1990’lardan 2020’ye: Kapsamlı Bir Artış Eğilimi
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayımladığı verilere göre, Batman’da suç işlediği tespit edilen ve ceza infaz kurumlarına giren hükümlü sayısında son 30 yıl içerisinde belirgin bir artış yaşandı. 1990 yılında yalnızca 76 kişi cezaevine girerken, bu sayı 2020 yılında 1.153'e ulaştı. Bu veriler, şehirdeki toplumsal değişimlerin, suç oranlarına da doğrudan yansıdığını ortaya koyuyor.
2000’li Yıllarda Kademeli Artış Başladı
2000 yılına gelindiğinde cezaevine girenlerin sayısı 198 kişi olarak kayıtlara geçti. 2001 ve 2002 yıllarında bu rakam 238 ve 222 olarak devam ederken, 2003’te 262’ye, 2004’te ise 258’e yükseldi. Her ne kadar bazı yıllarda küçük düşüşler yaşansa da, 2000’li yılların ikinci yarısından itibaren Batman’da suç ve mahkûmiyet oranlarında dalgalı ama yukarı yönlü bir eğilim göze çarpıyor.
2010 Sonrası Hızlı Yükseliş Dönemi
Batman’da cezaevine girenlerin sayısı, 2010 yılında 207 iken, 2012’de 313’e yükseldi. Ancak asıl dikkat çeken sıçrama, 2013 yılında 581 kişiye ulaşılmasıyla yaşandı. Bu hızlı artış, 2014’te 639, 2015’te 638 kişiyle devam etti. Bu dönem, şehirdeki suç profiline yönelik ciddi analizlerin yapılması gerektiğini ortaya koyuyor.
2016–2018 Arası Rekor Artış
TÜİK verilerine göre, 2016 yılında 791 kişi, 2017’de 860 kişi, 2018 yılında ise rekor bir artışla 1.273 kişi cezaevine girdi. Bu rakam, Batman tarihinde bir yıl içinde en fazla hükümlünün cezaevine girdiği dönem olarak kayıtlara geçti. 2019 ve 2020 yıllarında ise bu sayılar hafif bir düşüş göstererek sırasıyla 1.126 ve 1.153 olarak gerçekleşti.
Batman’da yıllara göre suç işleyip ceza infaz kurumuna giren hükümlü sayısı
1990 76
1991 66
1992 75
1993 56
1994 54
1995 94
1996 77
1997 117
1998 146
1999 212
2000 198
2001 238
2002 222
2003 262
2004 258
2005 212
2006 175
2007 290
2008 243
2009 144
2010 207
2011 197
2012 313
2013 581
2014 639
2015 638
2016 791
2017 860
2018 1.273
2019 1.126
2020 1.153
Sosyolojik ve Ekonomik Etkenler Göz Ardı Edilmemeli
Uzmanlara göre, cezaevine giren kişi sayılarındaki artışın arkasında sadece bireysel suç eğilimleri değil, aynı zamanda kentleşme, ekonomik sıkıntılar, genç nüfus oranının yüksekliği gibi çok sayıda sosyoekonomik faktör bulunuyor. Suç oranlarındaki bu artışa paralel olarak, kentte sosyal destek mekanizmalarının güçlendirilmesi ve özellikle gençlere yönelik eğitim, rehabilitasyon ve istihdam projelerinin artırılması gerektiği vurgulanıyor.
