Kıdem Tazminatı Ödeme Süresi: 4857 Sayılı İş Kanunu Ne Diyor?
4857 sayılı İş Kanunu'nda kıdem tazminatının ödenme süresi doğrudan belirtilmese de, yargı kararları ve genel uygulamalar doğrultusunda bazı esaslar kabul edilmiştir. İş sözleşmesinin sona ermesiyle birlikte doğan kıdem tazminatı alacağı, işçi için önemli bir haktır ve bu hakkın ne zaman ödeneceği hem işçi hem de işveren açısından merak konusudur. Genel ilke, kıdem tazminatının iş sözleşmesinin sona erdiği tarihte derhal ve tamamıyla ödenmesidir.
Temel İlke: Derhal Ödeme
İş Kanunu'nun ruhuna ve Yargıtay'ın yerleşik içtihatlarına göre, işçinin iş akdinin feshedilmesiyle birlikte kıdem tazminatı alacağı muaccel hale gelir ve işveren tarafından hemen ödenmesi gerekir. Bu, işçinin işten ayrıldıktan sonra uzun süre tazminatını beklemesi gerektiği anlamına gelmez. İşçinin bu alacak üzerindeki hakkı, iş sözleşmesinin sona erdiği anda doğar ve işveren bu ödemeyi geciktirmemelidir.
Taksitli Ödeme İmkanı
Her ne kadar temel ilke derhal ödeme olsa da, uygulamada zaman zaman tarafların anlaşması ile kıdem tazminatının taksitler halinde ödenmesi mümkün olabilmektedir. Ancak bu taksitli ödeme, işçinin rızasına bağlıdır ve işçinin onay vermediği bir taksitlendirme işvereni faiz ödeme yükümlülüğünden kurtarmaz. Eğer işçi taksitli ödemeyi kabul etmezse ve işveren ödemeyi geciktirirse, işçi faiz talep etme hakkına sahip olur. Yargıtay kararlarında, taksitli ödemenin işçi aleyhine olmaması ve işçinin ekonomik durumunu zorlamaması gerektiği vurgulanmaktadır.
Faiz Uygulaması ve Gecikme Zammı
Eğer kıdem tazminatı iş sözleşmesinin sona erdiği tarihte ödenmezse, işveren mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı üzerinden faiz ödemekle yükümlü olur. Bu durum, İş Kanunu'nda yer alan özel bir düzenleme olup, işçinin alacağının değerini korumayı amaçlar. İşçi, gecikme durumunda bu faiz hakkını dava yoluyla talep edebilir.
Zamanaşımı Süresi
Kıdem tazminatı alacağında zamanaşımı süresi 5 yıldır. Bu süre, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren işlemeye başlar. Yani, işçi kıdem tazminatına hak kazandığı halde işveren tarafından ödenmemesi durumunda, iş sözleşmesinin feshedildiği tarihten itibaren 5 yıl içinde dava açarak bu hakkını talep etmelidir. Aksi takdirde, zamanaşımı süresinin dolmasıyla birlikte bu hakkını kaybedebilir.
Kıdem tazminatı, işçinin uzun süreli emeğinin karşılığı olarak belirlenen önemli bir alacaktır. Bu konuda hak kaybı yaşamamak adına, iş sözleşmesinin sona ermesiyle birlikte yasal haklarınızı iyi bilmeniz ve gerektiğinde hukuki destek almanız faydalı olacaktır.
