Böbrek taşı nasıl düşer, ne yenmeli?

Böbrek Taşı Nasıl Düşürülür?

Kazak Bozkırı’nda 3 bin 500 yıllık Bronz Çağı yerleşimi ortaya çıkarıldı

İçeriği Görüntüle

Böbrek taşını düşürmek için uygulanan yöntemler taşın büyüklüğüne ve türüne bağlıdır.

• Bol Su Tüketimi: Küçük böbrek taşları (genellikle 5 mm'nin altındaki taşlar) için en etkili ve temel yöntem bol su içmektir. Günde 2-3 litre (8-10 bardak) su içmek, idrar akışını artırarak taşın idrar yoluyla atılmasına yardımcı olur. İdrarınızın renginin açık sarı veya berrak olması, yeterli sıvı aldığınızın bir göstergesidir.
• İlaç Tedavisi: Doktorunuz, taşın düşürülmesini kolaylaştırmak için bazı ilaçlar reçete edebilir. Bu ilaçlar genellikle üreter kaslarını gevşeterek taşın geçişini kolaylaştırır ve ağrıyı kontrol altına almaya yardımcı olur.
• Ağrı Yönetimi: Taş düşürme süreci oldukça ağrılı olabilir. Doktorunuzun önerdiği ağrı kesiciler, bu dönemi daha rahat atlatmanıza yardımcı olacaktır. Sıcak su torbası veya ılık kompres uygulamak da ağrıyan bölgeyi rahatlatabilir.
• Fiziksel Aktivite: Düzenli ve hafif egzersizler (yürüyüş gibi) taşın hareket etmesine ve düşmesine yardımcı olabilir. Ancak ağrınız şiddetliyse veya doktorunuz aksi bir öneride bulunuyorsa, kendinizi zorlamamalısınız.
• Tıbbi Girişimler: Eğer taş büyükse (genellikle 5 mm üzeri) veya bol su ve ilaç tedavisine rağmen düşmüyorsa, doktorunuz daha ileri yöntemlere başvurabilir:
  • Şok Dalga Litotripsi (ESWL): Vücut dışından gönderilen şok dalgalarıyla taşın küçük parçalara ayrılması sağlanır. Bu parçalar daha sonra idrar yoluyla atılır.
  • Üreteroskopi: İnce bir tüp (üreteroskop) idrar yolundan sokularak taşa ulaşılır ve lazerle kırılarak veya küçük bir forseps yardımıyla çıkarılır.
  • Perkütan Nefrolitotomi: Daha büyük ve karmaşık taşlar için sırt bölgesinden küçük bir kesi açılarak böbreğe ulaşılır ve taş çıkarılır.

Böbrek Taşı Düşürürken Ne Yenmeli?

Böbrek taşı düşürme sürecinde ve yeni taş oluşumunu önlemek için beslenmeye dikkat etmek önemlidir. Ancak beslenme önerileri, taşın türüne göre değişiklik gösterebilir. En yaygın görülen taşlar kalsiyum oksalat taşlarıdır.

Genel Beslenme Önerileri (Taşın Türüne Göre Değişebilir):

• Bol Su Tüketimi: Tekrar vurgulamak gerekirse, su en önemli besindir. Limonlu su da içerdiği sitrat sayesinde taş oluşumunu engelleyebilir ve taşların daha kolay çözünmesine yardımcı olabilir.
• Sitrat İçeren Meyveler: Limon, portakal, greyfurt gibi narenciyeler sitrat açısından zengindir. Sitrat, idrarda kalsiyum kristallerinin oluşumunu engelleyebilir.
• Lifli Gıdalar: Sebze ve meyveler gibi lifli gıdalar, bağırsaklarda koksaları bağlayarak vücuttan atılmalarına yardımcı olabilir.
• Kalsiyum Alımı: Kalsiyum taşlarının oluşumunu azaltmak için kalsiyum alımını tamamen kesmek yerine, yeterli ve dengeli kalsiyum almak önemlidir. Süt ve süt ürünleri gibi kalsiyum içeren gıdaları oksalat içeren gıdalarla birlikte tüketmek, oksalatın emilimini azaltabilir.

• Azaltılması Gerekenler (Genel Olarak):
  • Tuz (Sodyum): Aşırı tuz tüketimi idrarda kalsiyum atılımını artırarak taş oluşumu riskini yükseltebilir. İşlenmiş gıdalardan ve hazır besinlerden uzak durulmalıdır.
  • Hayvansal Protein: Kırmızı et gibi hayvansal proteinlerin aşırı tüketimi, idrar asitliğini artırabilir ve bazı taş türlerinin oluşumuna zemin hazırlayabilir. Dengeli protein alımı önemlidir.
  • Okzalat Yüksek Gıdalar (Kalsiyum Oksalat Taşları İçin): Ispanak, pancar, ravent, kakao, fındık, çikolata, çay gibi oksalat açısından zengin gıdaların aşırı tüketiminden kaçınılmalıdır. Eğer bu gıdaları tüketiyorsanız, kalsiyum içeren gıdalarla (örneğin yoğurtla ıspanak) birlikte tüketmek, oksalatın vücutta emilimini azaltabilir.
  • Şekerli İçecekler: Asitli ve şekerli içecekler böbrek taşı riskini artırabilir.
  • Aşırı C Vitamini Takviyesi: Aşırı C vitamini takviyesi, bazı kişilerde oksalat atılımını artırabilir.

Ne Zaman Doktora Gidilmeli?

Eğer şiddetli yan ağrısı, bulantı, kusma, idrarda kan, idrar yaparken yanma, sık idrara çıkma hissi, ateş veya titreme gibi belirtiler yaşıyorsanız mutlaka bir üroloji uzmanına başvurmalısınız. Doktorunuz, taşın boyutunu, yerini ve türünü belirleyerek size en uygun tedavi yöntemini önerecektir. Bitkisel tedaviler veya diyet değişiklikleri hakkında da mutlaka doktorunuza danışmanız önemlidir.