Batman’ın ilk kaymakamı Altay Kancaal tarafından kurulan Cumhuriyet meydanı, hem iş arayanlar hem de işçi arayanlar için yıllardır buluşma noktası olma özelliğini koruyor.
Petrolün Getirdiği Göç, Meydanı İş Merkezi Yaptı
Batman’da 1948’de petrolün bulunması ve 1955’te rafinerinin kurulmasıyla şehir, Türkiye’nin dört bir yanından göç almaya başladı. Yoğun göçle birlikte iş gücüne olan talep artarken, Cumhuriyet Meydanı da ustaların ve amelelerin toplandığı, inşaattan tarıma kadar birçok alanda iş bulma merkezi haline geldi. 90’lı yıllarda artan göç ve işsizlik, meydanın önemini daha da pekiştirdi.
Çay Evlerinden Çavuşlara, İş Arayışının Hikâyesi
Bundan 15-20 yıl önce, meydanın çevresindeki çay evlerinde sabahın erken saatlerinden itibaren toplanan yüzlerce işçi, bazen kendi çabalarıyla bazen de “çavuş” adı verilen aracılar vasıtasıyla iş bulmaya çalışıyordu. Günlük yevmiyeyle çalışan bu kişiler, çoğu zaman ailelerinin geçimini sağlamak için sabırla bekliyordu.
Değişen Çehre, Değişmeyen İşlev
Zaman içinde meydanda çeşitli düzenlemeler yapıldı; oturma alanları ve yeşil dokular eklendi. Ancak meydanın asıl işlevi değişmedi. Yaz kış demeden, banklarda oturan işçiler, gelen her türlü iş teklifini değerlendiriyor. Kimisi gün içinde iş bulurken, kimisi de akşam saatlerinde eli boş evine dönüyor.
Bir Şehrin Emek Hikâyesi
Cumhuriyet Meydanı, Batman’ın yalnızca bir buluşma noktası değil, aynı zamanda bir emek hikâyesinin de merkezi. Onlarca yıl boyunca yüzlerce insanın umutla beklediği bu alan, şehrin sosyal hafızasında önemli bir yer tutmaya devam ediyor. Meydanın taşlarında, hem geçmişin hem de bugünün alın teri hâlâ hissediliyor.
