Türkiye'deki infaz yasaları ve denetimli serbestlik uygulamaları oldukça karmaşıktır ve son yıllarda birkaç kez değişmiştir. Cezanın ne kadar yatılacağı, suçun ne zaman işlendiği ve suçun niteliği (adi suç mu, istisnai suç mu) gibi faktörlere bağlıdır.
Siz "2025"te bu soruyu sorduğunuza ve cezanızı yakın zamanda aldığınızı varsaydığımıza göre, suçunuzun da 30 Mart 2020 tarihinden sonra işlenmiş olduğu varsayımıyla hesaplama yapmamız gerekir. Zira cezanın alındığı tarih değil, suçun işlendiği tarih infaz rejimini belirler.
Genel İnfaz Oranları ve Denetimli Serbestlik (30 Mart 2020 Sonrası İşlenen Adi Suçlar İçin):
- Koşullu Salıverilme Oranı: Adi suçlar için cezanın 1/2'si (yarısı) infaz kurumunda çekilir.
- Denetimli Serbestlik Süresi: Genel kural olarak 1 yıldır.
Sizin Durumunuz: 3 yıl 6 ay (42 ay) Ceza
Şayet suçunuz adi suç kategorisine giriyorsa (yani terör, cinsel saldırı, uyuşturucu ticareti, örgütlü suçlar gibi istisnai suçlardan değilse):
- Toplam Ceza Süresi: 3 yıl 6 ay = 42 ay
- Koşullu Salıverilme Süresi (1/2 infaz): 42 ay / 2 = 21 ay (yani 1 yıl 9 ay)
- Denetimli Serbestlik Süresi: 1 yıl (12 ay)
Hesaplama şu şekildedir: Koşullu salıverilme süreniz olan 1 yıl 9 ay'ın, son 1 yılı (12 ayı) denetimli serbestlik kapsamında geçirilir.
Dolayısıyla: 1 yıl 9 ay (Koşullu Salıverilme Süresi) - 1 yıl (Denetimli Serbestlik Süresi) = 9 ay (cezaevinde kalınacak süre).
Ancak, 2022 ve sonrası infaz düzenlemelerinde cezaevinde kalınması gereken asgari bir süre (genellikle cezanın %10'u veya %12.5'i) zorunluluğu getirilmiştir. 3 yıl 6 ay cezanın %10'u yaklaşık 4.2 aydır. Sizin 9 aylık yatarınız bu asgari sürenin üzerinde olduğu için, doğrudan bu hesaplama geçerli olacaktır.
Özetle, 30 Mart 2020 sonrası işlenmiş adi bir suçtan dolayı 3 yıl 6 ay hapis cezası aldıysanız, yaklaşık olarak 9 ay cezaevinde kalmanız beklenebilir. Kalan süreyi denetimli serbestlik altında geçirebilirsiniz.
Önemli Notlar ve İstisnalar:
- Suçun Niteliği: Eğer suçunuz istisnai suçlar kategorisine giriyorsa (örn: uyuşturucu ticareti, cinsel suçlar, terör suçları, kasten öldürme, işkence, eziyet), infaz oranları 2/3 veya 3/4 gibi daha yüksek olabilir. Bu durumda yatarınız önemli ölçüde artar.
- Örneğin, cinsel suçlar veya uyuşturucu ticareti gibi bazı suçlarda koşullu salıverilme oranı 3/4'tür. Bu durumda 42 ayın 3/4'ü = 31.5 ay (yaklaşık 2 yıl 7 ay 15 gün) cezaevinde kalınması gereken sürenin başlangıcı olur. Denetimli serbestlik düşüldüğünde yatarınız daha fazla olacaktır.
- Mükerrirlik (Tekrar Suç İşleme): Daha önce ceza almış ve mükerrir olarak kabul edilen hükümlüler için infaz oranları daha ağırdır (genellikle 2/3 veya 3/4).
- Açık Cezaevine Geçiş: Cezaevinde kalma sürenizin bir kısmını (genellikle belirli bir oranı veya 1 ayını kapalıda tamamladıktan sonra) iyi hal gösterirseniz açık cezaevine geçme hakkınız olabilir.
- Çocuklu Kadınlar, Yaşlılar, Hastalar: Belirli özel durumlar (0-6 yaş arası çocuğu olan kadın hükümlüler, 70 yaş üstü hükümlüler, ağır hastalığı olanlar vb.) için denetimli serbestlik süreleri uzayabilir (4 yıla kadar).
- Tutukluluk ve Gözaltı Süresi: Varsa tutuklulukta veya gözaltında geçirdiğiniz süreler cezanızdan düşülür.
- İyi Hal: Cezaevindeki iyi haliniz, denetimli serbestlikten faydalanmanız için bir şarttır.
Kesin Bilgi İçin:
Yukarıdaki hesaplama genel bir çerçevedir ve infaz hukuku çok detaylı olduğu için kişiye özel durumlar büyük farklılıklar yaratabilir. En doğru ve kesin bilgiyi almak için:
- Davanızın kesinleştiği mahkeme kaleminden veya infaz savcılığından dosyanızla ilgili bilgi almanız.
- Bir ceza hukuku avukatına danışarak infaz planınızı detaylıca hesaplatmanız.
mutlaka tavsiye edilir.
