9. Sınıf Biyoloji 2. Dönem Çalışma Kağıdı

Bölüm 1: Hücre ve Organeller

  1. Aşağıdaki boşlukları uygun kelimelerle doldurun.

    • Hücrenin enerji santrali olarak bilinen organel ___________ 'dir.

    • Bitki hücrelerinde bulunan, fotosentez yapan organel ___________ 'dir.

    • Hücre içi sindirimden sorumlu organel ___________ 'dir.

    • Protein sentezinin gerçekleştiği organel ___________ 'dir.

    • Hücre zarı, ___________ modeline göre çift katlı lipit tabakadan oluşur.

      Çocuklardan Siyer Yarışması’na büyük ilgi
      Çocuklardan Siyer Yarışması’na büyük ilgi
      İçeriği Görüntüle
  2. Aşağıdaki organellerin görevlerini kısaca açıklayın.

    • Mitokondri:

    • Kloroplast:

    • Lizozom:

    • Ribozom:

    • Endoplazmik Retikulum:

  3. Prokaryot ve ökaryot hücreler arasındaki temel farklardan üç tanesini yazın.


Bölüm 2: Madde Geçişleri ve Enzimler

  1. Hücre zarından madde geçiş yöntemlerini pasif ve aktif taşıma olarak ayırarak örnekler verin.

    • Pasif Taşıma:

      • Tanımı:

      • Örnekler:

    • Aktif Taşıma:

      • Tanımı:

      • Örnekler:

  2. Enzimlerin özelliklerinden beş tanesini maddeler halinde yazın.

  3. Aşağıdaki faktörlerden hangileri enzim aktivitesini etkiler? Etkileme şekillerini kısaca açıklayın.

    • pH:

    • Sıcaklık:

    • Substrat Konsantrasyonu:

    • Enzim Konsantrasyonu:

    • İnhibitörler:


Bölüm 3: Canlılar Dünyası ve Sınıflandırma

  1. Canlıların sınıflandırılmasında kullanılan temel kategorileri (alemden türe doğru) sıralayın.

  2. Virüslerin canlıların sınıflandırmasında neden ayrı bir kategoride değerlendirildiğini açıklayın.

  3. Aşağıdaki boşlukları doldurun.

    • Canlıların isimlendirilmesinde kullanılan ikili adlandırma sistemine ___________ denir.

    • Fotosentez yapan prokaryot canlılara ___________ örnek verilebilir.

    • Mantar alemi, ___________ beslenen ökaryot canlıları içerir.

    • Bitkiler aleminde ___________ ve ___________ olmak üzere iki temel grup bulunur.


Cevap Anahtarı (Soruları bitirdikten sonra kontrol et!)


Bölüm 1: Hücre ve Organeller

  1. Boşluk Doldurma:

    • Mitokondri

    • Kloroplast

    • Lizozom

    • Ribozom

    • Akıcı Mozaik

  2. Organel Görevleri:

    • Mitokondri: Oksijenli solunumla ATP (enerji) üretir.

    • Kloroplast: Bitki hücrelerinde fotosentez yaparak besin ve oksijen üretir.

    • Lizozom: Hücre içi sindirimde görevli sindirim enzimleri içerir, yaşlı ve yıpranmış organelleri parçalar.

    • Ribozom: Protein sentezinin gerçekleştiği organeldir.

    • Endoplazmik Retikulum: Hücre içinde madde taşınmasını sağlar, yağ ve protein sentezinde görev alır. (Granüllü ER protein, düz ER yağ ve steroid sentezi yapar.)

  3. Prokaryot ve Ökaryot Hücre Farkları:

    • Çekirdek: Prokaryotlarda belirgin bir çekirdek yokken, ökaryotlarda zarla çevrili çekirdek bulunur.

    • Zarlı Organeller: Prokaryotlarda zarlı organel bulunmazken, ökaryotlarda mitokondri, kloroplast, ER gibi zarlı organeller bulunur.

    • Ribozom: Prokaryotların ribozomları daha küçüktür (70S), ökaryotların ribozomları daha büyüktür (80S). (DNA'nın durumu, hücre boyutu, hücre duvarı yapısı gibi başka farklar da yazılabilir.)


