Doğusunda Avrupa ve Afrika Kıtası'nın olduğu okyanus Atlas Okyanusu'dur.
Atlas Okyanusu (Atlantik Okyanusu), coğrafi olarak Avrupa ve Afrika kıtalarının batısında, Amerika kıtalarının ise doğusunda yer alır.
Atlas Okyanusu
Atlas Okyanusu, diğer adıyla Atlantik Okyanusu, coğrafi olarak Dünya'nın en önemli okyanuslarından biridir. İşte Atlas Okyanusu hakkında temel bilgiler:
Coğrafi Konumu ve Büyüklüğü:
- Konum: Atlas Okyanusu, doğusunda Avrupa ve Afrika kıtaları, batısında ise Kuzey Amerika ve Güney Amerika kıtaları arasında yer alır. Kuzeyde Arktik Okyanusu (Kuzey Buz Denizi) ile, güneyde ise Güney Okyanusu (Antarktika çevresi) ile bağlantılıdır.
- Büyüklük: Büyük Okyanus'tan (Pasifik Okyanusu) sonra Dünya'nın en büyük ikinci okyanusudur. Yaklaşık 106.460.000 km² yüzölçümüne sahiptir ve Dünya yüzeyinin yaklaşık %20'sini, su yüzeyinin ise yaklaşık %29'unu kaplar.
Derinlik ve Morfoloji:
- Ortalama Derinlik: Ortalama derinliği yaklaşık 3.600 metredir.
- En Derin Nokta: En derin noktası, Porto Riko'nun kuzeyindeki Porto Riko Çukuru'dur ve derinliği 8.376 metreye kadar ulaşır.
- Orta Atlantik Sırtı: Atlas Okyanusu'nun en belirgin jeolojik özelliği, okyanus tabanında kuzeyden güneye doğru uzanan devasa bir sualtı dağ silsilesi olan Orta Atlantik Sırtı'dır. Bu sırt, tektonik plakaların birbirinden ayrıldığı bir divergent levha sınırı üzerindedir ve volkanik aktivite ile adaların (İzlanda gibi) oluşmasına neden olmuştur.
Kıyısı Olan Kıtalar ve Ülkeler:
Atlas Okyanusu, üç ana kıtaya kıyısı olan çok sayıda ülkeye sahiptir:
- Avrupa: Portekiz, İspanya, Fransa, Birleşik Krallık (İngiltere, İskoçya, Galler, Kuzey İrlanda), İrlanda, İzlanda, Norveç, Hollanda, Belçika, Almanya, Danimarka.
- Afrika: Fas, Batı Sahra, Moritanya, Senegal, Gambiya, Gine-Bissau, Gine, Sierra Leone, Liberya, Fildişi Sahili, Gana, Togo, Benin, Nijerya, Kamerun, Ekvator Ginesi, Gabon, Kongo Cumhuriyeti, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Angola, Namibya, Güney Afrika Cumhuriyeti.
- Kuzey ve Güney Amerika: Kanada, Amerika Birleşik Devletleri, Meksika, Küba ve Karayip Adaları'ndaki birçok ülke, Brezilya, Uruguay, Arjantin gibi Güney Amerika ülkeleri.
Önemi:
- Ticaret Yolları: Yüzyıllardır uluslararası ticaretin ve ulaşımın ana arterlerinden biri olmuştur. Tarihi olarak Eski Dünya ile Yeni Dünya arasındaki bağlantıyı sağlamıştır.
- İklim Üzerindeki Etkisi: Atlas Okyanusu akıntıları (özellikle Gulf Stream), Kuzey Avrupa'nın iklimini ılımanlaştırmada önemli bir rol oynar.
- Deniz Canlılığı ve Kaynaklar: Zengin balıkçılık alanlarına ve önemli petrol ve doğalgaz rezervlerine sahiptir.
- Tarihsel ve Kültürel Etki: Keşifler Çağı'ndan itibaren insanlık tarihi üzerinde büyük etkisi olmuş, göçlere, kültürel alışverişlere ve çatışmalara sahne olmuştur.
Atlas Okyanusu, hem coğrafi konumu hem de ekolojik ve ekonomik önemiyle Dünya'nın en dinamik ve stratejik su kütlelerinden biridir.
Kaynak: HABER MERKEZİ




