9. Sınıf Biyoloji 1. Dönem Çalışma Kağıdı

Bölüm 1: Biyoloji Bilimi ve Canlıların Ortak Özellikleri

  1. Aşağıdaki boşlukları uygun kelimelerle doldurun.

    • Canlıların en küçük yapısal ve işlevsel birimi ___________ 'dir.

    • Canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürmek için harcadıkları enerjiye ___________ denir.

    • Bitkilerin fotosentez yaparak kendi besinlerini üretmeleri, canlıların ortak özelliklerinden ___________ 'e örnektir.

    • Canlıların iç ortamlarını kararlı tutma eğilimine ___________ denir.

    • Boşaltım, canlının metabolik atıklarını vücuttan uzaklaştırması olayıdır ve ___________ adı verilen sistemlerle gerçekleşir.

  2. Canlıların ortak özelliklerinden beş tanesini maddeler halinde yazın ve her birine birer örnek verin.

  3. Bilimsel bir çalışmada izlenen temel basamakları sırasıyla yazın.

Bölüm 2: Canlıların Temel Bileşenleri (İnorganik Maddeler)

  1. Aşağıdaki boşlukları uygun kelimelerle doldurun.

    • Suyun özgül ısısının yüksek olması, canlı vücut sıcaklığının ___________ kalmasını sağlar.

    • İnsan vücudunda en bol bulunan inorganik bileşik ___________ 'dır.

    • Asitler, suda çözündüklerinde ___________ iyonu verirken, bazlar ___________ iyonu verir.

    • Kemik ve dişlerin yapısına katılan başlıca mineral ___________ 'dır.

    • ___________ enzimleri düzenleyici olarak görev yaparlar.

  2. Suyun canlılar için önemini sağladığı üç farklı özellik ile açıklayın.

  3. İnsan vücudunda bulunan minerallerden üç tanesini ve görevlerini yazın.

Bölüm 3: Canlıların Temel Bileşenleri (Organik Maddeler)

  1. Aşağıdaki ifadeler doğruysa "D", yanlışsa "Y" yazın.

    • (___) Karbonhidratların fazlası insan vücudunda yağ olarak depolanır.

    • (___) Enzimlerin temel yapısı karbonhidrattır.

    • (___) DNA ve RNA, nükleik asitlerdir.

    • (___) Tüm vitaminler vücutta depolanır.

    • (___) Peptit bağı, yağların yapı birimleri olan yağ asitleri arasında bulunur.

  2. Aşağıdaki organik bileşiklerin temel yapı birimlerini (monomerlerini) yazın.

    • Karbonhidratlar:

    • Proteinler:

    • Yağlar (Lipitler):

    • Nükleik Asitler:

  3. Vitaminleri yağda ve suda çözünenler olarak ayırın ve her gruptan ikişer örnek verin.

    • Yağda Çözünen Vitaminler:

    • Suda Çözünen Vitaminler:

Cevap Anahtarı (Soruları bitirdikten sonra kontrol et!)

Bölüm 1: Biyoloji Bilimi ve Canlıların Ortak Özellikleri

  1. Boşluk Doldurma:

    • hücre

    • metabolizma

    • beslenme

    • homeostazi

    • boşaltım

  2. Canlıların Ortak Özellikleri ve Örnekler (Herhangi beş tanesi):

    • Hücresel Yapı: Tüm canlılar bir veya daha fazla hücreden oluşur. (Örnek: Bakteri tek hücrelidir, insan çok hücrelidir.)

    • Beslenme: Canlılar enerji ve yapısal maddeler elde etmek için beslenir. (Örnek: Bitkiler fotosentez yapar, hayvanlar besinleri dışarıdan alır.)

    • Solunum: Canlılar enerji üretmek için besin maddelerini parçalar. (Örnek: İnsanlar oksijenli solunum yapar, bazı bakteriler oksijensiz solunum yapar.)

    • Boşaltım: Canlılar metabolik atıkları vücutlarından uzaklaştırır. (Örnek: İnsanlar idrar ve ter ile boşaltım yapar, bitkiler yaprak dökerek veya damlama ile boşaltım yapar.)

    • Hareket: Canlılar ya yer değiştirme ya da konum değiştirme şeklinde hareket eder. (Örnek: Kuşlar uçar, bitkiler güneşe yönelir.)

    • Üreme: Canlılar nesillerini devam ettirmek için çoğalır. (Örnek: Amip bölünerek çoğalır, kediler yavrular.)

