleşmesinde belirlenen oran TÜFE ortalamasının üzerindeyse, yasal olarak geçerli olan TÜFE 12 aylık ortalaması uygulanır.
Örnek: Haziran 2025 kira artış oranı, Mayıs ayı itibarıyla açıklanan TÜFE'nin on iki aylık ortalamasına göre %45,80 olarak gerçekleşmiştir. Bu durumda, Haziran ayında kira sözleşmesi yenilenecek bir konut için ev sahibi en fazla %45,80 oranında zam yapabilir.
İşyeri Kiralarında Kira Artış Oranı
İşyeri kiraları için %25 sınırı hiçbir zaman geçerli olmamıştır. İşyeri kiralarında kira artışı, her zaman TÜFE'nin on iki aylık ortalamasına göre belirlenir. Eğer sözleşmede farklı bir oran belirtilmişse ve bu oran TÜFE ortalamasının altındaysa, sözleşmedeki oran geçerli olur. Ancak, TÜFE ortalamasının üzerindeki bir oran yasal olarak geçersiz sayılır ve yine TÜFE ortalaması uygulanır.
5 Yılı Dolduran Kiracılar İçin Durum
Eğer kira sözleşmesi 5 yılı doldurmuşsa veya 5 yıldan uzun süreliyse, kira bedeli belirlenirken sadece TÜFE ortalaması değil, aynı zamanda emsal kira bedelleri ve kiralananın durumu da göz önünde bulundurulur. Bu durumda, taraflar anlaşamazsa, kira bedeli hakkaniyete uygun olarak mahkeme tarafından belirlenebilir. Mahkeme, TÜFE oranını aşan bir artışa da karar verebilir, ancak bu durum ev sahibinin keyfi bir zam yapabileceği anlamına gelmez.
Önemli Notlar:
- Sözleşme Serbestisi Sınırı: Kira sözleşmelerinde taraflar bir artış oranı belirleyebilir, ancak bu oran yasal olarak TÜFE'nin 12 aylık ortalamasını aşamaz. Aşılması durumunda, aşan kısım geçersiz sayılır.
- Fahiş Kira Artışı: Yasal sınırların üzerinde yapılan kira artışları "fahiş kira artışı" olarak kabul edilir ve kiracının yasal yollara başvurma hakkı vardır.
- Kanun Hükmü: Kira artışları, Türk Borçlar Kanunu'nun 344. maddesi ile düzenlenmektedir.
Kira artış oranınızı hesaplarken, sözleşmenizin yenileneceği ayın TÜİK tarafından açıklanan son 12 aylık TÜFE ortalamasına dikkat etmeniz önemlidir.
