Miras hukukunda mirasçılar belirli zümrelere ayrılır ve sağ kalan eşin miras payı, miras bırakanın hangi zümreden mirasçıları olduğu ile birlikte ele alınır.
Eşin Miras Payı Hangi Durumlarda Nasıl Değişir?
-
Miras Bırakanın Çocukları (Altsoyu) Varsa:
- Eğer miras bırakan kişinin çocukları veya torunları (altsoyu) hayatta ise, sağ kalan eş mirasın dörtte birini (1/4) alır. Kalan dörtte üç (3/4) ise çocukları arasında eşit olarak paylaştırılır.
- Bu durumda, anne babadan kalan miras, vefat eden kişinin kendisine intikal etmişse, bu miras da diğer mal varlığı ile birlikte bu orana göre paylaştırılır. Yani eş, bu mirasın da 1/4'üne ortak olur.
-
Miras Bırakanın Çocukları Yok, Ancak Anne ve Babası Hayattaysa:
- Eğer miras bırakan kişinin altsoyu (çocukları veya torunları) yok, ancak anne ve babası hayatta ise, sağ kalan eş mirasın yarısını (1/2) alır. Kalan yarısı ise anne ve baba arasında eşit olarak (her birine 1/4) paylaştırılır.
-
Miras Bırakanın Çocukları ve Anne Babası Yok, Ancak Büyük Anne ve Büyük Babaları veya Onların Çocukları (Amca, Hala, Dayı, Teyze) Hayattaysa:
- Bu durumda sağ kalan eş, mirasın dörtte üçünü (3/4) alır. Kalan dörtte bir (1/4) ise büyükanne ve büyükbabalar veya onların çocukları arasında paylaştırılır.
-
Miras Bırakanın Hiçbir Yasal Mirasçısı Yoksa:
- Yukarıda belirtilen mirasçıların (altsoy, anne-baba, büyük anne-baba ve onların altsoyları) hiçbiri hayatta değilse, mirasın tamamı sağ kalan eşe kalır.
Önemli Noktalar:
- Evlilik Bağının Devamı: Eşin mirasçı olabilmesi için, miras bırakanın ölüm anında evlilik bağının devam ediyor olması gerekir. Boşanmış eşler birbirine mirasçı olamaz.
- Mal Rejiminin Etkisi: Miras paylaşımında, eşler arasındaki mal rejimi de önemlidir. Eğer edinilmiş mallara katılma rejimi geçerliyse, öncelikle evlilik birliği içinde edinilen malların tasfiyesi yapılır. Edinilmiş malların yarısı sağ kalan eşin yasal hakkı olarak kendisine ait olur. Kalan mal varlığı ise miras bırakanın terekesine dahil edilerek miras paylaşımı yapılır. Yani eşin miras payına ek olarak bir de mal rejiminden kaynaklanan hakkı olabilir.
- Vasiyetname veya Miras Sözleşmesi: Miras bırakan kişi, hayattayken vasiyetname veya miras sözleşmesi ile mal varlığının bir kısmını (saklı paylara dokunmamak şartıyla) dilediği kişilere bırakabilir. Ancak eşin ve diğer zümre mirasçıların "saklı pay" adı verilen yasal miras payları kanunen korunmaktadır.
Özetle, evet, anne babadan kalan miras, vefat eden kişinin mal varlığının bir parçası olduğu için, sağ kalan eşin bu mirastan yasal olarak belirlenmiş oranlarda pay alma hakkı bulunmaktadır. Ancak bu pay, miras bırakanın başka hangi derecede mirasçıları olduğuna göre değişir.
Bu konuda daha detaylı ve kişiye özel bilgi almak için bir avukata danışmanız her zaman en doğrusudur.