Bölüm 2: Madde Geçişleri ve Enzimler

  1. Hücre Zarından Madde Geçişleri:

    • Pasif Taşıma:

      • Tanımı: Maddelerin çok yoğun ortamdan az yoğun ortama ATP harcanmadan, kinetik enerjileri ile geçişidir.

      • Örnekler: Basit Difüzyon (O2, CO2, yağda çözünen maddeler), Kolaylaştırılmış Difüzyon (glikoz, amino asitler - taşıyıcı proteinle), Ozmoz (suyun geçişi).

    • Aktif Taşıma:

      • Tanımı: Maddelerin az yoğun ortamdan çok yoğun ortama ATP harcanarak ve taşıyıcı proteinler kullanılarak geçişidir.

      • Örnekler: Sodyum-Potasyum pompası, besin maddelerinin hücre içine alınması (glikozun bağırsaklardan alınması).

  2. Enzimlerin Özellikleri (Herhangi beş tanesi):

    • Biyolojik katalizörlerdir.

    • Tepkimelerden değişmeden çıkarlar.

    • Tekrar tekrar kullanılabilirler.

    • Genellikle protein yapılıdırlar.

    • Her enzimin etki ettiği belirli bir substrat (madde) vardır (anahtar-kilit uyumu).

    • Etkilerini optimum koşullarda gösterirler (pH, sıcaklık).

    • Hücre içinde ve dışında çalışabilirler.

    • Sentezleri DNA kontrolünde gerçekleşir.

    • Tersinir (çift yönlü) çalışabilirler.

    • Takım halinde çalışabilirler (bir enzimin ürünü, diğerinin substratı olabilir).

  3. Enzim Aktivitesini Etkileyen Faktörler:

    • pH: Enzimler belirli pH aralıklarında optimum çalışır. Bu aralığın dışındaki pH değerleri enzimin yapısını (denatürasyon) bozarak aktivitesini düşürür veya durdurur.

    • Sıcaklık: Enzimler genellikle 0-50°C arasında aktiftir. Optimum sıcaklık 30-40°C civarındadır. Çok düşük sıcaklıklar enzim aktivitesini yavaşlatırken, çok yüksek sıcaklıklar enzimin yapısını kalıcı olarak bozar (denatürasyon).

    • Substrat Konsantrasyonu: Belli bir noktaya kadar substrat konsantrasyonu arttıkça enzim aktivitesi artar, çünkü aktif bölgelere bağlanacak daha fazla substrat bulunur. Enzimin doyma noktasına ulaşıldığında aktivite sabitleşir.

    • Enzim Konsantrasyonu: Substrat miktarı yeterliyse, enzim konsantrasyonu arttıkça tepkime hızı artar, çünkü daha fazla aktif merkez bulunur.

    • İnhibitörler: Enzimlerin aktif merkezlerine bağlanarak veya yapılarını değiştirerek enzim aktivitesini azaltan veya durduran maddelerdir.


Bölüm 3: Canlılar Dünyası ve Sınıflandırma

  1. Canlıların Sınıflandırma Kategorileri (Büyükten Küçüğe):

    • Alem

    • Şube (Filum)

    • Sınıf

    • Takım (Ordo)

    • Aile (Familya)

    • Cins (Genus)

    • Tür (Species)

  2. Virüslerin Sınıflandırması: Virüsler, canlı ve cansız özellikleri bir arada taşıdıkları için (örneğin, hücre yapısına sahip değillerdir, metabolizmaları yoktur ama çoğalabilirler, genetik materyale sahiptirler) canlıların genel sınıflandırma sistemi içinde ayrı bir kategoride değerlendirilirler. Zorunlu hücre içi parazitlerdir ve konak hücre dışında kristalize olabilirler.

  3. Boşluk Doldurma:

    • Binominal Adlandırma (İkili adlandırma)

    • Siyanobakteriler

    • Heterotrof (ayrıştırıcı/çürükçül veya parazit)

    • Damarsız Bitkiler (tohumsuz) ve Damarlı Bitkiler (tohumlu) (veya Çiçeksiz Bitkiler ve Çiçekli Bitkiler)

Muhabir: Batman Rehber