Batmanlı fenomenler Deno ve Bahoz, Malabadi Köprüsü yanında video çekerek köprünün Batman’a ait olduğunu ve Silvan’la bir ilgisi olmadığını belirterek köprünün Batman sınırlarına dahil edilmesini istediler.
Bahoz ve Deno, Malabadi Köprüsü yanında video çekip sosyal medyada yayınlayarak Malabadi Köprüsü’nün Batman sınırlarına dahil edilmesini istediler. Bahoz Özsunar yaptığı açıklamada, “Sizin de bildiğiniz gibi birkaç gün önce Deno, Malabadi Köprüsü’nün bize ait olduğunu belirtmişti. Evet doğrudur, Malabadi bizimdir. Köprü Batmanlıların köprüsüdür. Tarihte, geçmişte, kitaplarda araştırma yaptık; hepsinde de köprü Batmanlıların çıktı. Evliya Çelebi’den Ahmed-i Xani’ye kadar Batman Köprüsü diyorlar. Malabadi Batman’ındır diyorlar. Yapay zekaya, Chat Gpt’ye sorduk; Batmanlılarındır dedi. Ak saçlılarla, ak yüzlülere, kime sorduysak "köprü sizindir, Silvanlıların değil" dediler.” diyerek Malabadi Köprüsü'nün tarihsel süreçte de Batman ismiyle adlandırıldığını belirttiler.
Bahoz “Al size avukat da getirdim, Tapu kadastro memuru da getirdim; köprü sizindir diyor. Devlet kayıtlarında da Batman’a ait deniliyor. Köprü bizimdir, eğer köprüyü vermezseniz aha Deno eyleme başlıyor, kendini zincirliyor. Eğer köprüyü vermezseniz, buna devam ederseniz köprüyü ortadan kazacağız; yarısı bizim tarafta kalır yarısı sizin tarafta kalır. Ne biz geçebiliriz ne de siz. Ey Silvanlılar bizi rahat bırakın Allah’ın bize verdiğiniz siz mi almaya çalışıyorsunuz? Bizi rahat bırakın.” diyerek köprünün Batman’a bağlanmaması halinde eylem yapacaklarını belirttiler.
Malabadi Köprüsü’nün Tarihçesi
Malabadi Köprüsü, 1147 yılında Artuklular tarafından inşa edilmiştir. Artuklu Beyliği, özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde büyük eserler bırakmış bir Türk-İslam devletidir. Köprünün inşasında dönemin ileri mühendislik teknikleri kullanılmış ve taş işçiliğiyle göz kamaştıran bir sanat eseri ortaya çıkmıştır.
Tarihi kaynaklara göre köprü, Batman Çayı üzerinde yer almakta olup, Diyarbakır ve çevresini Hasankeyf ve Mardin’e bağlayan en önemli geçiş noktalarından biri olmuştur. Köprü, ticaret ve kervan yolları üzerinde stratejik bir öneme sahiptir ve tarih boyunca Batman bölgesinin ekonomik ve kültürel gelişiminde büyük bir rol oynamıştır.
Coğrafi Konum ve Batman’a Aitliği
Malabadi Köprüsü’nün bulunduğu alan, günümüzde idari sınırlar bakımından Diyarbakır’ın Silvan ilçesi içinde gösterilse de, köprünün tarih boyunca Batman ile daha sıkı bir bağının olduğu açıktır. Bunun temel nedenlerinden biri, Batman’ın tarihsel süreçte Artuklular, Eyyubiler ve Osmanlılar döneminde sürekli olarak Malabadi Köprüsü ile bağlantılı bir bölge olarak anılmasıdır.
Köprü, Batman’ın doğal uzantısı olan ve Batman Çayı ile bağlantılı bir noktada yer almakta, Batman’ın Beşiri ve Hasankeyf ilçelerine ulaşımı kolaylaştırmaktadır. Batman halkı, köprünün tarih boyunca Batman ve çevresindeki ticari hareketlilik ile bütünleşmiş olduğunu savunmaktadır.
