Canpolat, yazılı mesajında, “"Aşırı sıcaklar çeşitli
sağlık problemlerini de beraberinde getirmektedir. Sıcaklık ve nem artışına
bağlı olarak vücut ısısı artmakta ve metabolizma bu yeni duruma uyum sağlamaya
çalışmaktadır. Normalde terleme ile vücut ısısı dengede tutulmaya çalışılır.
Ancak aşırı sıcaklarda sadece terleyerek vücut ısısı dengede tutulamaz.
Yaşlılar, bebekler ve kronik hastalığı olanlarda terleme mekanizması ile vücut
ısısının dengede tutulması her zaman mümkün olmayabilir. Yine ortamdaki nem
oranı yüksekse terleme suretiyle vücut ısısı yeterli düzeyde düşmeyebilir.
Ayrıca şişmanlık, herhangi bir hastalığa bağlı yüksek ateş, aşırı sıvı kaybı
(dehidratasyon), kalp hastalığı, ruh ve sinir hastalığı, alkol ve uyuşturucu
madde kullanımı ile tedavi amaçlı bazı ilaçların (tansiyon düşürücüler, idrar
söktürücüler vb.) kullanımı da sıcak havalarda terlemeyi etkileyen diğer
faktörlerdendir. Bu gibi durumlarda yükselen vücut ısısı beyin ve diğer hayati
organlarda hasara yol açabilir.” dedi.
Canpolat, aşırı sıcaklardan en çok etkilenen grupları şu
şekilde sıraladı:
• Yalnız
yaşayan 65 yaş ve üzerindeki yaşlılar,
• Dört
yaşından küçük çocuklar,
• Bakıma
ihtiyacı olanlar,
• Hamileler,
• Açık
alanda çalışanlar,
• Aşırı
kilolular,
• Kronik
hastalığı (şeker hastalığı, kalp-damar hastalıkları, beyin-damar hastalıkları,
psikolojik hastalıklar, kronik solunum sistemi hastalıkları, karaciğer hastalıkları,
böbrek hastalıkları) olanlar
• Sürekli
ilaç (özellikle tansiyon düşürücü, idrar söktürücü, depresyon ve uyku ilaçları)
kullanan kişiler,
• Sokak
çocukları ve evsizlerdir.
Özellikle kronik hastalığı bulunan ve yalnız yaşayan
yaşlılar en çok risk taşıyan gruptur.
Genel Korunma
Günün en sıcak saatlerinde mecbur kalınmadıkça dışarı
çıkılmamalıdır.
• Dışarıda
çalışması gerekenler mümkün oldukça güneş altında korunmasız kalmamaya, aşırı
hareketlerden kaçınmaya, sık sık tuz içeren sulu gıdalar almaya dikkat
etmelidir. Dışarıda bulunulduğunda açık renkli, hafif, bol ve sıkı dokunmuş
kumaşlardan yapılan giysiler tercih edilmeli; geniş kenarlı ve hava delikleri
olan şapka giyilmeli ve güneşin zararlı ışınlarından koruyan güneş gözlüğü
kullanılmalıdır.
• Güneş ışınlarının
dik geldiği saatlerde denize girilmemeli ve güneşlenilmemelidir. Bu saatlerin
dışında denize girmek isteyenler güneşten koruyucu krem (en az 15 koruma
faktörlü) kullanmalı, şapka ve gözlük gibi gerekli koruyucu önlemleri almalı ve
uzun süre kesintisiz güneşlenmemelidir.
• Bebek,
çocuk, engelliler ve hayvanlar kapalı ve park etmiş araçlarda kesinlikle
bırakılmamalıdır. Araçların iç ısıları, klima olsa dahi park edildikten çok
kısa süre sonra yükselmektedir. Araç terk edilirken herkesin dışarı çıktığından
emin olunmalıdır.
• Kapalı
alanlar iyi havalandırılmalıdır.
• Güneş
gören pencereler perde vb. güneşliklerle gölgelendirilmelidir.
• Vücut
ısısının yükselmemesi için sık sık duş alınmalı; bunun mümkün olmadığı
durumlarda ayaklar, eller, yüz ve ense soğuk suyla ıslatılmalı veya
silinmelidir.
Beslenme ve Sıvı Alımı
Susuzluk hissi olmasa bile her gün en az 2-2,5 litre (12-14
su bardağı) sıvı tüketilmelidir.
• Kahvaltıda
az yağlı peynirler, zeytin ve taze sebzeler bulunmalı, kafein içeren içecekler
yerine de süt, meyve suyu, ıhlamur ve kuşburnu gibi bitki çayları tercih
edilmelidir.
• Yağlı
besinlerin ve yağda kızartmaların tüketiminden kaçınılmalı; yemeklerde bitkisel
sıvı yağlar kullanılmalıdır. Yemekleri pişirirken kızartma ve kavurma yerine
haşlama, ızgara, kendi suyunda veya az suda pişirme gibi sağlıklı pişirme
yöntemleri uygulanmalıdır.
• Vücut
direncini artırmak ve vücudun yeterli miktarda vitamin ve mineral almasını
sağlamak için bol miktarda sebze ve meyve tüketilmelidir.
• Terleme
ile artan sıvı ve mineral kaybının önlenmesi için her zamankinden daha fazla
miktarlarda sıvı alınmalıdır.
• Sıvı
alımında su içmek esas olmakla beraber, su dışı sıvı alımında kahve, çay ve
gazlı içecekler yerine süt, ayran ve meyve suyu gibi içecekler tercih edilmelidir.
Eğer doktor tarafından sıvı alımı kısıtlanmış veya idrar söktürücü ilaç
kullanılması söz konusu ise ilgili doktora başvurmak gerekir.
• Mide
kramplarına neden olabileceği için çok soğuk ve buzlu içecekler tercih
edilmemelidir.
• Kafein,
alkol ve fazla miktarda şeker içeren içecekler vücuttan daha fazla sıvı kaybına
yol açtığı için tüketilmemelidir.
• Dışarıda
ve açıkta satılan yiyeceklerin, tüketiminden kaçınılmalı, çabuk bozulma riski
olan besinler (et, yumurta, süt, balık vb.) açıkta bekletilmemeli, besinlerin
hazırlanması ve pişirilmesi aşamalarında hijyen kurallarına özen
gösterilmelidir.
