4.evre kanser hastası olan bir kişinin alabileceği engellilik raporu oranı, hastalığın evresinin yanı sıra hastalığın tipi, metastaz durumu (yayılım gösterip göstermediği), uygulanan tedavilere yanıtı, hastanın genel sağlık durumu ve günlük yaşam aktivitelerindeki kısıtlılıklar gibi birçok faktöre bağlıdır.
Ancak genel olarak, ileri klinik evreli (evre 3 ya da 4) malign tümörü olan, remisyona girmeyen (hastalığı tamamen gerilemeyen) ve aktif tedavisi devam eden kanser hastalarına %80 oranında maluliyet/engellilik raporu verildiği belirtilmektedir.
Engellilik Oranını Etkileyen Temel Faktörler
Engellilik oranı belirlenirken, Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan "Engellilik Ölçütü, Sınıflandırması ve Engellilere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik" esas alınır. Bu yönetmelik, her hastalığın ve durumun vücut fonksiyon kaybı oranlarını belirleyen detaylı bir cetvel içerir. Kanser hastaları için belirlenen oranlar şunlara göre değişebilir:
- Hastalığın Evresi ve Yayılımı (Metastaz): Hastalığın 4. evre olması, genellikle metastaz yapmış olduğu anlamına gelir ve bu durum, yüksek bir engellilik oranı alınmasında önemli bir faktördür.
- Aktif Tedavi Süreci: Kemoterapi, radyoterapi, immünoterapi gibi aktif tedaviler devam ederken, hastanın yaşadığı yan etkiler ve fonksiyonel kısıtlılıklar nedeniyle daha yüksek oranlar verilebilir. Tedavinin tamamlanmasından sonra oranlar değişebilir.
- Tedaviye Yanıt ve Remisyon Durumu: Hastalığın tedaviye yanıt verip vermemesi, remisyona girip girmemesi (hastalığın tamamen gerilemesi) oranı doğrudan etkiler. Tam remisyonda olan hastaların oranları düşebilir.
- Organ Kaybı veya Fonksiyon Bozukluğu: Tümörün yerleşim yerine ve uygulanan tedaviye bağlı olarak oluşan organ kaybı (örneğin bir uzvun alınması) veya kalıcı fonksiyon bozuklukları (örneğin bağırsak, akciğer fonksiyonları) ek oranlar getirebilir.
- Genel Sağlık Durumu ve Yan Etkiler: Hastanın genel durumu, yorgunluk, ağrı, beslenme sorunları gibi tedavinin yan etkileri ve hastalığın genel yaşam kalitesi üzerindeki etkisi de değerlendirmeye alınır.
- Ek Hastalıklar: Kanser dışında, hastanın sahip olduğu diğer kronik hastalıklar (diyabet, kalp hastalığı vb.) varsa, bunlar da Balthazard Formülü ile hesaplanarak toplam engellilik oranına eklenebilir.
Malulen Emeklilik ve Geçici Maluliyet Aylığı
Kanser hastaları için malulen emeklilik şartları da engellilik raporu ile ilişkilidir ancak farklılıklar gösterebilir:
- Genel Şartlar: Malulen emekli olabilmek için genellikle kişinin çalışma gücünde en az %60 oranında bir kayıp olması, en az 10 yıl sigortalılık süresi ve 1800 gün prim ödenmiş olması gerekir. Ancak, kişi başka birinin sürekli bakımına muhtaç ise 10 yıllık sigortalılık süresi şartı aranmaz.
- Kanser Hastalarına Özel Durum: Kanser teşhisi konulmuş kişiler için özel bir düzenleme bulunmaktadır. Hastalığın teşhisinden itibaren 1 yıl içinde SGK'ya başvurulduğu takdirde, sağlık kurulu raporu aranmaksızın 18 ay süre ile geçici maluliyet aylığı bağlanabilir. Bu süre bazı kanser türlerinde 12 ay veya 24 ay olabilir.
- Kontrol Muayenesi: 18 ayın sonunda, hasta kontrol muayenesine tabi tutulur. Bu kontrol muayenesinde %60 maluliyet oranı şartını sağlamaya devam eden kanser hastası, malulen emekli olabilir.
%90 Rapor ve ÖTV İndirimli Araç
Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) indirimli araç alabilmek için genellikle en az %90 oranında engelli raporuna sahip olmak gerekmektedir. Kanser hastaları için %90 oranında rapor almak, çoğu durumda ek ortopedik veya zihinsel bir engel olmadıkça zorlayıcı olabilir. Metastazı olan onkoloji hastalarına genellikle en yüksek %80 oranında rapor verildiği belirtilmektedir. %90'a ulaşmak için başka rahatsızlıkların da birleştirilmesi gerekebilir.
Önemli Not: Verilen oranlar genel bilgiler olup, nihai karar heyet raporu ile belirlenir. Engellilik raporu almak için tam teşekküllü bir hastanenin sağlık kuruluna başvurmanız ve gerekli muayenelerden geçmeniz gerekmektedir. Uzman doktorlar ve kurul, güncel yönetmeliklere göre durumunuzu değerlendirerek bir oran belirleyecektir.
