Çin, ulusal güvenlik ve çıkarları koruma gerekçesiyle 1
Ağustos itibarıyla yarı iletken çip üretiminde kullanılan galyum ve germanyum
maddelerinin ihracatını sınırlama kararı aldı. Çin ve ABD başta olmak üzere
Batılı ülkeler arasındaki ticaret savaşları böylece daha da kızıştı.
Bu hamle, teknolojik üstünlük için yoğunlaşan küresel
savaşın bir parçası olarak görülüyor.
Çin'in bu kararı ABD, Japonya ve Hollanda dahil bazı
ülkelere Çin'in de misilleme seçenekleri bulunduğunu hatırlatma amacını
taşırken düzenlemeyle söz konusu ülkelerin Çin'in üst düzey çip ve araçlara
erişimine daha fazla kısıtlama getirmelerinin önünün kesilmesine yönelik adım
olarak görülüyor.
Çin, küresel madencilik payına göre ölçüldüğünde, galyum ve
germanyum da dahil 20 kritik ham maddenin lider üreticisi konumunda. Ülke,
rafine üretim ve işlemede de hakim pozisyona sahip. Galyum ve germanyum güneş
panelleri, lazerler, gece görüş gözlükleri ve bilgisayar çipleri gibi çok geniş
bir ürün yelpazesinde kullanılıyor.
Germanyum, çinkonun saflaştırılması sırasında ve yumuşak
katranlı maden kömürünün yakılmasında yan ürün olarak elde edilen bir madde.
Galyum da boksit ve çinkonun saflaştırılması sırasında alüminyumla beraber elde
ediliyor.
Çin, kritik elementlerin ihracatında dünyada söz sahibi.
Uzay teknolojisinden savunma sanayisine; cep telefonlarından LED aydınlatması
da dahil, çelik endüstrisi, otomobil endüstrisi, jet motorlarında ve
roketlerde, petrol kuleleri için kirişlerde ve petrol-doğalgaz boru hatlarında
kullanılan galyum, germanyum, hafniyum, indiyum, niyobyum, renyum ve vanadyum
maddelerini en fazla Çin ihraç ediyor.
Merkezi Brüksel'de bulunan Kritik ham madeler Birliği
verilerine göre ise Çin Germanyumun yüzde 60'ını, Galyum'un yaklaşık yüzde
80'ini üretiyor.
Galyum, Çin haricinde Japonya, Rusya ve Güney Kore'de de
üretiliyor.
Bu metaller, yüksek hızlı bilgisayar çiplerinde, savunma ve
yenilenebilir enerji sektörlerinde kullanılıyor. Germanyum, fiber optik
kablolarının yapımında kullanılan ana ürünlerden biri ve yüksek hızlı bilgisayar
çipleri ve plastiklerin yanı sıra kızılötesi radyasyonda da kullanılmakta.