Batman’ın tarihi mirasları arasında önemli bir yere sahip olan Malabadi Köprüsü, bölgenin kültürel kimliğinin en önemli unsurlarından biri olarak kabul edilir. Köprünün yapılış amacı, tarihi kaynaklardaki referanslar ve coğrafi konumu, onun Batman’a ait olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.
Tarihi Kaynaklarda Malabadi Köprüsü
Malabadi Köprüsü hakkında çeşitli tarihçiler ve seyyahlar tarafından bilgiler verilmiştir. Evliya Çelebi, meşhur Seyahatname adlı eserinde Batman Çayı üzerindeki köprünün önemine vurgu yaparken, bölgedeki Artuklu eserlerinin Hasankeyf ile birlikte anıldığını dile getirmiştir.
Ünlü Kürt şair Ahmedê Xanî de şiirlerinde köprüden Batman Köprüsü diye bahsetmektedir. Her ne kadar Batman ili tarihsel olarak yeni ise de Batman ismi Malabadi isminden de eskidir. Batman Çayı üzerine kurulduğu için köprüden Batman Köprüsü olarak bahsedilmekteydi.
Ayrıca Osmanlı dönemine ait haritalar incelendiğinde, Malabadi Köprüsü'nün Batman ve çevresiyle bağlantılı olduğu ve Diyarbakır’dan çok, Hasankeyf ve Batman ekseninde bir ulaşım güzergahı sunduğu görülmektedir.
Malabadi İsmi Nereden Geliyor?
Malabadi adını Mervaniler'in kurucusu olan Bad'dan almıştır. Malabadi Kürtçede Mala Badê Bad'ın evi, mülkü anlamına gelmektedir.
Malabadi Köprüsü, Türkiye ve yakın doğuda taş köprüler içerisinde kemeri en geniş olandır. Kemerin her iki yanında, iç tarafta kervan ve yolcular tarafından, özellikle kışın zorlu günlerinde barınak olarak kullanılan iki oda bulunmaktadır. Köprü nöbetçileri tarafından da kullanılan bu odaları daha önceleri dehlizlerle yolun dipleri ile bağlantılı olduğu, gelen kervanların ayak seslerinin bu dehlizler vasıtası ile daha uzaklarda iken duyulduğu söylenir.
Batman’ın Kültürel ve Tarihsel Sahiplenmesi
Batman halkı, Malabadi Köprüsü’nü kentin tarihsel mirasının bir parçası olarak görmektedir. Köprü, Batman’ın kültürel ve turistik kimliğinde önemli bir yer tutmaktadır. Şehirde düzenlenen kültürel etkinliklerde Malabadi Köprüsü sıkça vurgulanmakta ve Batman’a ait olduğu düşüncesi her fırsatta dile getirilmektedir.
Ayrıca, Batman Belediyesi ve yerel yönetimler, Malabadi Köprüsü’nün tanıtımında önemli bir rol üstlenmiş, bölge turizmine katkı sağlaması amacıyla çeşitli projeler geliştirmiştir. Bu da köprünün Batman halkı tarafından sahiplenildiğini ve şehrin tarihi kimliğinin ayrılmaz bir parçası haline geldiğini göstermektedir.
Malabadi Hangi şehre Yakın
Malabadi köprüsü ile Batman şehir merkezi arasındaki mesafe 33 km’dir. Diyarbakır ile Malabadi Köprüsü arasındaki mesafe ise 99 km’dir.
Malabadi Köprüsü Batman’ın mı?
Tarihsel kaynaklar, coğrafi konum ve Batman halkının kültürel sahiplenmesi göz önüne alındığında, Malabadi Köprüsü’nün Batman’a ait olduğunu söylemek mümkündür. Köprü, sadece bir mühendislik harikası değil, aynı zamanda bölgenin geçmişini ve kültürel mirasını yansıtan önemli bir yapıdır. Batmanlılar, Malabadi Köprüsü’nü kendi tarihi ve kültürel kimliklerinin bir parçası olarak görmeye devam edecek ve bu mirası yaşatmak için çalışmalarını sürdürecektir.