    • Büyüme ve Gelişme: Canlılar zamanla boyut ve karmaşıklık olarak artar. (Örnek: Tohumdan fidana dönüşen bitki, bebekten yetişkine büyüyen insan.)

    • Uyarılara Tepki: Canlılar çevrelerindeki değişikliklere tepki verir. (Örnek: Bitkilerin ışığa yönelmesi, insanın sese dönmesi.)

    • Adaptasyon (Uyum): Canlılar yaşadıkları çevreye uyum sağlar. (Örnek: Çöl bitkilerinin su depolama yeteneği, kutup ayılarının kalın kürkleri.)

    • Homeostazi: Canlılar iç ortamlarını kararlı tutar. (Örnek: Vücut sıcaklığının sabit tutulması, kan pH'ının dengelenmesi.)

  3. Bilimsel Çalışma Basamakları:

    • Gözlem yapma ve problemin tespiti

    • Veri toplama

    • Hipotez kurma

    • Deney yapma (kontrollü deney)

    • Verilerin analizi ve değerlendirilmesi

    • Sonuç çıkarma ve hipotezin onaylanması/reddedilmesi

Bölüm 2: Canlıların Temel Bileşenleri (İnorganik Maddeler)

  1. Boşluk Doldurma:

    • sabit

    • su

    • H+ (hidrojen iyonu), OH- (hidroksit iyonu)

    • kalsiyum (Ca)

    • mineraller

  2. Suyun Canlılar İçin Önemi (Herhangi üç tanesi):

    • Çözücü Özellik: Birçok maddenin çözünmesini sağlayarak taşınma ve reaksiyon ortamı oluşturur.

    • Sıcaklık Düzenleme: Yüksek özgül ısısı sayesinde ani sıcaklık değişimlerini önleyerek vücut sıcaklığını dengede tutar.

    • Taşıma: Kanın büyük bir kısmını oluşturarak besin, oksijen ve atık maddelerin taşınmasını sağlar.

    • Kimyasal Reaksiyon Ortamı: Metabolik reaksiyonların gerçekleşmesi için uygun bir ortam sağlar.

    • Boşaltım: Metabolik atıkların çözünerek atılmasında rol oynar.

  3. Mineraller ve Görevleri (Herhangi üç tanesi):

    • Kalsiyum (Ca): Kemik ve dişlerin yapısına katılır, kas kasılması, kan pıhtılaşması ve sinir iletiminde görev alır.

    • Fosfor (P): Kemik ve dişlerin yapısı, ATP, DNA, RNA ve fosfolipitlerin yapısına katılır.

    • Potasyum (K): Sinir hücrelerinin çalışması, kalp ritmi ve su dengesinin düzenlenmesinde rol oynar.

    • Sodyum (Na): Sinir hücrelerinin çalışması, su ve elektrolit dengesinin korunmasında görevlidir.

    • Demir (Fe): Hemoglobinin yapısına katılır, oksijen taşınmasında görev alır, kansızlığı önler.

    • İyot (I): Tiroit hormonlarının yapısına katılır, metabolizma hızını düzenler.

Bölüm 3: Canlıların Temel Bileşenleri (Organik Maddeler)

  1. Doğru/Yanlış:

    • (D) Karbonhidratların fazlası insan vücudunda yağ olarak depolanır.

    • (Y) Enzimlerin temel yapısı proteindir.

    • (D) DNA ve RNA, nükleik asitlerdir.

    • (Y) Tüm vitaminler vücutta depolanmaz, suda çözünenler depolanmaz.

    • (Y) Peptit bağı, proteinlerin yapı birimleri olan amino asitler arasında bulunur.

  2. Organik Bileşiklerin Temel Yapı Birimleri (Monomerleri):

  3. Vitaminler:

    • Yağda Çözünen Vitaminler: A, D, E, K vitaminleri (Örnek: A vitamini, D vitamini)

    • Suda Çözünen Vitaminler: B grubu vitaminleri, C vitamini (Örnek: B12 vitamini, C vitamini)

İnşallah bu çalışma kağıdı 9. sınıf biyoloji 1. dönem konularını pekiştirmen için sana faydalı olmuştur. Eksiklerini giderdiğin konularda tekrar çalışmayı ve bol bol soru çözmeyi unutma! Başarılar dilerim!

Muhabir: Batman Rehber